عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی جزییاتی از یارانه نان را مطرح کرده که بر اساس آن سهم روزانه نان یارانه‌ای هر ایرانی کمتر از یک عدد نان سنگک است! بهای نان مصرفی بیش از این مقدار باید با نرخ آزاد پرداخت شود!
با گرانی نان در پی حذف یارانه گندم و آرد در کشور و افزایش قیمت گندم، دولت اعلام کرده که به مردم یارانه نان پرداخت می‌کند. اکنون با اعلام جزییات این طرح مشخص شده یارانه مورد نظر دولت همان «کوپن الکترونیک» است که از چند ماه پیش خبرهایی در رابطه با آن منتشر شده بود.
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۱ که به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید، قرار بود دولت ارز ترجیحی یا همان دلار ۴۲۰۰ را حذف کند. دولت با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی، و با توجه به تفاوت قیمت دلار ۴۲۰۰ تومانی با دلار در سامانه نیما که در کانال ۲۵ هزار تومان در نوسان است، سود زیادی کسب کرده و می‌توانست بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند.
این در حالیست که بر اساس لایحه بودجه، دولت می‌بایست تفاوت ارز ترجیحی و نیمایی را به عنوان یارانه به دهک‌های پایین درآمدی می‌پرداخت. اما در عوض، دولت حذف یارانه گندم را آغاز کرده و پس از چند روز گرانی چند برابری کالاهای وابسته به آرد مانند نان، ماکارونی، کیک، بیسکویت و شیرینی، قرار است برای نان، یارانه توزیع کند.
ابراهیم صیامی مدیرکل آینده‌پژوهی، مدل‌سازی و مدیریت اطلاعات اقتصادی وزارت اقتصاد، روز چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت از سهمیه‌بندی نان و فروش آن با کد ملی خبر داد و گفت: «برای هر کد ملی یارانه نان ثبت می‌شود. مردم به هنگام خرید نان، به همان قیمت قبلی پول پرداخت می‌کنند و مابه‌التفاوت آن را دولت پرداخت می‌کند.»
اکنون جزییات بیشتری از یارانه نان مطرح شده که نشان می‌دهد دولت در ابتدا یک «الگوی مصرف» تنظیم کرده و بر اساس آن سهم هر ایرانی از یارانه نان را کمتر از روزانه یک نان سنگک در نظر گرفته است!
https://kayhan.london/1401/02/16/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%aa%d8%b1%d8%ac%db%8c%d8%ad%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%b9%d9%85%d9%84-%d8%ad%d8%b0%d9%81-%d8%b4%d8%af%d9%87-%d8%b3%d8%a7%d9%86%d8%af%d9%88%db%8c%da%86-%d9%87%d9%85
احسان ارکانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفته که «در خصوص بحث کارت نان صحبت‌های غیررسمی شنیده می‌شود اما آنچه بنده در جریانش قرار دارم، این است که برنامه‌ای طراحی شده که در صورت حذف کامل ارز ترجیحی گندم و آرد، که قطعا منجر به افزایش قیمت نان خواهد شد، ما به التفاوت قیمت فعلی و قیمت جدید افزایش یافته از طریق کارت جبران می‌شود.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفته است: «اینکه ساز و کارش به چه شکل است را خود مسئولین دولتی باید اعلام کنند اما چیزی که من شنیده‌ام این است که گویا در قالب همین کارت فعلی یارانه‌ها، یک ساز و کاری طراحی می‌شود که مثلا به نسبت سرانه، حدود هفت دهم نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه شود.»
احسان ارکانی افزوده «به این شکل که شما نان که می‌خرید و از طریق دستگاه کارتخوان نانوایی کارت یارانه که می‌کشید، معادل آن سرانه تعریف شده مشمول یارانه و به همان قیمت فعلی حساب می‌شود و مازاد بر الگوی مصرف آن را از حساب بانکی برداشت می‌کنند و به صورت آزاد محاسبه می‌شود. البته همه این‌ها فعلا در حد حرف و طراحی‌ست و چیز عملیاتی اعلام نشده است.»
همچنین مهدی بیات مسئول نهاد صنفی نانوایان زنجان از آغاز طرح فروش نان از این استان خبر داده و گفته که «تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان‌های هوشمند در استان زنجان آغاز شده است. بر اساس این طرح هیچ تغییری در حجم و قیمت نان خریداری شده توسط مردم انجام نشده و تنها خرید توسط کارت‌های بانکی صورت می‌گیرد. نانوایی‌های زنجان به کارتخوان‌های هوشمند متصل می‌شوند تا به ازای تعداد نان‌های فروخته شده یارانه نان به نانوا تعلق گیرد.»
مشخص نیست معیار «الگوی مصرف» که بر اساس آن سهم روزانه هر ایرانی «حدود هفت دهم یک نان سنگک» است چیست اما مشابه این رقم به عنوان میزان مصرف نان سال ۱۳۹۲ از سوی وزارت بهداشت مطرح شده بود. این در حالیست که طی سال‌های گذشته با گران شدن قیمت کالاهای اساسی و کاهش قدرت خرید مردم، نان جایگزین مواد خوراکی دیگر مانند برنج و گوشت و حبوبات و سبزیجات شده و مصرف آن به ویژه در میان اقشار تنگدست افزایش یافته است.
از ماه‌ها پیش خبرهایی درباره توزیع نان یارانه‌ای منتشر شده بود. کیهان لندن دی‌ماه گذشته در گزارشی با عنوان «فقر و فلاکت بی‌سابقه در ایران؛ کوپن خرید نان در راه است!» به این موضوع استناد کرده بود که مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه از طرحی برای توزیع کارت خرید نان در میان مردم خبر داده و گفته این طرح از سوی دولت در حال بررسی است.
https://kayhan.london/1400/10/22/%d9%81%d9%82%d8%b1-%d9%88-%d9%81%d9%84%d8%a7%da%a9%d8%aa-%d8%a8%db%8c%e2%80%8c%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d9%82%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%d8%9b-%da%a9%d9%88%d9%be%d9%86-%d8%ae%d8%b1
رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس نیز همزمان گفته بود که دولت برای حذف ارز ترجیحی باید برنامه‌ای مکتوب به مجلس ارائه کند. او افزوده که در جلسه روز سه‌شنبه ۲۱ دی کمیسیون تلفیق بودجه در مجلس، دولت رسما اعلام کرد سال آینده ارز ترجیحی نداریم!
رحیم زارع افزوده بود که «دولت سال آینده ۲۵۰ هزار میلیارد تومان برای یارانه و بن‌کارت در ازای حذف ارز ترجیحی اعتبار گذاشته است که در سه ماه اول سال آینده، یارانه به‌صورت نقدی و بعد از آن با بن‌کارت و کارت‌های الکترونیک پرداخت می‌شود. البته برخی نمایندگان مجلس هنوز درخصوص حذف ارز ترجیحی قانع نشده‌اند لذا همچنان در حال بررسی سازوکار این مسئله در کمیسیون تلفیق هستیم.»
محسن افشارچی استاندار زنجان نیز اواسط فروردین‌ماه اعلام کرده بود که تا آخر بهار ۱۴۰۱ طرح ارائه نان یارانه‌ای در این استان و چند استان دیگر اجرا خواهد شد. او درباره شیوه اجرای این طرح گفته که «در این طرح مردم با قیمت پایین نان خود را از نانوایی‌ها تهیه می‌کنند و کارت می‌کشند و در ادامه یارانه نان بر حسب میزان فروش به نانوایان پرداخت می‌شود.»
https://kayhan.london/1401/01/18/%d9%81%d8%b1%d9%88%d8%b4-%d9%86%d8%a7%d9%86-%db%8c%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%b1-%da%86%d9%86%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%82%d8%a7%da%86%d8%a7
گرانی کالاهای اساسی در ایران که دامنه آن به اقلام خوراکی پرمصرفی چون نان و ماکارونی و روغن و شکر رسیده، با واکنش افراد مختلفی در حکومت روبرو شده است. بسیاری از اصلاح‌طلبان و اصولگرایان نسبت به پایان صبر مردم هشدار داده‌اند.
به نظر می‌رسد افزایش قیمت نان، هراس نظام از شورش سراسری مردم را افزایش داده و وزیر جهاد کشاورزی وعده پرداخت یارانه نان بر اساس کد ملی شهروندان را داده است! در این میان، گرانی سفره‌های مردم را خالی کرده اما همزمان به ابزاری تبدیل شده تا اصلاح‌طلبان و اصولگرایانی که از رانت و فرصت‌های دولت رئیسی بهره نبرده‌اند، و همچنین افرادی که منافع‌شان را با حذف ارز ترجیحی از دست می‌دهند، صدای انتقاد خود را در مورد دولت رئیسی بلند کنند.
جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز در توئیتی هشدارآمیز به دولت رئیسی نوشت که «آزاد نمودن قیمت آرد و محاسبه آن با نرخ جهانی به دلار اشتباه فاحش مدیران اجرایی دولت است. اگر قرار است هزینه مردم به قیمت جهانی باشد درآمدشان هم باید در سطح جهانی و با دلار باشد نه ریال بی ارزش. صبر مردم را آزمایش نکنیم آستانه تحمل مردم سال‌هاست به پایین‌ترین حد ممکن رسیده است.»
https://kayhan.london/1401/02/16/%d8%a7%d9%86%d8%aa%d9%82%d8%a7%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%af%db%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%86%d8%b8%d8%a7%d9%85-%d8%a8%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%a8%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%b1%d8%a6%db%8c%d8%b3%db%8c
بسیج دانشجویی نیز با انتشار بیانیه‌ای خطاب به ابراهیم رئیسی نسبت به بروز اعتراضات مردمی در ایران در پی گرانی کالاها هشدار جدی داده است.
در این بیانیه آمده است: «با عنایت به شبکه گسترده خود در کشور به جد به شما اعلام می‌دارد که جامعه آمادگی لازم برای این میزان افزایش قیمت‌های یکباره با این سطح از بی‌برنامگی در اجرا را ندارد.»
این بیانیه که به امضای «شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور» رسیده به ابراهیم رئیسی هشدار داده که «از تصمیمات شوک‌آور و بدون اقناع افکار عمومی» پرهیز کند.
در بخش دیگری از بیانیه آمده است «به شما اعلام می‌داریم که بهم‌ریختگی بازارها در چند هفته اخیر و خصوصاً تصمیم شوک‌آور وزارت جهاد کشاورزی در مورد افزایش چند برابری قیمت آرد صنف و صنعت، می‌تواند تبعات و ناآرامی‌های اجتماعی به دنبال خود داشته باشد.»
