محمد رسولاف و مصطفی آلاحمد دو سینماگر ایرانی توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدند. خبرگزاری ایرنا این دو کارگردان را «مرتبط با ضدانقلاب» خوانده که «امنیت روانی جامعه» را بر هم زدهاند.
محمد رسولاف فیلمنامهنویس، تهیهکننده و کارگردان و مصطفی آل احمد کارگردان، فیلمنامهنویس، طراح صحنه و لباس و نقاش روز جمعه ۱۷ تیر ۱۴۰۱ توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدند.
خبرگزاری حکومتی ایرنا در خبری کوتاه که شامگاه جمعه ۱۷ تیر ماه منتشر کرد، این دو فیلمساز را به «ارتباط با ضدانقلاب» و «التهابآفرینی و برهم زدن امنیت روانی جامعه» در جریان ریزش متروپل آبادان متهم کرده است.
در این خبر آمده که این دو چهره سینمایی «تهیه کننده» بیانیهای بودند که از سوی سینماگران در اعتراض به سرکوب مردم معترض به فروریختن ساختمان متروپل امضا شد.
در گزارش خبرگزاری ایرنا اشاره نشده که بازداشت محمد رسولاف و مصطفی آل احمد توسط کدام نهاد امنیتی صورت گرفته، فقط آمده که «هر دو کارگردان با حکم دستگاه قضایی بازداشت شدند.»
بیش از صد نفر از سینماگران ایرانی روز هشتم خرداد با انتشار بیانیهای با عنوان «تفنگت را زمین بگذار» از نظامیانی که به نوشته آنها «تبدیل به عامل سرکوب مردم شدهاند»، خواسته بودند که سلاحهایشان را زمین بگذارند و «به آغوش ملت بازگردند».
در بیانیه سینماگران آمده بود که «فوج خروشان مردم ستمدیده از جایجای ایران، فریاد همراهی و همدلی با مردم دردمند آبادان سردادهاند.»
سینماگران در این بیانیه همچنین نوشته بودند که «خشم عمومی از فساد، دزدی، ناکارآمدی، سرکوب و خفقان، امواج همبستهای از اعتراضات مردمی را به دنبال داشته است».
امضای این بیانیه از سوی سینماگران در روزهای بعد هم ادامه یافت و محمد رسولاف روز چهارشنبه ۱۱ خرداد در صفحه خود نوشت: «بیش از ۷۰ نفر دیگر از سینماگران به امضاکنندگان بیانیه «تفنگت را زمین بگذار» پیوستهاند تا ضمن ابراز همدردی با مردم آبادان، مخالفت خود را با هر نوع خشونت اعلام کنند.»
جعفر پناهی، تهمینه میلانی، لیلا حاتمی، محمد متوسلانی، علی مصفا، محسن امیریوسفی، مجتبا میرطهماسب، پوران درخشنده، ابولحسن داوودی، رضا دُرمیشیان، سامان سالور، علیرضا رئیسیان، بهتاش صناعیها، مریم مقدم، هانیه توسلی و کتایون ریاحی از سینماگران امضاکننده این بیانیه هستند.
از نخستین روز پس از امضای این بیانیه، فشارهای امنیتی بر سینماگران آغاز شد. محمد رسولاف روز دهم خرداد و تنها دو روز پس از انتشار این بیانیه، از فشار شدید نهادهای امنیتی بر سینماگران امضاکننده این بیانیه خبر داده بود.
بنا بر اعلام این کارگردان منتقد حکومت، تماسهای زیادی از سوی نهادهای مختلف با سینماگران امضاکننده این بیانیه گرفته شده و از آنها خواسته بودند که امضای خود را پس بگیرند یا با خبرگزاریها برای «بیاعتبار کردن» این بیانیه گفتگو کنند.
وبسایت حکومتی «سینماپرس» که صاحب امتیاز آن «جامعه اسلامی هنرمندان» و مدیرمسئول آن جواد شمقدری رئیس سازمان سینمایی دوره محمود احمدینژاد است، نامهای را به نقل از یک منبع آگاه منتشر کرده که درباره عواقب قانونی این بیانیه به نویسندگان و امضاکنندگان هشدار میداد.
در این نامه، بیانیه «تفنگت را زمین بگذار» اقدامی «ضد امنیت ملی» توصیف شده و با اشاره به «ماده ۵۰۴ قانون «مجازات اسلامی تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده» آورده است: «هر کس نیروهای رزمنده یا اشخاصی را که به نحوی در خدمت نیروهای مسلح هستند تحریک موثر به عصیان، فرار، تسلیم یا عدم اجرای وظایف نظامی کند در صورتی که قصد براندازی حکومت یا شکست نیروهای خودی در مقابل دشمن را داشته باشد، محارب محسوب میشود، والا چنانچه اقدامات وی موثر واقع شود، به حبس از دو تا ده سال و در غیراینصورت به شش ماه تا سه سال حبس محکوم میشود.»
لشکر سایبریها و حامیان جمهوری اسلامی نیز در واکنش به این بیانیه، هشتگ #گرین_کارتت_را_زمین_بگذار راه انداختند و در عمل خشونت و مقابله و سرکوب مردم توسط یگان ویژه و نیروهای سرکوب را تأیید کردند.
فشار نهادهای امنیتی به امضاکنندگان این بیانیه و تهدید آنها به بازداشت و صدور حکم قضایی زندان، سبب شد رهبر قنبری، اسمایل فلاح پور، عبدالله باکیده و داریوش یاری امضای خود را پس بگیرند.
بیانیه سینماگران در اعتراض به سرکوب گسترده مردم در آبادان و چند شهر دیگر ایران بود که اعتراضاتی را در پی ریزش ساختمان متروپل آبادان و جان باختن دهها نفر برگزار کردند.
ساختمان متروپل آبادان در نیمروز دوم خردادماه به دلیل تخلفات در ساخت و شکستن ستونهای ساختمان فرو ریخت و طبق آمار رسمی ۴۳ تن در این حادثه مرگبار جان باختند و دستکم ۳۷ نفر مصدوم شدند.
مالک این ساختمان حسین عبدالباقی یکی از رانتخواران در استان خوزستان است که طی دو دهه از آجیلفروشی به همراه برادرانش در مغازه پدری در آبادان به یکی از مافیاهای زمین و ساختمان تبدیل شد.
بر اساس گزارشها، بسیاری از مقامات شهر آبادان و استان خوزستان در روند تبدیل شدن حسین عبدالباقی به مافیای اقتصادی از وی حمایت کردهاند. حسین عبدالباقی با پولپاشی و رشوه مسیر خود را برای زمینخواری و ساختوسازهای کلان در استان خوزستان هموار کرده بود. ساختن بناهای مختلف برای نهادهای حکومتی، ارسال تجهیزات اداری، نصب کولر در ادارات و سازمانها، و آسفالت محوطههای متعلق به دستگاههای حکومت و انواع رشوه در غالب هدیه و به اصطلاح نیکوکاری از جمله این پولپاشیها بوده است.
بیش از یک سال پیش از ریزش ساختمان متروپل، عدم رعایت استانداردهای ایمنی و فنی در این ساختمان گزارش شده و حتی در مورد ریزش این ساختمان هشدار داده شده بود. در یک مورد از این گزارشها که نامه رئیس وقت سازمان نظام مهندسی آبادان درباره ۱۴ مورد تخلف در ساخت متروپل بوده، این نامه به شهرداری آبادان، امام جمعه، رئیس وقت شورای اسلامی شهر، فرمانداری ویژه آبادان، معاونت شهرسازی و مدیریت حراست شهرداری آبادان ارسال شده اما هیچ اقدامی از سوی مسئولان صورت نگرفت.
اکنون محمد رسولاف و مصطفی آل احمد در ارتباط با بیانیه سینماگران در حالی بازداشت شدهاند که همچنان سرنوشت حسیت عبدالباقی سازنده رانتخوار متروپل در ابهام قرار دارد. مقامات حکومتی مدعی مرگ او در حادثه ریزش ساختمان هستند اما منابع محلی میگویند او به خارج از ایران فرار کرده است.