خلاءهای قانونی در ایران موجب شده حفاظت از محیط زیست یا زندگی محیطبانان را به خطر بیاندازد یا جانواران و گیاهان را! طی دو سال گذشته سازمان محیط زیست برای حفظ جمعیت پرندگان مهاجر، هیچ پروانه شکاری صادر نکرد. اتفاقی مطلوب برای طبیعت که البته جان محیطبانان منطقه را بیش از پیش ناامن کرده چرا که شکارچیان غیرمجاز حاضر نیستند از تفریح و یا سود حاصل از شکارهای غیرقانونی صرف نظر کنند.
چندی پیش دهها شکارچی نقابدار و مسلح به مناطق حفاظتشده استانهای شمالی ایران، در اعتراض به دو سال صادر نشدن پروانه شکار، یورش برده و با محیطبانان درگیر شدند.
حالا خبرهای تازه حاکیست، بار دیگر شکارچیان غیرمجاز در گروههای چند ده نفره در روزهای اول و دوم اسفندماه به به آشوراده حمله کردهند و این جزیره را با کُشتار وسیع پرندگان مهاجر به رنگ خون درآوردهاند.
میزان برآوردهای غیررسمی از آمار پرندگان شکارشده، نشان از قتل عام گستردهی پرندگان در این منطقه دارد.
گفته میشود در این درگیریها در جزیره آشوراده که بخشی از تالاب میانکاله است، تا کنون چهار تن از شکارچیان غیرمجاز دستگیر و ابزار و سلاحهای غیرقانونی آنان ضبط شده است.
در واکنش به آسیبی که در اثر این حملهها به محیطبانان وارد شده، جمشید محبتخانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست سازمان مربوطه، دلیل شکارچیان را «مطالبات محقق نشده شکارچی» عنوان کرد!
همچنین تعداد اندک محیطبانان منطقه به تشدید وضعیت بحرانی در آن افزوده است. بر اساس استانداردهای جهانی تعداد پاسگاههای محیطبانی در ایران یک ششم استاندارد جهانی و تعداد محیطبانان در ایران نیز یک دوازدهم استاندارد جهانی است.
این در حالیست که خلاءهای حقوقی در قوانین، اجازهی استفاده ضروری از سلاح گرم را برای دفاع از خود به محیطبانان نمیدهد و بارها پیش آمده محیطبانان به دلیل اخطار و تیراندازی به شکارچیان غیرمجاز یا کشته شدهاند و یا به زندان افتاده و حتا در خطر اعدام قرار گرفتهاند.
در چنین شرایطی شکارچیان هر زمان ممکن است، اقدام به تیراندازی کنند و در جریان درگیری این محیطبانان هستند که زخمی میشوند و جان خود را نیز از دست میدهند.
همچنین با پابرجا بودن دامگاهها در تالاب سرخرود و یا بازار پرنده فروشان فریدونکنار شکارچیان غیرمجاز تشویق به شکار و فروش پرندگان میشوند. تا زمانی که این بازارها فرصت سودآوری در اختیار شکارچیان قرار میدهد، جان محیطبانان، پرندگان و سایر موجودات زنده منطقه در امان نیست.
تالاب میانکاله مازندران یکی از تالابهای مهم کشور است که هرساله میزبان تعداد زیادی از پرندگان مهاجر میشود. در دو سال گذشته با صادر نکردن مجوز شکار از سوی سازمان محیط زیست، جمعیت پرندگان مهاجر زیاد شده و همزمان شکارهای غیرقانونی نیز افزایش پیدا کرده است.
جزیره آشوراده نیز بخشی از تالاب میانکاله است که مدیریتش سالهاست محل مناقشه میان استانهای مازندران و گلستان است. به استناد بند «د» ماده ۱۹۳ قانون برنامه پنجم توسعه، مدیریت تالاب میانکاله بر عهده اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران است اما اخیرا برخی مسئولان استان گلستان گفتهاند، در صورت ورود نیروهای حفاظت محیط زیست مازندران به میانکاله با آنها برخورد خواهد شد!
روزنامه «پیام ما» در گزارشی حضور پُرشمار شکارچیان غیرمجاز را مربوط به همین جداسازی مدیریت آشوراده، خلیج گرگان و میانکاله دانسته و نوشته که استان گلستان میخواهد تا مدیریت آشوراده و خلیج گرگان به این استان برسد. اما محمدعلی زنگنه استاندار گلستان با تکذیب اختلافات گفته است: «نه تنها هیچ اختلافی وجود ندارد که همافزایی هم وجود دارد. ما در استان هستیم و میبینیم هرسال این اتفاق میافتد. منتها الان یک عده با نیاتی دنبال پررنگ کردن مسئله هستند.»
زنگنه همچنین گفت: «هر سال این موارد بوده است. افراد شناسایی و دستگیر میشوند و بر اساس اسلحه مجاز و غیرمجاز با آنها برخورد قانونی میشود. درباره مسائل مربوط به تالاب میانکاله و جزیره آشوراده و خلیج گرگان در شورای راهبری ملی تصمیمگیری میشود.»
شبهجزیره میانکاله و جزیره آشوراده زیستگاه انواع گوناگونی از پرندگان و آبزیان کمیاب و در حال انقراض است. این منطقه همچنین مقصد مهاجرت هرساله فلامینگوهاست که تعداد زیادی از آنها در اینجا تلف شده و هرگز باز نمیگردند.