در ادامه گرانی‌های روزهای گذشته عباس تابش رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان استعفا داد. به نظر می‌رسد موج بعدی افزایش گرانی شامل گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات شود.
عباس تابش رئیس سابق سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در استعفانامه خود خطاب به وزیر صمت، علت آن را شرایط حاکم بر بازار و نیاز به توان مضاعف در راس مدیریت سازمان حمایت و بنا به دلایل شخصی و مشکلات خانوادگی اعلام کرده است.
در پی استعفای رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، رضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت صبح امروز شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ در حکمی «صدیف بیک زاده» را به عنوان سرپرست سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان منصوب کرد.
در روزهای گذشته قیمت مواد خوراکی در ایران با افزایش شگفت‌آوری روبرو شده است. قیمت برنج، نان، روغن، ماکارونی، شکر، رب گوجه فرنگی و گوشت بطور رسمی افزایش یافته. مردم نه تنها با افزایش قیمت بلکه با کمبود کالا در فروشگاه‌ها نیز روبرو هستند. بر اساس آخرین خبرها شکر در شهر مشهد نایاب و برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای اقدام به جیره‌بندی این کالا کرده و به هر فرد نهایتا ۳ کیلوگرم شکر می‌فروشند.
افزایش قیمت دولتی هر کیلو آرد صنعتی از دو هزار و ۲۷۰۰ تومان به ۱۲ هزار تومان مهم‌ترین علت این افزایش است. این در حالیست که تولیدکنندگان معتقدند دیگر هزینه‌ها از جمله هزینه دستمزد و انرژی نیز در افزایش قیمت‌ها موثر بوده است.
با گرانی نان در پی حذف یارانه گندم و آرد در کشور و افزایش قیمت گندم، دولت اعلام کرده که به مردم یارانه نان پرداخت می‌کند.
https://kayhan.london/1401/02/15/%db%8c%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86%d9%87-%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%d8%af-%d9%85%d9%84%db%8c-%d9%85%d8%b1%d8%af%d9%85-%d8%a8%db%8c%d8%b4-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d9%84%da%af%d9%88
احسان خاندوزی وزیر اقتصاد نیز پس از سکوتی طولانی درباره گرانی‌ها با انتشار توئیتی گفته که «دولت اجرای طرح در خصوص نان سنتی را به خود ما سپرده است، از این هفته در برخی استان‌ها آغاز خواهد شد:
۱. قیمت نان افزایش نمی‌یابد.
۲. تعدیل قیمت آرد موجب کاهش قاچاق می‌شود.
۳. به‌ازای فروش نان، یارانه به حساب نانوا واریز می‌شود.»
اما این فقط مصرف‌کنندگان نیستند که با بحران اقتصادی روبرو شده‌اند. دولت در حمایت از تولیدکنندگان نیز رتبه مردودی دارد. همزمان با افزایش قیمت مواد غذایی در بازارهای ایران، دامداران اراک نیز روز شنبه تجمع اعتراضی برگزار کردند.
تجمع دامداران در اعتراض به گرانی و کمبود نهاده‌های دامی و افزایش دیگر هزینه‌های تولید است که انجام می‌شود. دولت افزایش هزینه دامداران را نادیده گرفته و قیمت دستوری برای خرید دام زنده را به دامداران تحمیل کرده. در اعتراض به این اقدامات دولت، دامداران در تجمع امروز شعار «قیمت دام ریالی، هزینه‌ها دلاری» سر دادند.
بر اساس لایحه بودجه، حذف ارز ترجیجی مشمول نهاده‌های دامی هم می‌شود و در نتیجه دامداران با بحران‌های جدیدی روبرو شده و قیمت پروتئین حیوانی نیز در هفته‌های آینده افزایش بیشتری خواهد یافت.
افشین دادرس رئیس اتحادیه تعاونی دام سبک در اینباره گفته که «دولت در گام بعدی آزادسازی قیمت‌ها حتما به سراغ حذف ارز ۴۲٠٠ تومانی نهاده‌های دامی می‌آید اما مسئولان وزارت جهاد کشاورزی هیچ راهکار و برنامه مشخصی برای مدیریت اوضاع پس از حذف ارز دولتی نهاده‌های دامی ندارند.»
به گفته افشین دادرس «وضعیت تخصیص نهاده دامی بسیار نامناسب است و دولت از بهمن‌ماه نهاده‌ای به دامداران تخصیص نداد و نهاده‌ای هم که اخیرا تخصیص دادند بسیار اندک بود.»
او افزوده که «چند شرکت خصوصی واردکننده نهاده دامی نیز به دلیل عملکرد دولت از واردات نهاده انصراف دادند. دولت در این شرایط افزایش قیمت جهانی نهاده دامی با تنها ۲ شرکت دولتی در واردات نهاده دامی ناتوان است و چاره‌ای جز حذف ارز ترجیحی نهاده دامی ندارد.»
رئیس اتحادیه تعاونی دام سبک همچنین گفته که «قطعا حذف ارز ترجیحی نهاده دامی منجر به افزایش شدید قیمت گوشت و لبنیات خواهد شد. مشکل این است که دولت راهکار و برنامه حمایتی از تولیدکننده و مصرف کننده برای بعد از حذف ارز دولتی نهاده ندارد.»
https://kayhan.london/1401/02/16/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%aa%d8%b1%d8%ac%db%8c%d8%ad%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%b9%d9%85%d9%84-%d8%ad%d8%b0%d9%81-%d8%b4%d8%af%d9%87-%d8%b3%d8%a7%d9%86%d8%af%d9%88%db%8c%da%86-%d9%87%d9%85
اینهمه در حالیست که شیوه مدیریت دولت با جملات و وعده‌هایی که نه اساس دارد و نه عملی به دنبال، سبب برورز انتقادهای زیادی به دولت شده است.
مرتضی عزتی کارشناس اقتصادی گفته که «چرا اعلام نمی‌کنند سه میلیون تن قاچاق آرد و گندم به چه صورتی انجام شده؟با چند کامیون؟در کدام منطقه مرزی؟آیا کولبران امکان این میزان قاچاق را دارند؟مگر در کشور چقدر الاغ وجود دارد که این میزان قاچاق از طریق الاغ‌ها و از مرزهای غیرقانونی انجام شود؟»
مرتضی عزتی افزوده که «با توجه به اظهارات ضد و نقیض مسئولان اجرایی،مشخص است که هنوز برنامه دولت درباره این تصمیم، روشن نیست. یک روز اعلام می‌کنند یارانه نان حذف می‌شود و مابه‌التفاوت آن را به حساب مردم واریز می‌کنیم،روز دیگر اعلام می‌کنند این یارانه به حساب نانوایی‌ها واریز خواهد شد.»
عزت‌الله یوسفیان فعال اصولگرا و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی نیز گفته «اشتباهی که در کشور ما وجود دارد این است که آقایان، دولت و گردش مالی آن را با یک سوپرمارکت و رستوران اشتباه می‌گیرند. یعنی دولت را با مغازه‌ای که جنس می‌فروشد، بدهی و حساب بانکی و… دارد، یکسان محاسبه می‌کنند.»
عزت‌الله یوسفیان افزوده که «خوراک مجلس این است که امروز می‌دانند سفره مردم روز به روز کوچکتر شده و وضع مالی مردم بدتر می‌شود. این دیگر خط فقر نیست، خط مرگ، فلاکت و نابودی است. باید چه کاری انجام دهد تا این خط فقر بالا رفته و وضعیت مردم بهبود پیدا کند؟»
محمدتقی نقدعلی نماینده اصولگرای مجلس یازدهم نیز امروز شنبه گفته که «من برای دولت تعیین تکلیف نمی‌کنم، اما حال و بعد از گذشت ۹ ماه، دولتمردان باید بنشینند و عیب‌های کار را مشخص و با نقشه راهی که می‌توانند ترسیم کنند، وضعیت را به نفع اقتصاد کشور و معیشت مردم تغییر دهند.»
در آنسو اما اصلاح‌طلبان هم از گرانی به عنوان ابزاری برای «زدن» دولت رقیب استفاده می‌کنند. حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی نسبت به «خطر ونزوئلایی شدن اقتصاد ایران» هشدار داده و گفته که «سکان اداره کشور به دست گروهی سپرده شده که انگار در آسمان‌ها سیر می‌کند. مقامات دولتی و نمایندگان مجلس به جای این‌که به واقعیت‌ها بپردازند، موضوع را ساده‌انگاری می‌کنند و انبوه مسائل کشور را به سوء‌مدیریت تقلیل می‌دهند.» انتقادات جناحی اصلاح‌طلبان در حالیست که در دولت‌های مورد حمایت آنها نیز همین بساط بوده است!
وحید شقاقی شهری اقتصاددان معتقد است «شاید شوک‌های تورمی بیشتری را شاهد شویم، چرا که در ماه گذشته میزان تورم ماهانه حدود ۳/۵ درصد شد که عدد بالایی است و نگران آنم که این اعداد به صورت شتابان پیش رود و میزان تورم به بیش از ۴۵ و ۵۰ درصد برسد که شرایط را پیچیده می‌کند.»
وحید شقاقی شهری افزوده که «موضوع افزایش قیمت تنها مربوط به ۷ قلم کالا نمی‌شود و زمانی که از یک کالایی تورم قیمتی آغاز می‌شود، این رشد به سایر کالاها تسری پیدا می‌کند که باعث یک موج تورمی در کشور می‌شود.»
https://kayhan.london/1401/02/17/%d8%b4%d8%a7%d8%ae%d8%b5%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%ac%d8%a7%d9%85%d8%b9%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%86%d8%aa
احمد بخارایی مدیر گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی انجمن جامعه‌شناسی ایران و استاد دانشگاه در تهران معتقد است: «وقتی بحث فقر مطرح می‌شود یعنی قبل از آن بیکاری وجود دارد، اما مغزهای خشک مدیریتی و سیاست‌گذاری در سطح کلان که تا نوک بینی خودشان را هم به‌سختی می‌بینند وضعیت را در حلقه باطل و معیوب قرار داده‌اند، آنها مثلاً می‌خواهند شغل ایجاد کنند بدتر می‌زنند آب را نابود می‌کنند، همین ارومیه را در نظر بگیرید، وسعت زمین‌های کشاورزی اطراف دریاچه را از ۳۲۰ هزار هکتار به ۶۸۰ هزار هکتار افزایش دادند، چون می‌خواستند ۲۰۰ هزار شغل ایجاد کنند و مثلا هندوانه تولید شود، اما نتیجه آن چه شد، دریاچه ارومیه را خشک کردند و مردم آن منطقه را آواره، بنابراین در یک حلقه معیوب به‌نام اشتغال‌زایی با پشت‌پرده‌ی تبعیض و وجود فرصت‌های ویژه برای افراد خاص، نه تنها به طور ریشه‌ای مشکل بیکاری را حل نکردند بلکه به افزایش مهاجرت درونی هم دامن زدند.»
این جامعه‌شناس یکی از عوارض ناکارآمدی و سوء مدیریت مقامات حکومتی را توزیع فقر و یکی از عوارض فقر را از بین رفتن طبقه متوسط برشمرده و گفته که «از هر دو زاویه اقتصادی و اجتماعی شما دیگر آن‌طورکه باید و شاید رنگ و بویی از طبقه متوسط نمی‌بینید، بلکه با یک طبقه لاغر و نحیف مواجه هستید، نمونه‌اش همین دانشگاه‌یان یا اهالی هنر و سینما و رسانه. واقعا چقدر خلاقیت و کنش اجتماعی و نوآوری و پیش قراولی در صحنه‌های مختلف فکری و اجتماعی و هنری از اینها مشاهده می‌کنید؟ یک نوع خمودگی و حالت انتظار در این طبقه مشاهده می‌شود حال آن‌که یک جامعه به اعتبار اعضای طبقه متوسطش، زنده و پویا است.»
احمد بخارایی همچنین افزوده که «این روزها فریاد معلمان مطالبه‌گر هم شنیده می‌شود که یک علتش همین موضوع فقر است چرا که بیش از ۸۰ درصد معلمان زیر خط فقری زندگی می‌کنند، خط فقری که برای یک خانواده ۴ نفره در شهرهای بزرگ ماهیانه حدود ۱۲ میلیون تومان است، البته این اعتراضات علت دیگری هم دارد که عبارت از پایمال شدن منزلت اجتماعی و شخصیت معلمان است، اعتراضات گارگران هم که مشهود است، بنابراین همه اینها حلقه‌های بهم پیوسته هستند.»
