«انجمن اسلامی» دانشگاه تهران از افزایش تدابیر سختگیرانهای برای رعایت حجاب اجباری در این دانشگاه خبر داده که به نظر میرسد پس از انتشار عکس یادگاری بدون حجاب دانشجویان این دانشگاه پس از فارغالتحصیلی شدت گرفته باشد. عکسی که مدتها پیش منتشر شد و همان زمان با واکنشهای مختلف در شبکههای اجتماعی روبرو شد.
«انجمن اسلامی» دانشجویان دانشگاه و علوم پزشکی تهران، در نامهای سرگشادهای خطاب به محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران و حسین قناعتی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران از تشدید برخوردهای سلیقهای با پوشش و حجاب دانشجویان پس از بازگشایی دانشگاهها که با پایان تعطیلات نوروزی و لغو محدودیتهای کرونایی انجام شده، انتقاد کردهاند.
آنگونه که از محتوای این نامه برمیآید، پس از بازگشایی دانشگاهها پس از دو سال تعطیلی، نه تنها دانشجویان از سوی «بانیان امر به گرمی مورد استقبال» قرار نگرفتهاند، بلکه «در شرایط پراکندگی دانشجویان در صحن دانشگاه و حضور دانشجویان در پردیس مرکزی و سایر پردیسها، برخوردهای انضباطی مکرری» دیده شده «که خارج از شأن دانشجویان است».
این انجمن وضعیت کنونی در دانشگاه تهران را لگدمال کردن «کرامت انسانی» دانشجویان توصیف نموده که «باعث بروز نگرانی و خشم دانشجویان گردیده است.»
به نظر میرسد تشدید تدابیر سختگیرانه برای رعایت حجاب اجباری در دانشگاه تهران به انتشار یک عکس یادگاری فارغالتحصیل این دانشگاه مرتبط باشد که در کنار سردر این دانشگاه با کلاههای فارغالتحصیلی و بدون حجاب گرفته شد. این عکس بازتاب گسترده و مثبتی از سوی افکار عمومی و برعکس بازتاب منفی در سطح حکومت داشت و حتی کار به دادستان کل کشور نیز رسید.
محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در مراسم روز «دانشجو» در تقویم جمهوری اسلامی (۱۶ آذر) در این رابطه گفته بود، «عکس بیحجاب جلوی دانشگاه را با دلیل ثابت کردند، اینها دانشجوی ما نبودند و دانشجوی داروسازی بودند.»
رئیس دانشگاه تهران از پیگیری دادستان نیز خبر داده و گفته بود: «زنگ زد و گفت رئیس دانشکده و دانشجو باید بازداشت شوند، ولی من گفتم خود ما ساز و کار بررسی داریم. من از پدرم هم دفاع نمیکنم تا ندانم مشکلش چیست. نگاه قبیلهای را باید کنار بگذاریم. من اینها را بررسی میکنم و خودم را مکلف میدانم پیگیر باشم.»
حالا «انجمن اسلامی» دانشگاه تهران اعتراض خود را نسبت به تشدید سختگیریها در مورد پوشش دانشجویان پس از بازگشایی اعلام داشته است. نگارندگان این نامه اعتراضی ابتدا به منزلت دانشگاه اشاره کرده و نوشتهاند که دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی باید علاوه بر آموزش با کیفیت بالا، تدابیری بیندیشند تا منزلت و کرامت دانشجویان به عنوان ارکان اصلی و کلیدی نظام آموزش عالی کشور حفظ شود.
در این نامه «انجمن اسلامی» دانشگاه تهران خطاب به رؤسای این دانشگاه، برخوردهای انضباطی مکرر را خارج از شأن دانشجویان دانسته و معتقدند این رفتارها باعث بروز نگرانی و خشم دانشجویان میشود.
بخشی از متن به پرسشی اختصاص داده شده مبنی بر اینکه «در شرایط کنونی چرا بجای رقم زدن تجربهای مثبت از حضور دانشجویان در دانشگاه، با چنین برخوردهای قهرآمیز و خارج از چهارچوبی، به ناامیدی ناشی از شرایط موجود دامن زده میشود؟»
اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران در این نامه سرگشاده، نوشتهاند که این برخوردها عمدتا به دلیل طرز پوشش اتفاق افتاده، اما دلایل دیگری نیز دستاویزی برای بروز این برخوردها بودهاند. آنها به این «دلایل» اشاره نکردهاند.
آنها همچنین تاکید کردهاند که دانشگاه مسئولیت و وظیفهای در جهت اجرای احکام و حدود شرعی ندارد.
متن کامل نامه سرگشاده انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران به ریاست دانشگاه به شرح زیر است:
«جناب آقای مقیمی، ریاست محترم دانشگاه تهران
و جناب آقای قناعتی، ریاست محترم دانشگاه علوم پزشکی تهران؛
همانطور که میدانید دانشگاه از مهمترین نهادها در راستای آموزش، توسعه و تأمین منابع انسانی و رکن اصلی در پیشرفت همهجانبه هر کشور است. دانشگاه در هر جامعهای مرکز تجمع و تولید نخبگان آن جامعه است. نیروی انسانی نخبه، از عمده عوامل مهم رشد و توسعۀ هر کشوری است؛ بطوری که با قاطعیت میتوان گفت این عامل در اولویت نسبت به سایر عوامل قرار دارد و بدیهی است کشورهایی به رشد و توسعه واقعی دست خواهند یافت که توجه خود را به این عامل اساسی معطوف کنند.
دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی باید علاوه بر آموزش با کیفیت بالا، تدابیری بیندیشند تا منزلت و کرامت دانشجویان به عنوان ارکان اصلی و کلیدی نظام آموزش عالی کشور حفظ شود. دانشجویان آیندهسازان کشورند و تلاش برای ارتقای سطح سلامت روان آنان علاوه بر سلامت جسمانی، ضامن ایجاد جامعهای سالم در آینده است و چنین جامعهای نیز جز با احترام به شخصیت انسانی افراد، دستیافتنی نخواهد بود. حفظ حرمت و تکریم انسان، بنیادیترین ارزش در نظامهای اخلاقی و دینی است. لذا نزد دانشجویان نیز حفظ این ارزش، یعنی حفظ کرامت انسانی افراد، از اولویت برخوردار است. حفظ احترام، حرمت و امنیت روحی و روانی اولین خواستهی دانشجویان است که باید محترم شمرده شده و محقق گردد.
چندی است که پس از مدتها دوری دانشجویان از فضای دانشگاه، شاهد حضور مجدد آنان در دانشکدهها و پردیس مرکزی دانشگاه هستیم که انتظار میرود این حضور از سوی بانیان امر به گرمی مورد استقبال قرار گیرد.
با این حال متاسفانه در شرایط پراکندگی دانشجویان در صحن دانشگاه و حضور دانشجویان در پردیس مرکزی و سایر پردیسها، برخوردهای انضباطی مکرری که خارج از شأن دانشجویان است و کرامت انسانی آنان را لگدمال میکند صورت گرفته و باعث بروز نگرانی و خشم دانشجویان گردیده است. جای سوال است که در شرایط کنونی چرا به جای رقم زدن تجربهای مثبت از حضور دانشجویان در دانشگاه، با چنین برخوردهای قهرآمیز و خارج از چهارچوبی، به ناامیدی ناشی از شرایط موجود دامن زده میشود؟
این برخوردها عمدتا به دلیل طرز پوشش اتفاق افتاده است؛ اما دلایل دیگری نیز دستاویزی برای بروز این برخوردها بودهاند. نکتهی حائز اهمیت در اینجا این است که دانشگاه مسئولیت و وظیفهای در جهت اجرای احکام و حدود شرعی نداشته و نباید و نمیتواند که قواعدی خارج از آنچه در قانون اساسی مشخص و قابل اجرا است از خود ابداع کند. لذا این امکان باید برای تمامی دانشجویان فراهم شود تا آنان بتوانند با همان پوششی که در شهر دارند در محیط دانشگاه نیز حضور یابند.
متاسفانه در سالیان گذشته نیز در برهههایی خاص شاهد اقدامات مشابهی بودهایم که نتایج آن چیزی جز ایجاد فضایی متشنج و ناآرام نبوده است. امید است تا در همهی تصمیمگیریها، حفظ حرمت دانشجو و دانشگاه در اولویت باشد و نیز اقدامات گذشتگان، مایهی عبرت!»