محمدعلی اسلامی نُدوشَن ایرانشناس و ادیب نامدار و برجسته که بیش از پنجاه کتاب درباره ایران و ادبیات ایرانزمین نوشته است، در ۹۷ سالگی در کانادا درگذشت. پیکر او قرار است به «امانت» در این کشور به خاک سپرده شود.
محمدعلی اسلامی نُدوشَن شاعر، نویسنده، مترجم، حقوقدان و پژوهشگر روز دوشنبه پنجم اردیبهشتماه در سن ۹۷ سالگی در کانادا درگذشت. شیرین بیانی همسرش به خبرگزاری ایسنا گفت که این پژوهشگر پیشکسوت ادبیات ایران، «در عرض پنج سال ضعف و از پاافتادگی فراوان» داشت و «در عرض دو روز کسالت» جهان را ترک گفت.
بیانی همچنین گفت که «محمدعلی عمری را با عزت و خوبی و راحتی طی کرد و با همان آرامش هم دنیا را ترک کرد.»
پیکر نُدوشَن «به امانت» در کانادا به خاک سپرده خواهد شد.
محمدعلی اسلامی نُدوشَن در سال ۱۳۰۴ در روستای نُدوشَن یزد به دنیا آمد. وی در رشته حقوق در دانشگاه تهران و سپس فرانسه تحصیل کرد و مدرک دکترا را در این رشته را از سوربن فرانسه گرفت. ندوشن در شعر و نثر فارسی زبانزد بود، چنانکه برخی او را «سلطان نثر فارسی» نامیدهاند.
اسلامی نُدوشَن سالها زندگی خود را صرف تحقیق در آثار علمی و ادبی ایران و ترجمه آثار نویسندگان جهان کرد و آثارش به صورت کتاب در بیش از ۵۰ جلد در زمینههای گوناگون اعم از ادبی، فرهنگی و اجتماعی به چاپ رسیده است. برخی از کتابهای محمدعلی اسلامی ندوشن عبارتند از: «ماجرای پایانناپذیر حافظ»، «چهار سخنگوی وجدان ایران»، «تأمّل در حافظ»، «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»، «روزها» (سرگذشت – در چهار جلد) و «باغ سبز عشق».
نُدوشَن جزو پُرکارترین ادیبان و نویسندگان ایران بود که مضمون آثارش درباره ایران، شاهنامه، فردوسی، مولوی، حافظ، انسان، عشق، آزادی و فرهنگ بوده و کارشناسان ادبیات او را نویسندهای ایراندوست با تیزبینی و تیزهوشی فراوان میشناسند که سلامت زبان فارسی را در آثارش نگاهبانی میکرد و چنان شیوا مینوشت که زیبایی زبان فارسی را در برابر چشم همگان به نمایش میگذاشت.
او گفته بود، در دوران کودکی با شاهنامه فردوسی آشنا شد و هیجانی از خواندن این کتاب به او دست داده که تا پایان عمر، او را به پژوهش و ادبیات فارسی مشتاق کرده است. نُدوشَن همچنین فردوسی، حافظ و سعدی را سخنگوی وجدان ملت ایران خوانده بود. این پژوهشگر با اشاره به عرفان نهفته در ادبیات فارسی میگفت که ایران چون نتوانسته دنیا را به قالب دلخواه خود در آورد، کوشید تا دنیایی دلخواه را در عرفان و عالم درون خلق کند.
این پژوهشگر نامدار در مقالهی «ایران در دنیای جدید» نوشت: «ایران به عنوان یک کشور کهنسال با چندهزار سال تاریخ و نیز از آن جهت که در یکی از حساسترین نقاط جغرافیا قرار دارد و تجربههای بسیاری اندوخته است، حرف بسیاری هم برای گفتن دارد، به شرط آنکه حافظهاش به خواب نرفته باشد. ایران نخستین تمدنی است که عرصه زندگی را به نیک و بد تقسیم کرد و امید داشت با کوشش و تدبیر خود، نیکی را بر بدی غلبه دهد. این، شعار مردم ایران باستان بود که هنوز از اهمیت آن کاسته نشده است.»
برخی از کتابهای محمدعلی اسلامی نُدوشَن عبارتند از: «ماجرای پایانناپذیر حافظ»، «چهار سخنگوی وجدان ایران»، «تأمّل در حافظ»، «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»، «داستان داستانها»، «سرو سایهفکن»، «ایران و جهان از نگاه شاهنامه»، «نامه نامور»، «ایران را از یاد نبریم»، «به دنبال سایه همای»، «ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم»، «سخنها را بشنویم»، «ایران و تنهائیش»، «ایران چه حرفی برای گفتن دارد؟»، «مرزهای ناپیدا»، «شور زندگی» (وان گوگ)، «روزها» (سرگذشت – در چهار جلد)، «باغ سبز عشق»، «ابر زمانه و ابر زلف»، «افسانه افسون»، «دیدن دگر آموز»، «شنیدن دگر آموز»، «جام جهانبین» و «آواها و ایماها».