هشت روز پس از آغاز تجاوز روسیه به خاک اوکراین بمباران شهرهای این کشور با استفاده از بمبها و موشکهایی با قدرت تخریب بالا افزایش پیدا کرده است. استفاده از تسلیحات سنگینی مانند موشکهای اسکندر و بمبهای خلاء خسارات و تلفات را بطور فزاینده بیشتر میکند و تا کنون نیز هزاران تن کشته و زخمی شدهاند.
برخی منابع از جمله «اسکای نیوز» گزارش میدهند تا کنون بیش از دو هزار نفر در اوکراین جان خود را در حملات روسیه از دست دادهاند. یک مقام اوکراینی میگوید شهرهای خارکف و کیف در محاصره قوای روسیه قرار گرفتهاند.
وزیر خارجه فرانسه هشدار داد که بعید نیست پوتین به دنبال یک حمله سریع و شدید برای کنترل اوکراین باشد و این احتمال میرود که وضعیتی بسیار بدتر در پیش باشد. این در حالیست که رسانههای روسی نیز همین موضوع را برای ایجاد رعب و وحشت تکرار میکنند و اصرار دارند که ممکن است ولادیمیر پوتین استراتژی خود را برای تسلط بر اوکراین به یک واکنش بسیار شدید در برابر مقاومت مردم و دولت این کشور همسایه تغییر دهد.
ولودیمیر زلینسکی رئیس جمهوری اوکراین میگوید از آغاز تجاوز روسیه نزدیک به ۶ هزار سرباز روس کشته شدهاند. او در جریان یک سخنرانی خطاب به پوتین گفت «به این تعداد کشته روسی فکر کنید… برای به دست آوردن چه چیزی؟! میخواهید اوکراین را بگیرید؟! غیرممکن است!» اما روسیه مدعی است تعداد نیروهای کشته شده این کشور زیر ۵۰۰ نفر است.
ژنرال ایگور کوناشنکوف سخنگوی ارتش روسیه در نشست خبری که از تلویزیون روسیه پخش شد، گفت: «متأسفانه… ما خسارتهایی متحمل شدیم و ۴۹۸ سرباز روسی کشته و ۱۵۹۷ نفر از همرزمان ما زخمی شدند.»
نیروهای پوتین به کندی پیشروی میکنند و نظامیان و مردم اوکراین در شهرها همچنان دست از مقاومت بر نمیدارند. سرنوشت این جنگ تجاوزکارانه بیش از پیش در هاله ابهام فرو رفته است. برخی تحلیلگران نسبت به گسترش جنگ در مرزهای اروپا هشدار میدهند.
چهارشنبهشب ۲ فوریه گزارش شد که سه جنگنده روسیه حریم هوایی سوئد را نقض کردند. یک جنگنده «میگ۲۱» رومانیایی که برای گشت ساحلی در دریای سیاه پرواز کرده بود سه دقیقه بعد از صفحه رادار ناپدید شد. برای جستجو یک هلیکوپتر از همان پایگاه اعزام شد که آنهم دقایقی بعد با هفت سرنشین سقوط کرد. در منابع غیررسمی صحبت از این میشود که روسیه آنها را هدف قرار داده است. رومانی از سال ۲۰۰۴ یکی از کشورهای عضو ناتو است. پس از سقوط این جنگنده و هلیکوپتر در رومانی هواپیمای ناتو در همان منطقه شروع به گشتزنی کرده است.
اینهمه در حالیست که با وجود محدودیت و ممنوعیت و بازداشتهای گسترده اما اعتراضات شهروندان روسیه مخالف جنگ در شهرهای مختلف این کشور ادامه دارد.
https://twitter.com/AfricaUnitNow/status/1499153360573841413
جان کربی از وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد که اقدام روسیه به قرار دادن نیروهای هستهای آن کشور در حالت آمادهباش تحولی خطرناک است. وی تاکید کرد که ایالات متحده دارای توان استراتژیک برای دفاع از آمریکا و متحدان آن است.
یک مقام وزارت دفاع نیز گفت که «جوخه چچنی مرتکب جنایتهای فجیع و هولناک جنگی علیه غیرنظامیان اوکراینی شده است.» برخی تحلیلگران میگویند پوتین میخواهد با روشهای وحشیانهای که در سوریه و چچن به کار برده است شهرهای اوکراین را اشغال کند. با اینهمه بر اساس گزارشها، تلفات چچنیهای حامی پوتین در اوکراین زیاد بوده است.
BREAKING: An elite Chechen fighting unit that was sent into Ukraine to kill President Zelensky has been ELIMINATED. It was sent by the leader of Russia’s Chechnya region, who is a close ally of Putin.
— Jon Cooper (@joncoopertweets) March 1, 2022
در مقابل اما گروههای بزرگی از چچنیها و مبارزان عمدتا مسلمان بلاروس که دولتاش دستنشاندهی پوتین است، در حمایت از اوکراین از مواضع سیاستمداران خود فاصله گرفته و به عنوان داوطلب به کمک اوکراینیها رفتهاند.
در این میان، یک تیم از چچنیهای طرفدار رمضان قدیروف که برای کشتن زلینسکی رئیس جمهور اوکراین اعزام شده بود، ردیابی و عملیات آن خنثی شد. الکسی دانیلوف دبیر شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین اعلام کرد منابعی در داخل نهادهای اطلاعاتی روسیه اطلاعات لازم را برای ردیابی قاتلان در اختیار کییف قرار دادند.
منابع امنیتی غربی در مورد دخالت مستقیم رژیم بلاروس در جنگ اوکراین گزارشهایی مخابره کردهاند.
چهارشنبهشب پس از سقوط شهر «خرسون» نشست فوری سازمان ملل برگزار شد. در این نشست ۱۴۱ کشور از ۱۹۳ عضو سازمان ملل حمله روسیه به اوکراین را محکوم کردند. علاوه بر روسیه کشورهای اریتره، بلاروس، کره شمالی و سوریه رأی مخالف دادند. ۳۵ کشور عضو از جمله جمهوری خلق چین، هند، جمهوری اسلامی ایران، پاکستان، آفریقای جنوبی و کوبا و نیکاراگوئه رأی ممتنع دادند. برخی تحلیلگران امتناع چین کمونیست از رأی منفی به این قطعنامه را پیامی روشن به روسیه ارزیابی میکنند. با اینهمه کم نیستند تحلیلگرانی که معتقدند نه یک قطعنامه که صرفا یک واکنش نمادین است، بلکه اگر قرار بر یک تصمیم نهایی باشد، چین کمونیست در کنار روسیه پوتین خواهد بود.
تعدادی از شرکای روسیه از جمله ونزوئلا و آذربایجان با مصلحتاندیشی اصلاً در این رأیگیری شرکت نکردند.
GRAPHIC: Tracking Russia’s invasion of Ukraine https://t.co/ZKdPFkI8gT pic.twitter.com/ZpECO8x9gC
— Reuters (@Reuters) March 3, 2022
روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی مینویسد، پس از تجاوز روسیه به اوکراین دنیا علیه روسیه متحد شد اما در آسیا وضعیت متفاوت است و جبههی خودش را دارد. ژاپن، سنگاپور، کره جنوبی، استرالیا و تایوان که از سوی چین نیز احساس تهدید میکنند با تحریمهای بینالمللی علیه مسکو موافقت کردند اما سایر کشورهای تأثیرگذار رأی ممتنع دارند.
دولت نظامی برمه اقدامات روسیه را «کار درست» خواند و چین و هند از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای محکومیت این حمله خودداری کردند. ویتنام نیز که در آنجا ولادیمیر پوتین را «عمو پوتین» صدا میکنند رأی ممتنع داد.
این رأیگیری در عین حال یک واقعیت را به نمایش گذاشت: در حالی که اکثر متحدان آمریکا در یک جبهه قرار گرفتهاند، اما دولتهای مستبد و آنهایی که روابط ضعیفتری با غرب دارند، تمایلی به وارد شدن در این جدال ندارند اگرچه نمیتوانند از یک درگیری بینالمللی در امان بمانند و پیامدهای چنین جنگی گریبان آنها را نیز خواهد گرفت.
صدور قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل اگرچه بیشتر نمادین است و هیچ ضمانت اجرایی ندارد و کمک عملی به مردم اوکراین که زیر رگبار بمب و موشک قرار دارند نمیکند اما از نظر سیاسی اهمیت دارد و نشان میدهد که شرکای روسیه نیز حتا اگر رأی ممتنع داده باشند، فعلا پشت آن را خالی کردهاند.
از سوی دیگر، با درخواست بیش از ۳۸ کشور از جمله انگلیس و کانادا دادستان دیوان کیفری بینالمللی تحقیقات درباره وقوع «جنایت جنگی در اوکراین» بعد از حمله روسیه را آغاز کرده است. چون اوکراین عضو دیوان کیفری بینالمللی نیست، سرعت بخشیدن به آغاز تحقیقات نیازمند آن بوده است که کشورهای عضو، این پرونده را به این دیوان ارجاع دهند. پیشتر اتحادیه اروپا در اقدامی بیسابقه تقاضای اوکراین را برای عضویت فوری در این اتحادیه پذیرفته بود.
در ادامه کارزار بینالمللی برای تحریم روسیه مریک گارلند وزیر دادگستری و دادستان کل آمریکا از تشکیل یک کارگروه برای پیگرد «الیگارشهای فاسد روس» و مقابله با نقض و دور زدن تحریمها علیه روسیه خبر داد.
دیتر رایتر شهردار مونیخ اعلام کرد که این شهر والری گرگیوف رهبر ارکستر فیلارمونیک مونیخ را به دلیل روابط نزدیک وی با ولادیمیر پوتین اخراج کرده است. به گفته رایتر پیش از این به گرگیوف مهلت داده شده بود که از تهاجم روسیه به اوکراین فاصله بگیرد اما او اعتنایی نکرد. گرگیوف از سال ۲۰۱۵ رهبر ارکستر شهر مونیخ در ایالت بایرن آلمان بود.