احمد رأفت – لیراز چرخی در خانوادهای ایرانی ۳۱ ماه مه ۱۹۷۸ در شهر راملا در اسرائیل متولد شده است. لیراز پنج سال بیشتر نداشت که خوانندگی را آغاز کرد و ۱۱ ساله بود که برای اولین بار به عنوان هنرپیشه قدم بر صحنه تئاتر گذاشت. لیراز علاوه بر بازیگری در سینما و تئاتر اسرائیل همچنین در فیلمهای تلویزیونی و سینمایی فرانسوی و آمریکایی نیز حضور داشته است.
لیراز در سال ۲۰۱۸ اولین آلبوم موسیقی خود را با عنوان «ناز» که به زبان فارسی اجرا کرده، روانه بازار کرد. وی پس از موفقیت «ناز» تصمیم گرفت در همکاری با برخی هنرمندانی که در داخل ایران هستند، و البته به خاطر حفظ امنیت آنها نام آنان محفوظ نگاه داشته شده است، آلبوم «زن» را با ترانههای جدیدی منتشر سازد. در فصل اول سریال تلویزیونی «تهران» نیز ما شاهد ایفای نقش وی هستیم به عنوان یکی از مقامات موساد به نام «یائیل کادوش» هستیم که برای انجام یک عملیات عازم تهران میشود. لیراز برای معرفی آلبوم «زن» روز پنجشنبه ۱۹ ماه مه در کینگز پالاس لندن کنسرتی برگزار خواهد کرد.
کیهان لندن قبل ار سفر لیراز به لندن گفتگویی با او انجام داده است. لیراز در اشاره به همکاری با هنرمندان ایرانی در داخل کشور میگوید: «رویائی بود که به واقعیت تبدیل شد. آلبوم اول من «ناز» بلافاصله پس از رونمایی در اسرائیل، به صورت زیرزمینی در ایران نیز منتشر و پخش شد. پس از آن برخی آهنگسازان، ترانهسرایان و خوانندگان ایرانی داخل، چه زن و چه مرد، با من تماس گرفتند و برخی از آنها در ادامه این تماسها برای همکاری در کارهای بعدی اعلام آمادگی کردند. البته برخی بعد پشیمان شدند و برخی حتی پس از فرستادن کارهایشان از من خواستند از آنها استفاده نکنم چون احتمالا میترسیدند و یا تهدید شده بودند.» لیراز در ادامه میافزاید «آنچه از این همکاری آموختم این بود که برخلاف تصور بسیاری، اسرائیلیها و ایرانیها شباهت بسیاری به یکدیگر دارند. واقعا همکاری با یرادران و خواهران ایرانیام برای من تجربهای بسیار بسیار آموزنده و موفق بود.»
لیراز اگرچه در خانوادهای رشد کرده که پدر و مادر به فارسی صحبت میکنند، ولی فارسی او به چند جمله ساده خلاصه میشود، با وجود این توانسته با مهارت دهها ترانه را به فارسی اجرا کند. لیراز به کیهان لندن میگوید «مشخص است که خواندن به عبری برای من بسیار آسانتر است، ولی من احتیاج داشتم به زبانی مادریام بخوانم. از نظر روحی این ضرورت را حس میکردم، زیرا معتقد بودم که به من کمک خواهد کرد تا خودم را بهتر بشناسم. ایرانی و اسرائیلی بودن ساده نیست و خواندن به زبانی که پدر و مادر هنوز به آن تکلم میکنند به من این فرصت را داد تا دو سرنخ زندگیام را به یکدیگر گره بزنم و بالاخره بفهمم لیراز کیست.» او در ادامه میگوید «من روی لهجه زیاد کار نکردم چون نمیخواستم خودم را یک خواننده فارسیزبان جا بزنم، من ایرانی – اسرائیلی هستم و مشخص است که لهجه دارم. البته خواندن به فارسی خیلی خیلی آسانتر از صحبت کردن به این زبان است.»
بسیاری از ایرانیهائی که به اسرائیل مهاجرت کردند، با وجود گذشت سالها آداب و رسوم خود را حفظ کردهاند. قدم گذاشتن به خانه بسیاری از ایرانیها در اسرائیل مانند سفر از کشوری به کشور دیگر است. بیرون خانه اسرائیل است و درون خانه همه چیز بوی ایران میدهد. لیراز در تائید این واقعیت به کیهان لندن میگوید «خانه پدر و مادرم دقیقا همینطور است. فاصله بین بیرون و داخل خانه بسیار است. مرا در این خانه به نوعی تربیت کردند که یک دختر خوب ایرانی باشم. البته برای کسی که در اسرائیل به دنیا آمده این تفاوت بیرونی و اندرونی کمی آزاردهنده و همزیستی سادهای نیست، ولی باید در نظر داشت که هرگز نخواهید توانست روح یک ایرانی را از جسم او جدا کنید. پدر و مادرم اگرچه چندین سال قبل از انقلاب به اسرائیل مهاجرت کردند ولی ایرانی باقی ماندند، ایرانی زندگی می کنند و فارسی حرف میزنند.»
لیراز با موسیقی پاپ ایرانی به ویژه موسیقی سالهای قبل از انقلاب آشنایی دارد و میگوید «گوگوش خواننده محبوب من است. او را در اوج زندگی هنریاش مجبور به سکوت کردند، ولی پس از ۲۱ سال سکوت وقتی از ایران خارج شد و به آمریکا مهاجرت کرد، باز صحنه را پس گرفت و با قدرت روی آن تا امروز مانده است. گوگوش نماد آزادی زن است. نماد آن زنان که در ایران نمیتوانند آواز بخوانند، ولی هنرمند باقی ماندهاند. آلبوم آخرم دقیقا در ستایش این زنان است. زن بودن در ایران خود یک انقلاب است.»
لیراز در ادامه به حضور در فصل اول سریال تلویزیونی «تهران» اشاره میکند و از آن به عنوان «فرصتی فراموش نشدنی و هیجانانگیز» یاد میکند که «اجازه داد با هنرپیشگان زن و مرد ایرانی اشنا شود.» «هنرمندانی که با شهامت پذیرفتند در یک سریال اسرائیلی شرکت کنند. تصمیمی که راه را به روی بازگشت آنها به ایران بست.»
لیراز تنها خواننده مشهور ایرانی- اسرائیلی نیست. او خواهرزاده ریتا جهانافروز، یکی از محبوبترین خوانندگان اسرائیل است که همین چند هفته پیش در روز جشن استقلال اسرائیل برای روشن کردن یکی از ۱۲ شمع این مراسم انتخاب شده بود. لیراز میگوید «ریتا قویترین خواننده اسرائیل است و این را چون خالهام است نمیگویم. همه او را به عنوان شماره یک موسیقی در اسرائیل قبول دارند.»