خشونت علیه حیوانات در ایران در حالی ابعاد بسیار نارسا و نگران‌کننده‌ای به خود گرفته که طی یک هفته گذشته سومین گزارش در این ارتباط منتشر شده که تازه‌ترین آن مربوط به کُشته شدن فجیع یک خرس دو سه ماهه در شهر آمل در استان مازندران است. گفته می‌شود شکم این خرس قهوهای خالی و محتویاتش بیرون آورده شده. البته معلوم نیست این کار توسط آدم‌ها انجام شده باشد.
در هفته گذشته تیراندازی مأموران به یک پلنگ در شاهی («قائمشهر) و له کردن یک خرس با تراکتور در شهرستان نمین اردبیل زنگ خطر افزایش خشونت علیه حیات وحش و کُشتار آنان را به صدا در آورده است. پاسخ سازمان محیط زیست به عنوان مسئول حفاظت از گونه‌های جانوری کشور ولی جز بهانه و توجیه نبوده است.
ویدئویی به تازگی از یک خرس قهوهای در ارتفاعات فیل‌بند آمل منتشر شده، که نشان می‌دهد به شکل فجیعی کُشته و محتویات شکم او بیرون کشیده شده است.
کارشناسان حیات وحش تصادف، شکار، کشته شدن توسط سگ‌های ولگرد و بیماری منجر به مرگ و دریده شدن شکم توسط لاشخورها را به عنوان دلایل احتمالی تلف شدن این خرس برمی‌شمرند.
عطاءالله کاویان رئیس اداره کل محیط زیست مازندران با بیان اینکه لاشه این خرس توسط محیط‌بانان اداره کل محیط زیست آمل پیدا شده، گفت: «این خرس قهوهای بر اثر برخورد با خودرو در جاده دسترسی به منطقه کوهستانی فیل‌بند تلف شده است.»
او سن این خرس را ۲ تا ۳ ماه تخمین زده که «خالی شدن محتویات شکم این حیوان نیز ناشی از شدت تصادف با خودرو بوده است.»
طبق گزارش اتحادیه جهانی حفاظت حیات وحش، خرس قهوهای در ایران «جمعیت کوچکی» دارد ولی آمار قابل اتکایی از جمعیت‌شان وجود ندارد. کارشناسان قدیمی جمعیت خرس قهوهای را ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ عدد برای کل کشور برآورد می‌کنند، هرچند که بعید است این آمار به واقعیت نزدیک باشد.
از سال ۱۳۸۵ خرس قهوهای به عنوان یکی از گونه‌های گوشتخواران بزرگ‌جثه‌ی ایران در برنامه‌های مطالعاتی انجمن یوزپلنگ ایرانی قرار داشت که به ویژه در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی و شمالی و استان لرستان در حال اجرا بود. این پژوهش‌ها اما پس از دستگیری فعالان محیط زیست و محکومیت آنها به سال‌های طولانی سال حبس، بی‌سرانجام رها شده است.
آنگونه که رسانه‌های داخلی می‌نویسند، کشتن خرس قهوهای در برخی مناطق از جمله شمال ایران ریشه در باورهای غلطی در ارتباط با ارزش غذایی گوشت شکار و همچنین خاصیت شفابخش آن برای بیماران دارد!
طبق آخرین اعلام سازمان محیط زیست، شکار خرس قهوهای با ۷۵ میلیون تومان جریمه روبرو می‌شود.
در ایران حدود هزار و ۱۷۰ گونه مهره‌دار وجود دارد که بر اساس گزارش اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت حدود ۷۸ گونه از آنها در معرض تهدیدات مختلف قرار دارند. البته این معرض تهدیدات دارای درجات مختلف است و ممکن است برخی از گونه‌ها با سرعت در خطر نابودی و انقراض باشند. بنا به اعلام کارشناسان این حوزه، در مجموع حدود ۷ درصد از گونه‌های جانوری مهره‌دار کشور در معرض تهدید قرار دارند.
کارشناسان محیط زیست می‌گویند تخریب زیستگاه‌ها، تغییر کاربری آنها با هدف‌های سودجویانه، شکار غیرقانونی و بی‌رویه، وجود گونه‌های مهاجم، زنده‌گیری و تجارت غیرقانونی گونه‌ها و جاده‌سازی‌های بی‌رویه و غیراصولی از مهمترین مشکلات حیات وحش در ایران است.
اگر گونه‌های حیات وحش در معرض خطر انقراض ایران در فهرستی قرار داده شوند، یوزپلنگ آسیایی در رأس این فهرست قرار می‌گیرد چرا که جمعیت آن کمتر از ۱۰۰ قلاده است. در ردیف بعدی خطر انقراض، گوزن زرد ایرانی است که جمعیت آن زیر ۱۰۰۰ راس است. معلوم نیست اگر شرایط زیست حیات وحش به همین روال ادامه پیدا کند آیا زیست این گونه‌ها در ایران تداوم خواهد یافت یا نه.
