چند ماه پس از آنکه وزیر منابع آبی عراق گفته بود در صورت‌عدم همکاری ایران در مورد حقوق آبی به سازمان ملل متحد شکایت خواهد کرد، به نظر می‌رسد این کشور قصد عملی کردن تصمیم خود را دارد.
گفته می‌شود به دلیل اجرای سیاست‌های آبی جمهوری اسلامی ایران، عراق یکی از پنج کشور جهان است که بیشتر تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته و مستعد بیابان‌زایی است به نحوی که آب در این کشور نیمه‌بیابانی با جمعیت ۴۱ میلیون نفری به معضل اصلی آن تبدیل شده است.
همچنین بر اساس گزارش‌ها، ذخایر آب عراق پس از تغییر مسیر رودخانه‌ها و خشکسالی ۵۰درصد کاهش یافته است.
تابستان سال گذشته مهدی رشید الحمدانی، وزیر منابع آبی عراق، گفته بود به دلیل کاهش شدید ورود آب رودخانه‌ها از ایران، ساکنان استان دیاله دچار مشکلاتی جدی شده‌اند. به دنبال این موضوع عراق از ایران خواسته بود تا به حقابه این کشور احترام بگذارد. به این دلیل که سرشاخه‌های دو رود دجله و فرات به عنوان مهمترین منابع تامین آب عراق، عمدتا در ترکیه، سوریه و ایران قرار دارند.
این موضوع سبب شد دولت عراق به این کشورها که با سدسازی در سرشاخه‌های دجله و فرات، جریان رسیدن آب به عراق را با مشکل جدی مواجه کرده‌اند، هشدار دهد. مقامات عراقی همچنین ادعا کرده بودند، جمهوری اسلامی ایران با تغییر مسیر رودخانه‌هایی که به عراق وارد می‌شوند و ساخت سد، قوانین بین‌المللی را نقض کرده است.
وزیر منابع آب عراق همان زمان گفته بود، جمهوری اسلامی هیچ توجهی به این موضوع نداشته و همچنان آب رودخانه‌های سیروان، کارون، کرخه و الوند را قطع کرده است. اتفاقی که به ساکنان دیاله، استانی در شرق عراق که به آب ورودی ایران متکی هستند خسارت زیادی وارد کرده است.
مهدی رشید الحمدانی به همین دلیل قصد عراق را از تهیه شکایت بین‌المللی علیه ایران به دلیل بستن مسیرهای آبی مشترک اعلام کرد و حالا به نظر می‌رسد این کشور در آستانه عملی کردن تصمیمی است که چند ماه پیش گرفته بود.
الحمدانی با طرح دوباره این موضوع به تازگی گفته است: ایران ۹۰ درصد مسیرهای آبی فرعی مشترک با عراق را بسته و بستر آنها را منحرف کرده، اما برای جبران ضرر ناشی از خشکسالی به وجود آمده در عراق همکاری نمی‌کند.
به اعتقاد این وزیر عراق، سدسازی حکومت ایران در نوار مرزی و انتقال آب به مناطق مرکزی، منابع آبی عراق را بیش از ۵۰ درصد کاهش داده است.
مهدی رشید الحمدانی همچنین می‌گوید: «اطلاعاتی درباره حفر تونل از سوی ایران برای تغییر مسیر جریان آب رودخانه‌های مرزی به دست ما رسیده و وزارت خارجه عراق قرار است پرونده مشکل آبی با ایران را پیگیری کند.»
عون ذیاب مشاور ارشد وزارت منابع آب عراق نیز از دیگر مقامات این کشور است که نسبت به این موضوع واکنش نشان داده است. او گفته به دلیل کمبود بارندگی و کاهش میزان آب ورودی از کشورهای همسایه به عراق، ذخایر آب در این کشور نسبت به سال ۲۰۲۱ به نصف رسیده است.
ذیاب حکومت ایران را به «منحرف‌کردن جریان رودخانه‌ها» برخلاف قوانین بین‌المللی محکوم کرده است.
به گفته کارشناسان این حوزه، عراق از سال ۲۰۰۳ به دلیل سیاست‌های آبی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه تغییر مسیر جریان آب رودخانه‌های مشترک و ساخت سدهای عظیم بر این رودخانه‌ها همواره با کمبود شدید آب مواجه بوده و این روزها وضعیت نابسامان‌تری دارد.
دولت عراق در حالی از کاهش ورود آب از سرچشمه‌های ایران به این کشور شکایت دارد، که ایران، خود با شدیدترین خشکسالی نیم قرن اخیر دست و پنجه نرم می‌کند و برای تامین آب آشامیدنی و کشاورزی و همچنین صنایع با مشکلات بسیار جدی و تنش‌ها و اعتراضات اجتماعی مواجه است.
