آلودگی هوا یکی از شدیدترین خطرات زیست محیطی برای انسان‌هاست که به گفته مقامات وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، هر سال مرگ حدود ۴۱هزار نفر را در ایران رقم می‌زند.
تدروس ادهانوم رئیس سازمان بهداشت جهانی سال گذشته میلادی گفته بود: «آلودگی هوا برای سلامتی مردم تمامی کشورهای جهان یک تهدید جدی است ولی عوارض آن در کشورهای فقیر و با درآمد متوسط شدیدتر است.» این خطر در حالی سال‌هاست ایرانیان را تهدید می‌کند و به یکی از علل مرگ و میر در کشور تبدیل شده که ایران کشوری فقیر نیست اما نظام و حاکمانی ناکارآمد و خرابکار و مرگبار دارد!
از سوی دیگر، نکته جالب توجهی که این سازمان به آن اشاره کرده این است که با وجود بهبود کیفیت هوای تنفسی در کشورهای پیشرفته در مقایسه با دهه نود میلادی هنوز هم میلیون‌ها نفر به دلیل آلودگی هوا دچار مرگ زودرس می‌شوند. به این دلیل که همزمان با توسعه اقتصادی، کیفیت هوای تنفسی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه بدتر شده است. موضوع اما این است که ایران تحت مدیریت جمهوری اسلامی، در حال توسعه نیز نیست!
آلودگی هوا نه تنها بر ریه‌ها، بلکه بر سایر قسمت‌های بدن نیز تأثیر می‌گذارد، زیرا ممکن است باعث بسیاری از بیماری‌های عفونی شود. مسئله‌ای که باعث اختلال در رشد طبیعی ریه کودکان در سراسر جهان شده و ابتلای آنها به بیماری‌های تنفسی را در پی دارد.
همچنین گفته شده در میان بزرگسالان سکته و ابتلا به بیماری سرخرگ کرونری شایع‌ترین عوارض آلودگی هوا هستند. طبق تازه‌ترین تحقیقات سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا روی ابتلا به بیماری‌های دیگر از جمله دیابت و زوال اعصاب نیز تاثیر دارد.
طبق گزارشی که روزنامه «سپید» منتشر کرده بر اساس آمارهای گوناگون بطور میانگین ۱۲ درصد از مرگ‌ومیرهای سالیانه در جهان منتسب به آلودگی هوا بوده است.
آمار سازمان جهانی بهداشت حاکیست سالیانه ۷ میلیون نفر در اثر مواجهه مستقیم با هوای آلوده یا در اثر عوارض ناشی از آن جان خود را از دست می‌دهند. ضمن اینکه آژانس محیط زیست اروپا نیز اعلام کرده که سالیانه ۵۲۰ هزار اروپایی جان خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند. با این تصویر می‌توان تصور کرد که آلودگی هوا در ایران چه دامنه‌ای از بیماری و مرگ را موجب می‌شود.
بر اساس گزارش روزنامه «سپید»، مقامات وزارت بهداشت جمهوری اسلامی آمار قربانیان ناشی از آلودگی هوا در کشور را حدود ۴۱ هزار نفر اعلام کرده‌اند. عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، در این رابطه گفته که بر اساس آخرین برآورد موسسه معتبر بار بیماری‌ها به ترتیب ۲۶ درصد از مرگ‌های ناشی از سکته مغزی، ۲۰ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی، ۱۹ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان ریه، ۲۰ درصد از مرگ‌های ناشی از دیابت، ۳۰ درصد از مرگ‌های ناشی از عفونت‌های تحتانی دستگاه تنفسی و ۴۰ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های مزمن انسداد ریوی منتسب به مواجهه طولانی مدت با آلودگی هوای آزاد است.
گفته‌های شاهسونی در حالی مطرح می‌شود که از ابتدای امسال تا امروز که هنوز دو ماه نگذشته، شهرها و روستاهای کشور کمترین میزان هوای پاک را داشته‌اند و ریزگردها و گرد و غبار به آسیب رایج در ۱۲ استان کشور بدل شده است. به عنوان نمونه تهران دو روز هوای سالم، ۳۸ روز قابل قبول و ۱۱ روز ناسالم برای گروه‌های حساس، ۲ روز ناسالم و یک روز خطرناک داشته است.
این آمار در سال گذشته شامل، ۲ روز هوای سالم، ۴۸ روز قابل قبول، ۴ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و بدون روزهای ناسالم و خطرناک بود. سایر شهرهای کشور و حتی شهرهای کوچک و غیرصنعتی نیز امسال وضعیت مشابهی داشته‌اند به گونه‌ای که عمده آنها روزهای خطرناکی را از نظر آلودگی هوا پشت سر می‌گذارند.
به تازگی نیز محسن فرهادی معاون فنی مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفته است، سالانه چهار هزار و ۴۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا در کشور فوت می‌کنند.
مرگ‌ومیرهای ناشی از آلودگی هوا به گفته‌ی او، متعلق به گروه افرادی است که دچار بیمارهای قلبی و عروقی تنفسی و ریوی هستند.
او اظهار داشت: «با توجه به شرایط فعلی کشور که با مسائل آلودگی هوا و گرد و غبار همراه است، آلاینده‌های زیست محیطی ممکن است باعث مرگ آنی افراد نشود ولی از عمر مفید آنها کاسته می‌شود.»
