در حالی که بسیاری از کشورها از هفته گذشته شرایط خروج شهروندان خود را از اوکراین فراهم کرده‌اند، سرگردانی ایرانیان مقیم این کشور به ویژه دانشجویان در دو روز گذشته موجب نگرانی خانواده‌های آنان در ایران شده است.
۱۲ روز پیش همزمان با هشدار برخی دولت‌ها به اتباع خود در اوکراین برای خروج در پی احتمال حمله روسیه، سفارت جمهوری اسلامی ایران در کی‌یف از اتباع ایرانی فقط خواست تا «برای شرایط اضطراری احتمالی» آماده باشند اما توصیه به خارج شدن آنان و فراهم آوردن شرایط خروج با پروازهای چارتر نکرد.
حالا در پی حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه، ویدئوها و تصاویری از شهروندان ایران در این کشور منتشر میشود که هیچ برنامه‌ای برای خروج آنان از جنگ اوکراین و انتقال‌شان به ایران وجود ندارد. آنها خواستار اقدام از سوی حکومت شده‌اند.
اختصاصی باشگاه خبرنگاران
حضور سفیر ایران در پناهگاه دانشجویان ایرانی در اوکراین
امروز جمعه مرادی، سفیر ایران در اوکراین برای بررسی وضعیت دانشجویان ایرانی در شهر کی‌یف به پناهگاه آنها رفت.
دیشب باشگاه خبرنگاران جوان تصاویری از وضعیت دانشجویان ایرانی در کیف منتشر کرد. pic.twitter.com/ze6JN82mH5
— باشگاه خبرنگاران جوان | YJC (@yjc___agency) February 25, 2022
آخرین خبرها این است که سفیر جمهوری اسلامی در کی‌یف به پناهگاه محل استقرار دانشجویان در اوکراین رفته تا وضعیت را مورد بررسی قرار دهد! برخی خبرها از شبکه‌های اجتماعی حاکیست دانشجویان با پای پیاده به سمت مرز لهستان حرکت کرده‌اند.
آنگونه که حسین سالار آملی رئیس مرکز همکاری‌های بین‌المللی وزارت علوم تخمین‌زده، یک تا دو هزار دانشجوی ایرانی در دانشگاه‌های اوکراین تحصیل می‌کنند که عمدتا در رشته پزشکی مشغول تحصیل هستند. این در حالیست که اتفاقا همین نهاد باید آمار دقیق در دست داشته باشد! اما هیچ رقم دقیقی از شمار دانشجویان ایرانی در اوکراین وجود ندارد.
این مقام مسئول تأکید کرده است وزارت خارجه و وزارت علوم پیگیر آخرین وضعیت و انتقال این دانشجویان هستند. وی افزوده «از کشورهای همسایه و دوست نیز وضعیت این دانشجویان را پیگیری می‌کنیم»!
وی با این حال تأکید کرده «تا به امروز مشکلی برای دانشجویان ایرانی ما در اوکراین گزارش نشده است.»
سالار آملی افزود: «مذاکرات همچنان برای انتقال دانشجویان ما ادامه دارد و درخواست بخش بین‌الملل و معاونت دانشجویی وزارت علوم با امور خارجه پیگیری میشود. دانشجویان ما در اوکراین رها نیستند و امیدواریم در یک چارچوب مناسب در خدمت آنها قرار بگیریم.»
حسین سالار آملی درباره ادامه تحصیل این دانشجویان تأکید کرد: «این دانشجویان به حال خود رها نمی‌شوند و برای کسانی که در دانشگاه‌های معتبر اوکراین مشغول تحصیل بوده‌اند امکان ادامه تحصیل در دانشگاه‌های داخل کشور فراهم خواهد شد.»
درخواست دانشجویان ایرانی حاضر در اوکراین از مسئولین….
+البته اگر مسئولى در ایران وجود داشت که این حال و روز امروزشان نمیشد ! pic.twitter.com/EE8kyakOwk
— 👑Negan👑 (@Negan04752171) February 24, 2022
طی دو روز گذشته، دانشجویان بسیاری به صورت فردی و گروهی از خود فیلم‌هایی منتشر کرده‌اند که نشان از اضطراب و ناامنی وضعیت آنان در جنگ اوکراین دارد.
یک دانشجو در یکی از این ویدئوها می‌گوید: «در اکثر فروشگاه‌ها موادغذایی پیدا نمی‌شود. همه در حال فرار هستند، بدون اینکه بدانند کجا باید بروند. نمی‌دانیم چه تصمیمی بگیریم. درگیری همه جا مشاهده میشود و چون هیچ جایی به عنوان پناهگاه تعیین نشده، ترجیح می‌دهیم در خانه بمانیم».
یک دانشجوی ایرانی که با شروع جنگ در اوکراین، محبوس شده می‌گوید: دولت ایران از دانشجویان ایرانی خواسته تا خاک اوکراین را ترک کنند اما با وجود بسته شدن مرزها هیچ راهی برای خروج وجود ندارد.
این ویدیو در شبکه‌های اجتماعی در حال بازنشر است. pic.twitter.com/IvLqqrrUjT
— اتاق خبر منوتو (@ManotoNews) February 25, 2022
او با اشاره به اینکه بنزین نیست، گفته تصمیم داشته به منزل دوستانش برود تا همه کنار هم باشند اما هزینه تاکسی نسبت به شرایط عادی چند ده برابر شده و بیرون آمدن از خانه را هم کار امنی نمی‌داند.
📸 دانشجویان خارجی در #اوکراین که پای پیاده در حال حرکت به سمت مرز #لهستان هستند. pic.twitter.com/8VVLtE5vJp
— ⚡Freedom & Justice⚡ (@Alireza1922) February 25, 2022
یک دانشجوی ایرانی ساکن اوکراین از عملکرد سفارت جمهوری اسلامی در بازگرداندن آنها به کشور و تأمین امنیت جانی‌شان انتقاد نموده و می‌گوید: «سفارت خیلی نسبت به ما بی‌خیال است. دیروز به پدافند نظامی فرودگاه کی‌یف حمله شده و ما عملا نمی‌دانیم برای خروج ما از این کشور تصمیم گرفته‌اند یا نه!»
⭕️تمام کشورها اتباع خود را از #اوکراین خارج کرده اند، مسئولان نادان سفارت ج،ا در اوکراین، حال با آغاز جنگ،گفته اند:
تمامی ایرانیان مقیم از هر امکانی برای خروج از اوکراین اقدام کنند
راههای زمینی که به مناطق جنگی ختم میشود.
دانشجویان و ایرانیان مقیم اوکراین از کجا اقدام کنند؟ pic.twitter.com/TyDRdjIQRJ
— SIDRA (@SIDRAN80) February 24, 2022
او با توجه به مسلح بودن شهروندان، نسبت به وضعیت خود و اموالش نیز ابراز نگرانی نموده و مدعی شده که رفتار شهروندان اوکراین با آنها مهربانانه نیست.
ویدئوی یک دانشجو از پناهگاه محل استقرارشان در اوکراین با سرعت بالایی در حال دست به دست شدن در شبکه‌های اجتماعی است. این دانشجو دالان‌های این پناهگاه را که به دوران حکومت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی تعلق دارد، نشان می‌دهد و از دولت ایران می‌خواهد تا فکری به حالشان کنند و یک ویزای یکروزه از مرز لهستان برایشان تهیه کنند.
او با نشان دادن جمع قابل توجهی از دانشجویان در این پناهگاه می‌گوید: «تنها راه خروج‌مان این است که ما را از راه زمینی به مرز لهستان ببرند و ویزای یکروزه بگیرند تا بتوانیم به ایران برگردیم.»
یک ایرانی مقیم کی یف نوشته:
در همه ی شهر و روی همه ی دیوارهای کی یف این علامت هست
این علامت شما را به پناهگاه هدایت میکند
نوشته:
دانشجویان ایرانی ساکن #اوکراین از صبح در حال گریه هستند و تلفن های سفارت پاسخ نمیدهند…@Amirabdolahian pic.twitter.com/pQ583RYbw7— Azadeh Mokhtari (@AzadeMokhtari) February 24, 2022
در واکنش به تمام این نگرانی‌ها هنوز اقدام اجرایی خاصی از سوی مقامات جمهوری اسلامی اعلام نشده است. سفارت جمهوری اسلامی در کی‌یف برای ایرانیان مقیم اوکراین، صرفا در ۲ اطلاعیه مشابه، توصیه‌نامه و «دستور» صادر کرده است!
این اطلاعیه‌ها می‌گویند، تمامی ایرانیان مقیم و دانشجویان از «هر امکانی برای خروج از اوکراین اقدام کنند»، در حالی که آسمان اوکراین به روی پروازها بسته است و خیابان‌ها و راه‌ها پر از ترافیک است و به راه افتادن در جاده‌ها نیز تا خود را پیاده به جایی رساندن با خطر بمباران همراه است!
اما اطلاعیه‌های سفارت جمهوری اسلامی از ایرانیان ساکن اوکراین خواسته در صورت فراهم نبودن شرایط خروج از اوکراین «در نقاط امن و پناهگاه‌های معرفی شده از سوی مسئولین شهری و استانی مستقر شوند.»
سفارتخانه همچنین مدعی رایزنی با دولت اوکراین برای کسب مجوز پرواز برای بازگرداندن ایرانیان «در صورت رفع محدودیت‌ها»ی پروازی کنونی شده که قرار است در اطلاعیه‌های بعدی آن را اعلام کند. حال آنکه محدودیت‌های پروازی تنها زمانی رفع خواهد شد که «شرایط جنگی» برطرف شده باشد! دانشجویان ایرانی اما در همین شرایط به کمک نیاز دارند!
بر اساس گزارش شهروندان در شبکه‌های اجتماعی که با هشتگ #اوکراین منتشر میشود، دانشجویان و شهروندان ایرانی شبانه‌روز در حال تماس با سفارت جمهوری اسلامی برای پیگیری وضعیت خروج‌شان هستند ولی تلفن سفارت پاسخگو نیست.
گفته میشود، این شهروندان به ویژه دانشجویان در اضطراب و نگرانی شدیدی بسر می‌برند و کاری جز گریه از دست‌شان بر نمی‌آید.
تا لحظه تنظیم این گزارش هیچ اقدام عملی برای خروج ایرانیان از اوکراین انجام نشده است.
