احمد رأفت – رم در این روزها، تا ۲۰ ماه مه، میزبان نمایشگاهی از کارهای میترا دیوشلی یکی از موفقترین هنرمندان ایرانی در ایتالیا است. کارهای ارائه شده در این نمایشگاه، در گالری Studio SALES di Norberto Ruggeri رم، از نامههای صادق هدایت الهام گرفته که ۱۹ فروردین ۱۳۳۰ در پاریس به زندگی خود پایان داد. وی این نامهها را به یکی از دوستانش حسن شهیدنورائی نوشته است.
این ۸۲ نامه که در ۵ سال آخر زندگی صادق هدایت نوشته شدهاند را فرزندان شهیدنورائی در سال ۱۳۸۰ در پستوی خانهشان در پاریس یافتند. میترا دیوشلی با استفاده از این نامهها ۲۰ تابلو را در این نمایشگاه با عنوان «ورمیشلهای فارسی» یا Vermicelli Persiano همراه با ویدیوئی سیاه و سفید که برداشت این هنرمند از زندگی و دنیای درونی صادق هدایت است در پنج بخش و با نماهایی کمتر دیده شده به نمایش میگذارد. این تصاویر تاریخی ایران و اروپای آن سالها را در یک آن بهم پیوند میزنند. نام «ورمیشلهای فارسی» بر این نمایشگاه، از فرزندان حسن شهیدنورائی به وام گرفته شده چرا که که خط فارسی برای آنها موجهای درهم و برهمی به نظر میرسد که آنها آن را «ورمیشل» نامیدند.
میترا دیوشلی به کیهان لندن میگوید «نامههای صادق هدایت پنجرهای هستند به روی واقعیتی که در عین تکراری بودن بسیار به روز است. نامههایی که واقعیتهای دراماتیک آن سالها را به تصویر میکشند.» این هنرمند ایرانی- ایتالیایی در ادامه می افزاید «این نامهها منبع انرژی و شادی هستند که تنها نویسنده بزرگی چون صادق هدایت میتوانست با وجود بدبینیاش به مخاطبانش منتقل کند و نور را در عمق سیاهی نشان دهد. نوشتههای صادق هدایت در ذهن من رنگ گرفتند و تبدیل به اشکالی شدند که میتوان در کارهای این نمایشگاه مشاهده کرد.»
مترا دیوشلی در ادامه میافزاید «با مطالعه این نامهها، و البته تمام آثار صادق هدایت، نوعی همدلی با او پیدا کردم. به ویژه توانستم با طنز نلخ این نویسنده آشنا بشوم.» این هنرمند ایرانی- ایتالیایی در ادامه میافزاید که قبل از این نمایشگاه تنها چند کتاب از صادق هدایت چون «بوف کور» و یا «داش آکل» را خوانده بود ولی برای دست به قلم بردن تمام آثار او و نوشتههایش را خوانده است تا بهتر بتواند روح نوشتههای این معروفترین نویسنده تاریخ معاصر ایران را که برخی از کتابهایش به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شدهاند به روی بوم منتقل کند. میترا دیوشلی یادآوری میکند که فعالیتهای هنریاش را «سالها پیش با طراحیهای طنز تلخ» آغاز کرده است.
در ایتالیا نیز برای دوستداران فرهنگ ایرانی صادق هدایت نام آشنایی است. سالها پیش «بوف کور» و «سه قطره خون» او به ایتالیایی ترجمه و چندین بار تجدید چاپ شدهاند.
نمایشگاه میترا دیوشلی در ایتالیا مورد توجه رسانهها و بازدیدکنندگان قرار گرفته است. این هنرمند ایرانی- ایتالیایی در خاتمه گفتگو با کیهان لندن میگوید «بدون آنکه بخواهم اغراق کنم می توانم ادعا کنم که توانستم همان احساسی را که با خواندن آثار و نامههای صادق هدایت به من دست داد به کسانی منتقل کنم که از این نمایشگاه بازدید میکنند.»