در سایه حمله روسیه به اوکراین، دیپلمات‌های انقلابی پرمدعای جمهوری اسلامی مشغول چانه‌زنی با غربی‌ها برای احیای توافقی هستند که خودشان می‌گفتند «جسد مُرده متعفن است.»
در هفته‌های گذشته در چند نوبت ادعا شد «توافق بیش از هر زمان دیگر نزدیک است» و «۹۸ درصد پیش‌نویس توافق نوشته شده» و «در کمتر از چند ساعت می‌توانیم توافق کنیم» اما همزمان تأکید می‌شد «اختلاف بر سر مسائل کلیدی باقی مانده» است.
گابریل نورونها از اعضای میز ایران در وزارت خارجه آمریکا در دوران ترامپ در یک رشته توییت توافق اتمی احتمالی را فاجعه خواند و نوشت رابرت مالی نماینده دولت بایدن در مذاکرات اتمی وعده رفع تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دفتر علی خامنه‌ای را داده است.
نورونها می‌گوید مذاکرات وین در اصل از سوی میخائیل اولیانوف نماینده روسیه اداره می‌شود و احیای برجام روندی نامشروع است که برای امنیت ملی آمریکا خطرناک است و منافع ایالات متحده را هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت تأمین نمی‌کند.
آنطور که گفته شد در صورت توافق با جمهوری اسلامی قرار است ۱۱۲ نفر از افراد و نهادهای مرتبط با دفتر علی خامنه‌ای از جمله محسن رضایی، حسین دهقان و علی‌اکبر ولایتی و نهادیی مثل دفتر خامنه‌ای، بنیاد مستضعفان، «ستاد اجرایی فرمان امام» و آستان قدس از فهرست تحریم‌ها خارج شوند.
نورونها افزوده است، همکاران پیشین او در وزارت خارجه آمریکا، شورای امنیت ملی و همچنین دیپلمات‌های اروپایی به او اجازه انتشار برخی از جزئیات توافق احتمالی را داده‌اند به امید آن که کنگره آمریکا از این «تسلیم شدن» دولت جو بایدن جلوگیری کند.
در این میان حتا موضوع خارج شدن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی نیز مطرح شده است.
۱٫ NEW: My former career @StateDept, NSC, and EU colleagues are so concerned with the concessions being made by @RobMalley in Vienna that they’ve allowed me to publish some details of the coming deal in the hopes that Congress will act to stop the capitulation.
[Long thread]
— Gabriel Noronha (@GLNoronha) March 2, 2022
البته آنچه نورونها منتشر کرده پیشتر از سوی محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی در اواخر تیرماه ۱۴۰۰ در آخرین گزارش مفصل و مشروح وزارت خارجه دولت دوازهم به مجلس شورای اسلامی مطرح شده بود. وی اعلام کرده بود که مذاکرات تا مرحله توافق بر سر «لغو تمام تحریم‌های موضوعی علیه اقتصاد ایران» و «لغو تحریم علیه دفتر رهبر جمهوری اسلامی» و «ابطال شناسایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان سازمان تروریستی خارجی» پیش رفته است! بر همین اساس بود که حسن روحانی در آخرین هفته‌های دومین دولت خود گفته بود اگر به عباس عراقچی اجازه بدهند در چند ساعت توافق به نتیجه می‌رسد.
کیهان لندن در تیرماه امسال در ارتباط با گزارش محمدجواد ظریف نوشته بود: «در این گزارش ادعا شده مذاکرات تا مرحله توافق بر سر «لغو تمام تحریم‌های موضوعی علیه اقتصاد ایران» و «لغو تحریم علیه دفتر رهبر جمهوری اسلامی» و «ابطال شناسایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان سازمان تروریستی خارجی» پیش رفته است. وزارت خارجه دولت «تدبیروامید» ابراز امیدواری کرده است آنچه تا کنون امکان تحقق آن فراهم نشده در ابتدای دولت سیزدهم تکمیل شود.»
https://kayhan.london/1400/04/22/%d8%a7%d8%a8%d8%b1%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d9%85%db%8c%d8%af%d9%88%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%88%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d8%ae%d8%a7%d8%b1%d8%ac%d9%87-%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa-%d8%ad%d8%b3%d9%86-%d8%b1%d9%88
تعارض منافع
در تمام ادوار گذشته مشخص شده جمهوری اسلامی ایران از یکسو و تیم بایدن و اروپایی‌ها به حد کافی انگیزه برای معامله دارند اما آنچه سبب شده که با وجود میل طرفین به احیای برجام توافقی شکل نگیرد در محتوای آنچه «اختلافات جدی یا کلیدی» یا «خط قرمزها» خوانده می‌شود نهفته است: «فعالیت‌های اتمی نظامی اسلامی که در مورد آن سکوت مصلحتی می‌شود» و توسعه بالستیک‌ها و موشک‌های دوربرد (با پیشرانه‌های سوخت جامد) که زمینه‌ساز ساخت موشک‌هایی با قابلیت حمل کلاهک اتمی است. مسئله مهم دیگر، پشتیبانی مالی و تسلیحاتی از تروریست‌ها و موشک‌پرانی به دوبی و ابوظبی و عربستان از طریق حوثی‌ها و حملات راکتی به اسرائیل توسط حزب‌الله یا حمله راکتی به منافع آمریکا در عراق است.
تمام موضوع بر توافق اتمی بر سر این است که طرفین با اهداف متفاوت آن را شروع کرده و سال‌هاست ادامه می‌دهند: یک طرف می‌خواهد برنامه اتمی و ماجراجویی‌های نظامی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی را مهار کند و طرف دیگر که جمهوری اسلامیست، می‌خواهد با این توافق هرآنچه را که قرار است مهار شود، ادامه بدهد! امتیاز چنین توافقی برای رژیم ولایت فقیه، عین برجام، در اینست که پس از انقضای زمان توافق، در عمل با تأیید غرب و کشورهای دیگر به پروژه‌های خطرناک خود ادامه خواهد داد!
حالا به ویژه با وضعیتی که حمله روسیه به اوکراین به وجود آورده، احتمالا جمهوری اسلامی بر سر بخشی از موانع حاضر به چانه‌زنی است. چنانکه در جریان توافق اتمی در سال ۲۰۱۵ نیز پنهانی این اتفاق افتاد و به همین دلیل نیز «نرمش قهرمانانه» صورت گرفت. اما اکنون در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جریانی قدرتمند با این رویه‌ها مخالفت می‌کند. همان جریانی که توانایی دارد در اوج مذاکرات اقدام به پرتاب موشک‌های بالستیک کند یا به اسم پرتاب ماهواره، موشک‌هایی با سوخت‌های دوگانه (جامد و مایع) را آزمایش کند.
چرا علی خامنه‌ای برجام را آتش نمی‌زند؟!
جمهوری اسلامی راه دیگری ندارد?یک مقام آمریکایی به رویترز: بعضی کشورها می‌گویند تحریم‌های سازمان ملل بازگردانده نشده ولی بانک‌ها و شرکت‌های آن کشور از تحریم‌های آمریکا پیروی می‌کنند چون نمی‌خواهند مجازات شوندhttps://t.co/mjqImsVKgZ pic.twitter.com/w3O71WRl3y
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 21, 2020
سفر رافائل گروسی به تهران
قرار است رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی برای گفتگو با مقامات جمهوری اسلامی روز شنبه ۱۴ اسفند به تهران سفر کند. خبرگزاری «ایرنا» می‌نویسد این سفر برای «حل و فصل برخی اختلاف نظرها در مورد موضوعات پادمانی» صورت می‌گیرد. مسائل پادمانی مربوط به فعالیت‌های غیرصلح‌آمیز اتمی است. از جمله بی‌پاسخ گذاشتن دلایل کشف ذرات اورانیوم غنی‌شده با منشاء انسانی در سه یا به روایتی چهار سایت اعلام نشده ایران از جمله تورقوزآباد که مقامات نظام از جمله محمد جواد ظریف و عباس عراقچی به آن می‌خندیدند و می‌گفتند «شوخی است» و ادعا می‌کردند نهادهای امنیتی اسرائیل «بنیامین نتانیاهو را سر کار گذاشتند.»
« #تورقوزآباد » دروغ نبود! «شورآباد» دروغ نبود!
«آباده» هم دروغ نیست!
این #ماله_کش_اعظم و معاونش یا خبر ندارند که در این صورت
چه دیپلماتی هستند که اسرائیل از کارهایشان خبر دارند و خودشان
خبر ندارند؟!
یا خبر دارند و دروغ می‌گویند!#کیهان_لندن pic.twitter.com/X15pZUxeRR— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 9, 2019
در همین ارتباط، پایگاه خبری «نور نیوز» وابسته به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی بلوف می‌زند «به نظر می‌رسد روند تعاملات ایران و آژانس به گونه‌ای محسوس رو به بهبودی است… بسته شدن روند سؤالات در خصوص یکی از اماکن چهارگانه مورد نظر آژانس در آخرین گزارش مدیرکل از جمله شواهد بهبودی روند تعاملات مورد اشاره می‌باشد.» این درحالیست که یک روز پیش از آن رسانه‌ها و دیپلمات‌های جمهوری اسلامی می‌گفتند فرانسه به خاطر روابط حسنه با آژانس و اسرائیل با اصرار روی مسائل پادمانی سعی در مختل کردن مذاکرات را دارد و هشدار دادند «مذاکرات اتمی در وین روی لبه تیغ» قرار گرفته و برخی از منابع حتا خبر از شکست به‌زودی مذاکرات دادند.
رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی: محسن فخری‌زاده برای سلاح هسته‌ای سیستم ایجاد کرد!
?عباسی دوانی: دولت سیزدهم در حال حاضر بیشتر درگیر موضوع معیشت مردم است» و «برای جبران عقب‌افتادگی در حوزه پیشران‌ها باید فرماندهی آن به نیروهای مسلح سپرده شود»https://t.co/g0arjXRIsf pic.twitter.com/d2u60XXvXI
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) November 28, 2021
چنین به نظر می‌رسد که حتا بالاترین رده‌های نظام هم نمی‌دانند قرار است در وین چه اتفاقی بیفتد. در یک ماه گذشته علی شمخانی مدام اظهارات دو پهلو داشت. او در تازه‌ترین اظهاراتش گفت «مذاکرات وین اگر به توافق خوب منتهی نشود بطور قطع در آینده نه چندان دور، دولت فعلی آمریکا نیز به دلیل استفاده نکردن به‌موقع از فرصت دیپلماسی، احساس شکست خواهد کرد.» از محتوای این حرف‌های شمخانی بویی از اینکه وی به عنوان مقام ارشد امنیتی جمهوری اسلامی از آینده اطمینان خاطر داشته باشد به مشام نمی‌رسد.
دلیل اینکه جمهوری اسلامی و شخص خامنه‌ای مذاکره بر سر مسائل موشکی و منطقه‌ای را نمی‌پذیرند منافع جریانی قدرتمند داخل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در بدنه اقتصادی رژیم است که با دور زدن تحریم‌ها سودهای کلان به جیب می‌زنند. مقامات نظام بارها گفته‌اند اگر سپاه نباشد نظام نیست! اما اکنون درگیری و تضاد منافع درون نظام به مرحله‌ای رسیده که بخشی از همین سپاهی‌ها مثل محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی می‌گویند «هر طوری هست باید توافق کنیم» و بخشی دیگر می‌گوید «جمهوری اسلامی است که آمریکا را مدیریت می‌کند!»
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی که این روزها به خاطر مواضع ضدروسی مورد غضب دستگاه قدرت قرار گرفته در یک مصاحبه می‌گوید: «حتا اگر برجام به نتیجه برسد باز هم لغو تحریم ها سود چندان زیادی برای مردم ایران به دنبال ندارد.»
