دیسک کمر بین استخوان‌ها و مهره‌های کمر اتفاق می‌افتد. دیسک مهره کمر دارای یک مرکز نرم و ژله‌ای است که نقاط سفت‌تری نیز دارد که گاهی اوقات این دیسک لغزنده می‌شود و زمانی بیماری دیسک بروز می‌کند که بخش نرم آن به قسمت سفت فشار می‌آورد.
دیسک کمر گاهی اوقات در نزدیکی عصب دچار مشکل می‌شود و بسته به اینکه دیسک کمر در کجا به عصب فشار آورده، می‌تواند باعث درد، بی‌حسی و ضعف در قسمت بازو و پای فرد شود. بسیاری از افراد هنگام مواجهه با این مشکل هیچ علائم خاصی ندارند و جراحی نیز لزوما برای همه تجویز نمی‌شود.
علائم ابتلا به دیسک کمر
علائم دیسک کمر بیشتر در قسمت پایین آن ظاهر می‌شود، البته که رخ دادن آن در نزدیکی گردن نیز امکان‌پذیر است و علائم آن نیز بستگی به محل لغزیدن دیسک دارد که معمولا شامل موارد زیر است:
درد بازو و ساق پا: اگر دیسک کمر شما در قسمت پایین آسیب دیده باشد، معمولا درد زیادی در ناحیه ران، باسن و نرمه ساق پا دارید و همچنین این درد ممکن است در هر جای دیگر از پا نیز احساس شود. دیسک در نزدیکی گردن درد زیادی را در شانه و بازو ایجاد می‌کند که این درد هنگام سرفه، عطسه و حالت‌های مشخص بدن افزایش می‌یابد. این درد اغلب تیز و همراه با سوزش است.
بی‌حسی و گزگز کردن: افرادی که مبتلا به دیسک کمر هستند ، اغلب با بی‌حسی و گزگز کردن در ناحیه آسیب دیده مواجه هستند.
ضعف: ضعف عضلات نیز به علت آسیب دیدن عصب به وجود می‌آید تا جایی که فرد قادر به بلند کردن و یا نگه‌داشتن اجسام نیست.
گاهی اوقات نیز این علائم ظاهر نمی‌شود و فقط با عکس می‌توان متوجه آن شد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر درد گردن یا کمر شما به پا و دست‌تان انتقال پیدا کرده و در این قسمت دچار ضعف و بی‌حسی و گزگز کردن شده‌اید ، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علل ابتلا به دیسک کمر
دیسک کمر در طول سال‌ها به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و همزمان که سن فرد بالا می‌رود، انعطاف دیسک کمتر می‌شود و بیش از همیشه در معرض آسیب قرار می‌گیرد.
گاهی اوقات بلند کردن اجسام سنگین نیز می‌تواند عاملی برای مشکل دیسک کمر باشد. آسیب‌هایی مثل افتادن و پرت شدن از جایی نیز می‌تواند در دیسک کمر مشکل به وجود بیاورد.
عوامل افزایش خطر دیسک کمر
عوامل خطر دیسک کمر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
وزن: وزن بالا می‌تواند فشار به کمر را در قسمت پایین افزایش دهد.
شغل: افرادی که شغل‌های سخت از لحاظ فیزیکی دارند، بیشتر در معرض این مشکل هستند. بلند کردن، کشیدن، هل دادن و خم‌کردن بدن بطور مداوم می‌تواند خطر ابتلا به دیسک کمر را افزایش دهد.
ژنتیک: بعضی از افرادی که سابقه دیسک کمر را در افراد خانواده دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات دیسک کمر هستند.
سیگار کشیدن: سیگار می‌تواند میزان اکسیژن را در بدن محدود کند و باعث مشکلاتی از جمله دیسک کمر شود.
پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر
برای پیشگیری از مشکلات دیسک کمر می‌توان موارد زیر را رعایت کرد:
ورزش: تقویت عضلات می‌تواند استقامت شما را افزایش دهد و از ستون فقرات شما حفاظت کند.
صحیح ایستادن و حالت بدنی متناسب: سعی کنید که طرز ایستادن و نشستن خود را در هر حالتی بهبود ببخشید و کمر خود را صاف نگه دارید، مخصوصا زمان‌هایی که به مدت طولانی می‌نشینید، اجسام سنگین را به آرامی بلند کنید، پاهای خود را نیز به حالت متناسب در کنار هم قرار دهید.
تشخیص دیسک کمر
در این شرایط پزشک از شما می‌خواهد که چند روزی فعالیت خود را کم کنید تا این قسمت از کمر شما تحریک نشود و سپس یک معاینه معمولی و فیزیکی را در مطب انجام می‌دهد.
بعد از آن معمولا آزمایش‌هایی با استفاده از اشعه ایکس از فرد گرفته می‌شود که همان رادیولوژی است که می‌تواند مشکلاتی مثل عفونت، شکستگی و تومورهای احتمالی را نشان دهد.
اسکن توموگرافی نیز یک تصویربرداری تشخیصی است که بعد از اشعه ایکس انجام می‌شود و می‌تواند سایز و شکل کانال ستون مهره‌ها و محتوا و ساختار آن را نشان دهد.
تصویربرداری ام.آر.آی نیز یکی دیگر از روش‌های تشخیصی است که در آن از عکس‌های سه بعدی با استفاده از آهنربا‌های قوی و تکنولوژی کامپیوتر استفاده می‌شود. ام.ار.ای می‌تواند ستون فقرات، ریشه‌های عصب و اطراف نواحی فقرات را با بزرگترین حالت نشان دهد.
میوگرام نیز یکی دیگر از این آزمایش‌ها است که فضای دارای مایع بین مهره‌ها را نشان می‌دهد.
الکترومیوگرام نیز یکی دیگر از آزمایش‌ها تشخیص است که ریشه‌های عصبی و بافت عضلات را نشان می‌دهد و همچنین هرگونه آسیبی را در این قسمت‌ها بطور دقیق نمایان می‌کند.
درمان‌های غیرجراحی دیسک کمر
درمان اولیه دیسک کمر معمولا جراحی نیست. در این شرایط پزشک به بیمار توصیه می‌کند فعالیت خود را در پایین‌ترین سطح و بدون هیچ دردی انجام دهد و تا چند هفته همین روش را در پیش بگیرد که این کار تا حد زیادی التهابات ستون فقرات را کاهش می‌هد.
درمان جراحی
ممکن است پزشک مشاهده کند که با انجام درمان‌های غیرجراحی تغییری در درد و مشکل فرد به وجود نیامده و در نتیجه درمان جراحی را تجویز می‌کند.
گزینه‌های جراحی با بیمار در میان گذاشته می‌شود و پروسه صحیح برای او تعیین می‌شود و در این جراحی‌ها سن بیمار، سلامت کلی او و مدت بیماری و دیگر مشکلات وی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
فواید جراحی قابل اغماض نیست اما سختی‌هایی نیز دارد و البته بیشتر بیماران از نتیجه این نوع جراحی راضی هستند اما باز هم هیچ تضمین صد درصد برای آن وجود ندارد.
