کتایون حلاجان – رونمایی از مجموعه نمایشی «بیست و هفت» نوشته ابراهیم مکی روز شنبه ۲۳ آوریل ۲۰۲۲ در پاریس برگزار شد. ابراهیم مکی نمایشنامه‌‌نویس و کارگردان ایرانی ساکن فرانسه به تازگی مجموعه‌ای سه جلدی از آثار نمایشی خود را با عنوان «بیست و هفت» در فرانسه به چاپ رسانده است.
ابراهیم مکی تمامی این مجموعه را با این عبارت به محسن یلفانی نویسنده و کارگردان تقدیم کرده است: «برای محسن یلفانی به پاس بیش از پنجاه سال راهنمایی‌ها و همراهی‌های گرانقدرش».
مراسم رونمایی از این کتاب در شهر کرتی در حومه پاریس، با حضور نویسنده و میزبانی انجمن فرهنگی اجتماعی ایرانیان در فرانسه (وال دو مارن) و با همکاری انجمن فرهنگی هنری چکاد برگزار شد. در این مراسم مونا عماد ناشر و پرویز احمدی نژاد مترجم و پژوهشگر ادبیات نمایشی در مورد آثار ابراهیم مکی و مجموعه تازه چاپ شده وی صحبت کردند.
این مراسم همچنین با نمایشنامه‌خوانی بخش‌هایی از «پدر و پسر»، «خلوتگاه» و «وهم شیرین» توسط حمیدرضا جاودان، پرویز احمدی نژاد و مونا عماد همراه بود.
پرویز احمدی نژاد در سخنانی یادآوری کرد «بیش از چند هزار سال پیش در مصر، چین، یونان، ایران و سایر حوزه‌های تمدن بشری اندیشمندان آینده‌نگر به درستی خطر نابودی آثار فرهنگی را پیش‌بینی کرده و برای گریز از این فاجعه، آثار فرهنگی خود را در معابد و یا در زیر خاک پنهان می‌کردند و یا در سینه کوه‌های بلند روی سنگ می‌تراشیدند تا از گزند روزگار در امان بمانند و ماندگار شوند. اما افسوس که هر دین نوظهوری معابد پیشینیان را ویران می‌کرد و باد و باران بسیاری از سنگ‌نوشته‌ها را می‌سایید و می‌روبید.»
وی افزود «قرن‌ها بعد با پیداش صنعت چاپ و کتاب، تصور می‌رفت که دانش و اطلاعات برای همیشه در کتابخانه‌ها در امان خواهند ماند. اما تمامیت‌خواهی حاکمان و سلطه دین، اندیشه دیگری جز عقاید مسلط را تحمل نمی‌کرد. بعد از سپری شدن دوران تاریک قرون وسطایی که در طول ده قرن هرگونه اندیشه مستقل و آزاد را سرکوب می‌کرد به همت متفکرین دوره رنسانس تعداد اندکی از آثار فرهنگی پیشینیان از زیر گرد و غبار فراموشی سر برآوردند و با ترجمه و معرفی این آثار از جمله متن‌های فلسفی، تراژدی‌ها و کمدی‌های یونانی دنیای مدرن دوباره با نوعی از خرد و اندیشه انسانی آشنا شد. با طلوع دوره روشنگری بشریت می‌رفت تا اندیشه و بیان آزاد را تجربه کند اما دیری نپایید که سلطه‌گران زر و زور مدرن در برخی نقاط جهان و اینبار با شیوه‌های مدرن از اشاعه فرهنگ و هنر جلوگیری کردند. اکنون سانسور و ممنوعیت نشر آزاد و بگیر و ببندهای نویسندگان دگراندیش امری عادی شده و بجای آن برای پرورش شبه‌هنرمند و تولید و پخش انبوه فرهنگ و هنر رسمی هزینه‌های هنگفت می‌شود. بی‌مورد نیست که رغبت کتاب خواندن از مردم سلب شده. به گفته ویکتور هوگو، برای نابود کردن یک فرهنگ نیاز نیست کتاب‌ها را سوزاند کافیست کاری کنیم که مردم آنها را نخوانند.»
پرویز احمدی در ادامه گفت: «رمان علمی- تخیلی فارنهایت ۴۵١ نوشته ری بردبری که بعدها فرانسوا تروفو کارگردان فرانسوی با اقتباس از آن فیلم ساخت، به موضوع ممنوعیت کتاب و کتابخوانی در یک جامعه توتالیتر می‌پردازد. در پایان این کتاب زمانی که کتاب و فرهنگ در آستانه زوال و نابودی کامل است عده‌ای برای حفظ فرهنگ و دانش تصمیم می‌گیرند کتاب‌ها را از بر کنند تا در حافظه اشخاص ماندگار شود. اگر از بی‌مهری نهادهای حکومتی که باید حافظ نشر و گسترش فرهنگ و هنر باشد بگذریم، اما بی‌مهری و کم‌لطفی خودمان را به عنوان یک ملت نباید فراموش کنیم. در حوزه زبان و فرهنگ فارسی در هیچ دوره‌ای هیچ طبقه، طایفه، قوم و یا سازمان اجتماعی مستقل نیز دست به حمایت و پشتیبانی از فرهنگ و هنر نزده است. در نتیجه بهترین گنجینه‌های هنر و فرهنگ ایرانی در موزه‌ها و کتابخانه‌های اروپا و آمریکا جا خوش کرده‌اند. برای مطالعه بعضی نسخه‌های خطی از سعدی، عطار، مولوی و دیگران باید به سیاحت دور دنیا دست زد. کامل‌ترین و قدیمی‌ترین نسخه‌های تعزیه در کتابخانه واتیکان و کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می‌شود.»
پرویز احمدی همچنین افزود: «مجموعه بیست هفت نمایشنامه ابراهیم مکی که در پاریس منتشر شده در کتابخانه ملی فرانسه به ثبت رسیده است. نمی‌دانم باید از این اتفاق خوشحال بود و یا افسوس خورد، چرا که جای همه این آثار اینجا نیست آنها باید در کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌های ایران و در دسترس خوانندگان، دانشجویان و پژوهشگران ایرانی باشد. در یک جامعه باز و معقول است که اگر یک اثر هنری آنطور که شایسته است بعد از تولید به درستی توزیع و پخش شود و به دست مصرف‌کننده برسد می‌تواند ارج ومقام خود را به دست آورد و به محک گذاشته شود. به عنوان مثال در مورد کتاب «شناخت عوامل نمایش» نوشته ابراهیم مکی که در سال ١٣۶۶ در ایران چاپ شد این جریان رخ داد و این کتاب تا امروز به چاپ پانزدهم رسیده است. تناقض در این است که هزاران خواننده این کتاب نمی‌توانند به نمایشنامه‌های نویسنده این اثر دسترسی داشته باشند!
مجموعه «بیست و هفت» شامل نمایشنامه‌های ابراهیم مکی است که در طول ۴٧ سال نوشته شده‌اند.
مونا عماد ناشر این کتاب در همین ارتباط گفت: «برای چاپ آثار ابراهیم مکی من به اتفاق همسرم دفتر نشری را در تهران تاسیس کردیم. در آن زمان ناشران زیادی بودند که دوست داشتند آثار ابراهیم مکی را به چاپ برسانند. اما این افتخار شامل حال ما شد و آقای مکی اجازه دادند که ما آثارشان را چاپ کنیم. همانطور که می‌دانید در ایران برای گرفتن مجوز چاپ کتاب باید آن را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی کرد. ما ١١ نمایشنامه را که احتمال می‌دادیم امکان گرفتن مجوز را دارد انتخاب کردیم که ١٠ اثر اجازه چاپ گرفت. یکسال بعد یکی از نمایشنامه‌ها بطور کامل سانسور شد و ما متوجه شدیم که امکان چاپ این کتاب‌ها را در ایران نداریم پس به ناچار یک دفتر نشر در فرانسه ثبت کردیم و این مجموعه‌ها را در فرانسه به چاپ رساندیم.»
مونا عماد همچنین تاکید کرد: «این مجموعه شامل ۵٠ نسخه محدود و شماره‌گذاری شده است. اما قصد داریم در آینده به صورت دیجیتال نیز آن را منتشر کرده و در دسترس علاقمندان قرار دهیم.»
نقاشی جلد این کتاب اثر محمود زنده‌رودی و طراحی جلد از افشین حمزه‌زاده است.
