لنزهای بینایی انتخابی عالی برای تقریباً همه کسانی است که نیاز به تصحیح بینایی دارند و نمیخواهند عینک به چشم بزنند و یا تحت عمل جراحی لیزر قرار گیرند. آنچه در ادامه میخوانید اصولی هستند که شما در صورتی که علاقمند به استفاده از لنز بینایی هستید میبایست قبل از مراجعه به چشمپزشک بدانید.
مواد تشکیل دهنده لنزهای بینایی
اولین نکته در انتخاب لنز این است که بدانید کدام لنز بهتر از همه نیاز شما را برطرف میکند. پنج نوع لنز چشم براساس نوع موادی که ساخته میشوند وجود دارد:
لنزهای نرم ژلهای
این لنزها از پلاستیک حاوی آب و ژلاتین تشکیل شده اند. این لنزها بسیار نازک و انعطافپذیر هستند و با سطح جلویی چشم مطابقت دارند. لنزهای هیدروژل که در اوایل دهه ۱۹۷۰ معرفی شدند، محبوبیت زیادی پیدا کردند، به این دلیل که معمولاً خیلی راحت هستند.
تنها جایگزین آن هم لنزهای سفت بود که از پلاستیک PMMA تهیه شدهاند. لنزهای PMMA معمولاً هفته ها طول میکشد تا با آنها سازگار شوید و برخی افراد از آن استفاده میکنند.
لنزهای سیلیکون
این لنزها یک نوع پیشرفته از لنزهای نرم هستند که بیشتر از لنزهای هیدروژل با چشم مطابقت دارند و حتی اکسیژن بیشتری برای قرنیه فراهم میکنند. لنزهای سیلیکون در سال ۲۰۰۲ معرفی شدند و اکنون محبوبترین لنزهای شناخته شده به شمار میروند.
لنزهای نفوذپذیر
این لنزها که GP یا RGP نامیده میشوند که سخت و شبیه لنزهای PMMA هستند اما چون متخلخل هستند به اکسیژن اجازه عبور میدهند و به همین دلیل شما میتوانید نسبت به لنزهای PMMA بیشتر احساس راحتی کنید.
از زمان معرفی آنها در سال ۱۹۷۸، لنزهای نفوذپذیر اساساً جایگزین لنزهای PMMA شدند. لنزهای GP اغلب دید بهتری نیز نسبت به نوع هیدروژل نرم و سیلیکون فراهم میکنند بهخصوص اگر دید چشمهای شما آستیگمات باشد.
لنزهای ترکیبی
لنزهای ترکیبی طوری طراحی شدهاند که نرمی لنزهای سیلیکون یا هیدروژل را همراه با شفافیت لنزهای نفوذپذیر داشته باشند. لنزهای ترکیبی دارای یک ناحیه مرکزی نفوذ اکسیژن با دامنهای از مواد هیدروژل یا سیلیکون هستند.
با وجود این ویژگیها، تنها درصد کمیاز افراد از لنزهای ترکیبی استفاده میکنند شاید به این دلیل که این لنزها سختتر و گرانتر از لنزهای هیدروژل نرم و سیلیکون هستند.
گفتنی است که لنزهای PMMA از پلاستیک محکم به نام پلی اتیلن متاکریلات (PMMA) ساخته میشود که به عنوان جایگزینی برای شیشه در پنجرهها نیز متزلزل به کار میرود و زیر علائم تجاری لوسیت، چشمانداز و پلکسی گلاس قرار میگیرد.
لنزهای PMMA نور عالی دارند، اما اکسیژن را به چشم منتقل نمیکنند و سازگاری با آنها دشوار است. این لنزها که اکنون دیگر قدیمی شدهاند عملاً با لنزهای GP جایگزین شده و به ندرت امروزه تجویز میشوند.
در سال ۲۰۱۷، ۶۴ درصد لنزهای بینایی که در آمریکا تجویز شده بودند، لنزهای هیدروژل سیلیکون بودند و پس از آن لنزهای نرم (هیدروژل)، لنزهای نفوذپذیر (۲۲ درصد)، لنزهای هیبرید یا ترکیبی (۱۱ درصد) و لنزهای PMMA (۱ درصد) بودند.
لنزهایی مطابق با زمان
تا سال ۱۹۷۹ هر کسی که از لنز بینایی استفاده میکرد، میبایست هر شب آنها را برداشته و تمیز میکرد. اکنون دو نوع لنز بر اساس زمان استفاده طبقهبندی میشوند:
لنزهایی برای استفاده روزانه که میبایست شبها برداشته شوند.
لنزهای تمدید شده که میتوان معمولاً هفت روز متوالی بدون برداشتن میتوان استفاده کرد.
لنزهای مداوم که گاهی تا ۳۰ شبانهروزمیتوان از آنها استفاده کرد و این حداکثر زمان استفاده از لنزهای بینایی است که از سوی متخصصان و نهادهای پزشکی مربوطه اعلام شده است.
چه زمانی باید لنزهای چشم را عوض کرد؟
حتی با مراقبت مناسب، لنزهای چشم بهخصوص لنزهای نرم باید بطور مرتب تعویض شوند تا از آلودگی آن و خطر عفونتهای چشمی جلوگیری شود. لنزهای نرم این طبقهبندی کلی را دارند که پس از چه مدت مصرف باید آنها را دور انداخت:
لنزهای روزانه: پس از یک روز دور ریخته میشوند.
لنزهای با تکرار مصرف: هر دو هفته یا زودتر دور انداخته میشوند.
لنزهای تعویضی مکرر: به صورت ماهانه یا فصلی دور ریخته میشوند.
لنزهای سنتی (قابل استفاده مجدد): هر شش ماه یا بیشتر دور ریخته میشوند.
لنزهای نفوذپذیر نسبت به لنزهای دیگر بیشتر مقاوم هستند و مانند لنزهای نرم زود دور انداخته نمیشوند. اغلب، لنزهای GP میتوانند یک سال یا بیشتر استفاده شوند تا نیاز به جایگزین شدن داشته باشند.
طرحهای متنوع لنز
لنزهای نرم (هر دو لنز هیدروژل استاندارد و هیدروژل سیلیکون) بسته به هدف مورد نظر، در انواع مختلفی از طرحها در دسترس هستند به فروش میرسند:
لنزهای کروی دارای همان قدرت لنز در کل بخش نوری لنز از نزدیکبین تا دوربین هستند.
لنزهای نرم دارای قدرت متفاوتی از اصلاح آستیگماتیسم تا نزدیکبینی یا دوربینی هستند.
برخی لنزهای چندضلعی نیز میتوانند دیدهای آستیگمات را اصلاح کنند.
لنزهای زیبایی نیز وجود دارند که شامل لنزهای رنگی برای تغییر و یا افزایش رنگ چشم استفاده میشوند.
لنزهای رنگی در هالووین، سینما و تئاتر و دیگر ارتباطات مورد استفاده قرار میگیرند.