اکونومیست: اگر زمستان زیادی سرد شود تمام اروپا با بحران گاز روبرو می‌شود

دولت‌های اروپایی از شهروندان خود خواسته‌اند تا جایی که می‌توانند در مصرف انرژی به ویژه گاز صرفه‌جویی کنند تا به ویژه در زمستان با بحران کمتری مواجه شوند.

ارسال گاز از روسیه از طریق خط لوله «نورد استریم» از بامداد روز دوشنبه ۱۱ ژوئیه (۲۰ تیرماه) قطع شد. البته گفته می‌شود دلیل قطع شدن ارسال گاز از روسیه به اروپا مربوط به تعمیرات در هر دو خط لوله گاز (نورد استریم ۱ و ۲) است و قرار است از ۱۱ تا ۱۲ ژوئیه (۲۰ تا ۲۱ تیر) این تعمیرات انجام شود. با اینهمه تردید درباره اینکه گاز در این لوله‌ها دوباره به جریان بیفتد با تردید‌های جدی روبروست.

انتظار می‌رود قبض انرژی در کشورهای اروپایی به ویژه آلمان بطور چشمگیری افزایش یابد. افزایش بهای گاز ضرر سنگینی به بسیاری از شرکت‌ها و کارخانجات می‌زند. پارلمان آلمان به تازگی قانون امنیت انرژی را تصویب کرده است که به دولت امکان می‌دهد شرکت‌هایی را که از شوک انرژی آسیب دیده‌اند حمایت کند.

بر اساس گزارش مجله «اکونومیست»، شرکت دولتی «گازپروم» روسیه ماه‌هاست اروپایی‌ها را تحت فشار قرار داده است.

شرکت تحقیقاتی «اس اند پی گلوبال» تخمین می‌زند که روسیه در ماه ژوئیه تنها ۴/۷ میلیارد مترمکعب گاز به اروپا صادر کرد که به سختی یک سوم میزان صادرات این کشور در اوایل سال ۲۰۲۱ است.

روسیه از اواسط ژوئیه ارسال گاز از طریق NS1 (نورد استریم ۱) را به بهانه مسائل فنی به ۴۰ درصد ظرفیت کاهش داد و خریداران بزرگ اروپایی مانند انی ایتالیا و OMV اتریش و یونیپر آلمان به شدت آسیب دیدند و مجبورند کسری گاز را با خرید گاز گران‌قیمت به صورت نقدی در بازار  جبران کنند. یونیپر که روزانه حدود ۳۰ میلیون یورو ضرر می‌دهد، اکنون در صف دریافت کمک مالی ایستاده است.

از امروز دوشنبه روسیه صادرات گاز به اروپا را به مدت ۱۰ روز برای تعمیر و نگهداری یکی از توربین‌های مربوطه قطع کرده است. شرکت «زیمنس انرژی» که سازنده‌ی توربین است، آن را برای تعمیر به کانادا فرستاد اما به دلیل تحریم‌ها، کانادا تمایلی به بازگرداندن توربین به روسیه نداشت. در نهایت با فشار کارخانه کانادا مجبور شد با نادیده گرفتن تحریم‌ها، آن را در اختیار آلمان بگذارد.

جاناتان استرن از مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد می‌گوید «شرایط طوری شده که پوتین احساس می‌کند غرب عقب‌نشینی کرده… به همین دلیل ممکن است پوتین بخشی از جریان گاز را از سر بگیرد و اروپا نیز مهلت خواهد یافت. اما با اینهمه پوتین ممکن است با سردتر شدن هوا، در لحظه‌ای که اهرم قدرتمندی در اختیار دارد، از سلاح گاز استفاده کند».

اروپایی‌ها به دنبال راه‌هایی برای مواجهه با شرایط فعلی هستند و فعلا چهار گزینه دارند: افزایش میزان ذخیره‌‌های گازی، تنوع بخشیدن به منابع انرژی، تشویق به کاهش تقاضا و سهمیه‌بندی مصرف.

اکونومیست می‌نویسد مهمترین مسئله افزایش ذخیره است. سال گذشته بسیاری از شرکت‌ها از خرید گاز با قیمت‌های بالا که تحت نفوذ خود روسیه بود خودداری کردند. سطح ذخیره‌سازی در معادن بطور نامطمئنی پایین بود، اما اروپا با آب و هوای معتدل در آن مقطع نجات پیدا کرد. امسال، طرحی که اتحادیه اروپا در ژوئیه تصویب کرده، دست‌کم پر کردن ۸۰ درصد ظرفیت مخازن تا اول نوامبر است. کشورهای عضو اتحادیه که فاقد ذخیره کافی گاز هستند باید دست‌کم ۱۵ درصد از مصرف سالانه خود را در تأسیسات گازی سایر کشورها نگه دارند.

خبر خوب این است که ۶۰ درصد مخازن اتحادیه اروپا در حال حاضر پُر است و حدود ۶۰ میلیارد مترمکعب ذخیره گاز انجام شده اما همه کشورها به اندازه کافی گاز ذخیره نکرده‌اند. کشورهایی مثل بلغارستان، رومانی و مجارستان که اکنون ۵۰ درصد یا کمتر از آن ذخیره گاز دارند به شدت آسیب خواهند دید و اگر زمستان بطور غیرعادی هوا سرد شود همه ضرر می‌کنند.

برخی کارشناسان معتقدند اگر در زمستان ۲۰۲۳ سرمای شدیدی بر اروپا حاکم شود آنوقت تا ۲۵ میلیارد مترمکعب تقاضا بیشتر می‌شود و کشورهایی که در زمستان ممکن است کمی با کمبود گاز مواجه شوند، در فصل بهار با وضعیت وحشتناکی روبرو خواهند بود.