فرید خلیفی – زمانی که هنوز نواقص بنیادین ناشی از کمونیسم، اتحاد جماهیر شوروی را متلاشی نکرده بود، این کشور در دانش فضایی پا به پای غرب گام بر می‌داشت. رقابت فضایی شوروی و ایالات متحده منحصر به مدار زمین و رسیدن به ماه نمی‌شد. در میانه سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۵ بیش از ۲۰ مأموریت اکتشافی با هدف دستیابی به سیاره سرخ توسط شوروی و آمریکا انجام گرفت که اگرچه تعدادی از آنها ناموفق بودند، ولی با وجود برتری نسبی آمریکا، دست‌کم پنج مأموریت اکتشافی شوروی هم نتایج موفقیت‌آمیزی داشتند. در دو مأموریت مریخ۲ و مریخ۳ در مه ۱۹۷۱ مدارگرد شوروی سعی کرد فرودگر روی این سیاره بنشاند. فرودگر اول از دست رفت. اما فرودگر دوم موفق به نشستن نرم شد و ۱۱۰ ثانیه پس از فرود ارتباط با آن قطع شد. پس از حدود ۲۰ سال پنهانکاری گزارش شد همراه این فرودگر وسیله کوچکی شبیه به یک ماشین اسباب‌بازی به مریخ رفته بود که می‌توان آنرا نخستین مریخ‌نوردی نامید که به سطح سیاره سرخ رسیده است.
