رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران فرونشست زمین در پایتخت را در حالی بیش از تصورهای قبلی در حال پیشروی خوانده که قرار است طرح مقابله با آن به مجلس شورای اسلامی برود و در صورت تصویب، در یک دوره «۱۰ ساله» کشور را از مشکل فرونشست «نجات» دهد!
از ابتدای سال تا کنون بحران فرونشست زمین در مناطق مختلف تهران بطور پیاپی مطرح شده و بسیاری از متخصصان نسبت به این مسئله بطور جدی هشدار دادهاند.
تازهترین اتفاق مربوط به تقریبا دو هفته پیش است که حامد مقدسی، سرپرست معاونت فنی و عمرانی منطقه ۵ تهران از فرونشست زمین در بزرگراه شهید باکری، مسیر جنوب به شمال حد فاصل ورودی به بزرگراه «شهید آبشناسان» شرق خبر داده بود.
اتفاقی که در پی آن حفرهای به حجم نشست چهار در چهار متر مربع و عمق ۴/۵ متر ایجاد شد و نگرانیهای بسیاری را برای مردم منطقه و کارشناسان این حوزه به وجود آورد.
این درحالیست که به گفتهی محسن حائری عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی «شریف» (دانشگاه صنعتی آریامهر)، «موضوع فرونشست با توجه به برگشت ناپذیر بودن آن عمدتا قابل جبران نیست و حتی اگر آب به سطح قبل برگردد، قسمت عمدهای از نشست بازگشت نخواهد داشت.»
اکنون در تازهترین اظهار نظرها، حجتالاسلام محمد آقامیری رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران گفته است که تمام کارشناسان و استادانی که در جلسات فرونشست کمیته عمران شرکت کردهاند، میگویند که «فرونشست مسئلهای جدی و مخاطرهآمیز، نه تنها برای تهران، بلکه برای کل کشور است.»
رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران، تاکید کرده: «وضعیت فرونشست در کشور بیش از آن چیزی که تصور میشود در حال پیشروی است. آثار آن در کلانشهرها به شدت ظاهر شده و از دشتها به سمت شهرها در حال نفوذ است. میتوان گفت اصلا وضعیت جالبی در این مورد نداریم!»
وی حداقل یک دهه کار مستمر و جدی را برای کنترل فرونشست در کشور ضروری دانسته و با اشاره به اینکه همه دستگاههای مسئول (که بیش از ۲۰ دستگاه هستند) باید وارد عمل شوند، میگوید: «نیاز است یک سازمان، متولی [مسئول] این کار باشد و وظایف همه دستگاهها را ابلاغ کند چراکه نمیشود هر دستگاهی آتش به اختیار وارد میدان شود و کاری کند بلکه باید نظم در این کار علمی باشد!»
آنگونه که آقامیری توضیح داده، قرار است نتایج جلسه فرونشست کمیته عمران از سوی شورای عالی استانها به مجلس شورای اسلامی ارائه شود تا با تصمیمگیری نهایی به دستگاهها ابلاغ شود و تازه بعدا با دریافت ردیف بودجه، «بتوانیم در یک دوره ۱۰ساله کشور را از این معضل نجات دهیم!»
رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران، درباره شرایط پایتخت بطور خاص گفته است: «وضعیت تهران جالب نیست چراکه در سمت جنوب غربی پیشرفتهایی را در برخی مناطق داریم که از طریق سازمان نقشهبرداری، زمین شهری و آبفا گزارشهایی دادند که فرونشست در حال پیشروی است. به گونهای که حوالی بزرگراه آزادگان فرونشست داریم و سازمان نقشهبرداری که کدهای ارتفاعی مناطق را از سالهای قبل در اختیار دارد با بررسی این موضوع، به فرونشستها صحه گذاشته و تائید کرده است که فرونشست جدی است و در برخی نقاط اتفاق افتاده است.»
به گفتهی او، «این معضل از جنوب و جنوب غرب در حال پیشرفت به سمت تهران است و در این مدت با برخی سازمانها همچون آب و فاضلاب رایزنیهایی انجام شده اما برای مهار این پدیده نیاز به هماهنگی بین دستگاهی وجود دارد. و حتما یک سازمان، متولی [مسئول] این کار باشد تا نظم در این کار علمی باشد.»
حامد کتابچی عضو هیات علمی دانشگاه «تربیت مدرس» پیش از این گفته بود: «بر اساس تحقیقات انجام شده در دشت تهران، حدود ۴۰ سانتیمتر به صورت سالیانه و ۷ متر در طول ۱۸ سال افت تراز سطح زمین را شاهد بودهایم. این موضوع در ورامین ۳۴ متر در طول ۱۸ سال و معادل با ۱.۵ متر در سال است که باعث کسری منابع زیرزمینی شده است.»
این کارشناس جمعآوری فاضلاب را از جمله دلایل تاثیرگذار در کاهش میزان و تامین آب ورودی به شبکه دانسته و گفته بود که توقف برداشت و جایگزینی پساب جهت آبیاری و بازچرخانی آب از جمله راهکارهایی است که میتواند در این زمینه مناسب باشد.
علی چرخ زرین نماینده سازمان فناوری شهرداری تهران نیز گفته که بیش از ۵ پل اصلی تهران در معرض فرونشست و اثرات آن قرار دارند و میزان این پدیده بر زیرساختها روی سه مسیر ریلی اصلی ورودی به شهر تهران نیز محرز است.