وزیر نفت جمهوری اسلامی از توافق با کشورهای آمریکای لاتین برای تهاتر نفت با کالا خبر داده است. مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی با غرب در بن‌بست قرار دارد و گزارش‌ها از جایگزین شدن نفت تحریمی روسیه بجای نفت تحریمی ایران در کشورهایی مانند چین خبر می‌دهند.
جواد اوجی وزیر نفت جمهوری اسلامی با اشاره به سفیر اخیرش به کشورهای آمریکای لاتین گفته که «در این سفر ظرفیت‌های خوبی را در زمینه فروش نفت و بحث صدور خدمات فنی و مهندسی توسعه میادین نفتی و گازی برخی از این کشور‌ها را متقبل شدیم.»
جواد اوجی ابراز امیدواری کرده که جمهوری اسلامی بتواند «از فرصتی که برای وزارت نفت مهیا شده استفاده» و «بازارهای جدیدی در صادرات هم نفت و فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی و همچنین تهاتر با سایر کالا‌های اساسی و کشاورزی» به دست آید.
وزیر نفت جمهوری اسلامی تأکید کرده که «در زمینه تهاتر هم اسنادی امضا شد و با ظرفیت‌های خوبی که در این کشور‌ها در زمینه کشاورزی وجود دارد و میانگین بارش سالانه این کشور‌ها بیش از ۲۰۰۰ میلی لیتر است خیلی از محصولات کشاورزی ما به‌خصوص غلات را می‌توانند تأمین کنند؛ در این خصوص هم اسناد مهمی به امضا رسید.»
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که توافق هسته‌ای جمهوری اسلامی با غرب در بن‌بست قرار دارد و ادامه تحریم‌ها سبب کاهش شدید درآمدهای نفتی ایران شده است.
مدتی پس از آغاز به کار دولت جو بایدن در ایالات متحده، جمهوری اسلامی توانست با چراغ سبز دولت جدید در آمریکا میزان صادرات چراغ‌خاموش نفت خود را افزایش دهد. حمله روسیه به اوکراین و تحریم این کشور توسط غرب، معادلات جمهوری اسلامی را بهم زد و روسیه به رقیبی جدی برای نفت تحریمی ایران تبدیل شد.
https://kayhan.london/1401/02/26/%d8%aa%d9%88%d8%a7%d9%81%d9%82-%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa-%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8%db%8c-%d8%ac%d9%85%d9%87%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%a8%d8%a7
بر اساس گزارش‌ها، روسیه با تخفیف‌های زیاد به کشورهایی چون چین که خریداران نفت تحریمی ایران بودند، عرصه را برای دلالانی که به دنبال فروش نفت ایران بودند تنگ کرد.
در همین زمینه، خبرگزاری رویترز گزارش داده که در پی بی‌مشتری ماندن نفت ایران، جمهوری اسلامی ناچار شده محموله حدود ۲۰ نفتکش عظیم با ۴۰ میلیون بشکه نفت را در آب‌های پیرامون کشورهای آسیایی ذخیره کند و به دنبال خریدار باشد.
در این گزارش آمده که پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه سال جاری و تحریم نفتی روسیه توسط غرب، دولت این کشور برای جایگزین کردن بازارهای آسیایی با غرب، تخفیف‌های چشمگیری به مشتریان می‌دهد، بطوری که چین نیز ترجیح داده نفت روسیه را بجای ایران خریداری کند.
پیشتر گزارش شده بود که جمهوری اسلامی برای هر بشکه نفت ۲۰ دلار تخفیف می‌دهد اما روسیه نفت خود را ۳۰ دلار ارزان‌تر از قیمت‌های جهانی به مشتریان عرضه می‌کند.
حمید حسینی عضو هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران به خبرگزاری رویترز گفته که «روسیه می‌تواند تقریباً نیمی از صادرات خود را به جنوب شرق آسیا، به ویژه چین روانه کند و این یک تهدید بالقوه بزرگ برای صادرات نفت خام ایران است.»
صادرات نفت ایران طی سال گذشته افزایش یافته بود بطوری که صادرات نفت ایران به چین در ماه مارس بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه در روز برآورد شده است. این رقم اکنون با کاهش چشمگیری روبرو شده و به گفته ایمان ناصری مدیر بخش خاورمیانه اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز، و پتروشیمی، صادرات نفت ایران به چین در ماه آوریل بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار بشکه در روز، یعنی تقریبا یک چهارم تا یک سوم، کاهش داشته است.
جایگزین شدن نفت روسیه بجای نفت ایران در چین از سوی وزیر نفت جمهوری اسلامی نیز به صورت ضمنی تأیید شده است. جواد اوجی روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت در حاشیه جلسه هیئت دولت در پاسخ به این پرسش که آیا درست است روسیه با تخفیف‌های سنگین نفتی توانسته جایگزین نفت ایران در چین شود گفت «روسیه تخفیف‌هایی برای خریداران نفت در نظر گرفته، اما با توجه به تحریم‌هایی که از طرف غربی‌ها علیه این کشور اعمال شده، پیدا کردن مشتری برای روس‌ها زمان می‌برد.»
در واکنش به گزارش خبرگزاری رویترز درباره جایگزینی نفت روسیه با نفت ایران در بازار نفتی چین، وبسایت‌های داخلی در ایران ادعا کردند این خبر شایعه است. وبسایت «رجاء نیوز» نزدیک به نهادهای امنیتی رژیم می‌نویسد: «پالایشگاه‌های مستقل چینی که در استان شرقی شاندونگ تمرکز دارند، خریداران اصلی نفت ایران هستند اما این پالایشگاه‌ها از ماه فوریه واردات نفت را کاهش دادند و در آوریل هم تحت تاثیر افزایش قیمت‌ها سهمیه محدودتر برای واردات و قرنطینه‌های مربوط به کرونا؛ با نیمی از ظرفیت‌شان کار کرده‌اند. بنا بر گفته اِما لی، تحلیلگر چینی ورتکسا، پالایشگاه‌ها از ماه فوریه تولیدشان را کم کردند و تعدادی از محموله‌های نفتی در بنادر چین مانده‌اند.»
با وجود این انکارها، اما به نظر می‌رسد روسیه نه تنها در بازار نفت بلکه در بازار فولاد نیز جمهوری اسلامی را پشت درهای تحریم نگه داشته است.
https://kayhan.london/1401/02/29/%d9%87%d9%85%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%aa%da%98%db%8c%da%a9-%d8%a7%d8%b1%d9%88%d9%be%d8%a7-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%d8%b4%d9%88%d8%b1
روزنامه شرق روز پنجشنبه ۲۹ اردیبهشت در گزارشی اعلام کرد که تخفیف‌های چشمگیر روسیه به مشتریان فولاد، بازارهای صادرات فولاد ایران را مختل کرده است.
رضا شهرستانی عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، به «شرق» گفته است که روسیه تخفیف‌های ۱۵ تا ۲۰ درصدی برای فولاد خود در نظر گرفته و به همین دلیل چین، افغانستان، تایلند و کره جنوبی که مشتریان بزرگ فولاد ایران بودند، این بار فولاد مورد نیاز خود را به روسیه سفارش داده‌اند.
احمد دنیانور عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز به این روزنامه گفته در سال ۱۴۰۰ صادرات فولاد، شش میلیارد دلار درآمد ارزی برای کشور ایجاد کرد، اما حالا روسیه بازارهای ایران را یکی‌یکی تصاحب کرده و اقدام اخیر دولت برای افزایش عوارض صادرات فولاد هم به این مشکل دامن زده و تقریبا صادرات فولاد متوقف شده است.
