مدیرکل توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران می‌گوید از ماه آینده کالابرگ الکترونیک در کل کشور اجرا می‌شود. وی مدعی شده با اجرای این طرح افراد می‌توانند کالاهای اساسی را با قیمت قبل از حذف یارانه‌ها خریداری کنند.
کالابرگ الکترونیک همان کوپن دهه ۶۰ خورشیدی در «شرایط جنگی» است که به مردم داده می‌شد تا کالاهای اساسی را بر اساس سهمیه‌هایی که هربار در رسانه‌های همگانی اعلام می‌شد بخرند. اما حالا پس از چهار دهه جمهوری اسلامی وضعیت اقتصادی کشور را در شرایطی که جنگی در کار نیست به جایی کشانده که دوباره کوپن‌ها به بازار کالاهای ضروری زندگی باز می‌گردند.
حجت براتعلی مدیرکل توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران روز پنجشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۱ در اینباره گفته که «طرح مردمی‌سازی یارانه ها دو مرحله دارد که در فاز اول که اکنون در حال اجرا است، مقادیری پول به حساب بانکی خانوار واریز می‌شود و حداکثر زمانی که برای این فاز در نظر گرفته شده دو ماه است. فاز دوم این طرح به صورت خرید الکترونیک به صورت کالا برگ است؛ یعنی با کالابرگ افراد تنها می‌تواند کالاهای اساسی (نان، مرغ، تخم مرغ، لبنیات و روغن) را خریداری کند که یارانه آنها اصلاح شده است!»
مدیرکل توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران افزوده که «بر این اساس افراد هنگام خرید مبلغ کالا را به قمیت قبل (یارانه‌ای) خریداری می‌کنند و مابقی آن را دولت به حساب فروشنده پرداخت می‌کند یا اینکه مبالغ به کارت‌های بانکی افراد واریز می‌شود اما از آن تنها می‌توان کالاهای یاد شده را خریداری کرد.»
بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده زیرساخت‌های اجرای این طرح، دستگاه‌های پوز است که بر پایه سیستم اندروید کار می‌کنند. ارائه کالابرگ الکترونیک برای «نان» از شهر زنجان آغاز شده و دستگاه‌های پوز در واحدهای نانوایی زنجان در حال نصب است و به مرور در کل کشور این زیرساخت ایجاد می‌شود. با کالابرگ افراد تنها می‌تواند کالاهای اساسی (نان، مرغ، تخم مرغ، لبنیات و روغن) را خریداری کند که یارانه آنها اصلاح شده است.
اجرای درست و کامل این طرح با توجه به جمعیت بالای مشمولان یارانه، و همچنین تنوع محصولات یارانه‌ای با تردیدهایی روبروست. طی ماه‌های اردیبهشت و خرداد قرار بود دولت به ۹ دهک درآمدی یارانه نقدی پرداخت کند. بر اساس طرح دولت هر نفر در سه دهک اول ۴۰۰ هزار و شش دهک دوم ۳۰۰ هزار تومان دریافت می‌کرد. اما اجرای طرح پرداخت این یارانه با مشکلات زیادی همراه بود. همچنان شمار زیادی از یارانه‌بگیران مشمول این طرح، مبلغی دریافت نکردند. آنها هم که این رقم را دریافت کردند تا سه روز اجازه برداشت نداشتند چون بانک‌ها منابع کافی برای این طرح نداشتند.
از سوی دیگر بسیاری از مشمولان در دهک‌هایی نادرست قرار گرفته بودند و سامانه مربوط به ثبت شکایت در اینباره هم غالب ساعات شبانه‌روز از دسترس خارج بود!
این در حالیست که پرداخت یارانه نقدی با توجه به اینکه ساز و کار پرداخت یارانه‌های نقدی از سال‌ها پیش و از دولت محمود احمدی‌نژاد در کشور وجود داشته، کاری به مراتب راحت‌تر از طراحی ساختار کالابرگ الکترونیک، توزیع و اجرای صحیح آن است.
در این میان اما مردم هستند که به دلیل گرانی‌ها و کاهش قدرت خریدشان بخشی از مواد غذایی ضروری و پرمصرف را از سفره‌های خود حذف کردند.
رضا مبصری دبیر انجمن تولیدکنندگان مرغ روز پنجشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۱ گفته که «به دلیل کاهش تقاضا حجم قابل توجهی از مرغ‌ها روی دست مرغداران مانده بود و با دولت و وزارت جهاد کشاورزی مذاکراتی صورت گرفت تا صادرات مرغ آزاد شود. اولین صادرات مرغ از کشور در روز گذشته به عراق انجام گرفت. بعد از عراق قرار است مرغ‌ها را به افغانستان و قطر صادر کنیم.»
زهرا درویشی رئیس اتحادیه زنان کارگر استان فارس نیز با اشاره به گسترش فقر و کاهش قدرت خرید مردم گفته که «اقشار ضعیف مردم و بسیاری از کارگران و بازنشستگان دیگر تحمل تورم افسارگسیخته و ضربه شدید افزایش قیمت‌ها را ندارند.»
رئیس اتحادیه زنان کارگر استان فارس افزوده «هرچند که با این طرح دولت قصد کاهش قیمت و رفاه بهتر مردم را دارد، اما بدون ساختار و برنامه و اقناع‌سازی این اقدام میسر نیست ، بی‌شک شروع این برنامه از طریق آزادسازی قیمت‌ها با اقلام ضروری و مصرفی مردم به هیچ وجه منطقی و جوابگوی زندگی بحران‌زده و غیرمتعارف مردم نخواهد بود و موجب از بین رفتن آرامش روحی و روانی این قشر از جامعه شده است.»
زهرا درویشی افزوده که «حذف ارز و اختصاص آن به قشر آسیب‌پذیر باید از سال‌های گذشته انجام می‌شد، متاسفانه این اقدام نباید به صورت آزمون و خطا از جیب ملت و مردم آغاز می‌شد. لغو سوبسیدها و خرج کردن بجا و درست آنهم از طرف دولت و مردم نیاز به یک شجاعت اخلاقی و هزینه بسیار استثنایی دارد، قطعا این مهم نیازمند عزم واقعی تمام مردم است و این در حالی است که سود این بخش باید به جیب تمام اقشار جامعه بخصوص قشر ضعیف بود.»
در این میان اما مقامات جمهوری اسلامی حتی از فقر مردم نیز به نفع ایدئولوژی خود بهره‌برداری می‌کنند. کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران گفته که وضعیت فقر در انگلیس و آلمان و آمریکا از ایران بدتر است: «ارز ترجیجی به جیب پولدار‌ها می‌رفت، ولی الان آن را برداشتند که مصادف با جنگ اوکراین و روسیه شده است. ️الان تمام دنیا گرفتار گرانی شده است. انگلیس و آلمان وضع‌شان بسیار بدتر ماست و طبقات ضعیف آمریکا هم در حال له شدن هستند.»
