وزارت نیرو اعلام کرده کشور تابستان امسال با کسری ۱۵ هزار مگاواتی برق روبروست. در حالی که جمهوری اسلامی از برنامه‌های توسعه‌‌ی صنعت برق عقب است و زیرساخت‌های این صنعت نیز تضعیف شده، بار مستقیم این بحران، با قطع برق بر صنایع و فعالیت‌های اقتصادی کشور تحمیل می‌شود.
کمبود برق در ایران از سه سال پیش وارد مرحله تازه‌ای شده و با عقب افتادن برنامه‌های توسعه، تولید برق با کاهش چشمگیری همراه شده است. اثرات این روند در قطع برق بخش خانگی و صنعتی نمایان شده و اختلالاتی در روند زندگی روزانه شهروندان و فعالیت بخش صنعتی ایجاد کرده است.
پیام باقری عضو سندیکای تولیدکنندگان برق روز سه‌شنبه ۲۱ تیرماه به خبرگزاری ایلنا گفت: «برای جلوگیری از کسری برق می‌بایست سالی ۵ هزار مگاوات به تولید برق کشور در سال‌های گذشته افزوده می‌شد، اما نشده است.» وی با اشاره به عدم تحقق برنامه‌های رشد تولید برق گفته است «تابستان امسال ۱۵ هزار مگاوات کسری برق خواهیم داشت.»
آرش کردی مدیرعامل شرکت توانیر هم کمبود برق در تابستان امسال را تأیید کرده و گفته این کمبود ناشی از عقب بودن دولت از برنامه‌های توسعه صنعت برق و افزایش تولید است. به گفته آرش کردی «برای تامین برق موردنیاز مردم باید تولید و مصرف را بهم نزدیک کنیم و تولید بیش از مصرف باشد، سال گذشته فاصله ۱۵ هزار مگاواتی بین تولید و مصرف ایجاد شد که باید تولید افزایش می‌یافت و مصرف مدیریت می‌شد.»
مدیرعامل شرکت توانیر افزوده که «طبق دستور وزیر نیرو از شهریور ۱۴۰۰ تا شهریور امسال قرار بود ۶ هزار مگاوات وارد مدار شود که هزار مگاوات آن از محل آپ‌گرید سازی نظیر خنک کردن هوای توربین‌ها بود، ۴۵۰۰ مگاوات از محل نیروگاه‌های در دست ساخت و ۵۰۰ مگاوات از محل تجدیدپذیرها برنامه‌ریزی شده؛ طی برنامه‌ریزی دولت تا پیش از پیک مصرف ۲۵۰۰ مگاوات از این میزان تامین شد.»
بر اساس توضیحات آرش کردی، نه تنها افزایش تولید بر اساس مصوبات دولت انجام نشده بلکه در آنسو با تغییر الگو و سبک زندگی مردم، مصرف برق نیز در ایران روند افزایشی یافته بدون آنکه فعالیت مولد داشته باشد! همین موضوع سبب شکاف بیشتر میان «تولید» و «مصرف» شده است.
آرش کردی توضیح داده که «متوسط رشد مصرف برق ما سالانه ۴/۵ تا ۵ درصد است، ضمن آنکه این متوسط رشد مصرف نسبت به رشد جمعیت همسان نیست، زیرا الگوهای مصرف ما تغییر کرده است، مثلا برخی خانواده‌ها امروزه از کولر گازی به جای کولر آبی استفاده می‌کنند.»
آمارهای وزارت نیرو که پیشتر ارائه شده بود نیز نشان می‌داد که طی سه سال گذشته فقط کمتر از نصف برنامه‌های دولت برای احداث نیروگاه‌های برقی تحقق یافته است. پارسال تنها یک سوم اهداف رشد تولید برق تحقق پیدا کرد.
دولت برای سال جاری راه‌اندازی بیش از ۵ هزار مگاوات نیروگاه جدید را هدف‌گذاری کرده، در حالی که آمارهای وزارت نیرو نشان می‌دهد در دو ماه ابتدایی امسال تنها ۶۴۸ مگاوات نیروگاه جدید راه‌اندازی شده است.
قطع برق ده‌ها اداره و سازمان دولتی؛ رقابت استانی برای دریافت سهم بیشتر برق!
در روزهای گذشته نیز با گرمتر شدن هوا، مصرف برق افزایش یافته است. مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق ایران دوازدهم تیرماه اعلام کرد که مصرف برق در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته بیش از ۳۰۰۰ مگاوات در روز افزایش یافته است.
با توجه به گسترش نارضایتی‌های عمومی از جمهوری اسلامی و پتانسیل بالایی که در جامعه برای آغاز اعتراضات سرسری علیه نظام وجود دارد، جمهوری اسلامی تلاش کرده قطع برق بخش خانگی را کاهش و در مقابل کسری برق را از طریق قطع برق مداوم بخش صنعت جبران کند.
عباس جبال بارزی نایب رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران روز گذشته اعلام کرد که به خاطر کسری برق از بنگا‌ه‌های بزرگ کشور خواسته شده تا از ۱۲ هفته فصل تابستان که از ۱۵ خردادماه شروع و تا ۱۵ شهریور ادامه دارد، ۵ الی ۶ هفته را به تعمیرات و بازسازی خطوط تولید و ماشین‌آلات بپردازند و تولید نداشته باشند!
او افزوده که شهرک‌های صنعتی بزرگ هم هفته‌‌ای دو روز قطع برق دارند و تأکید کرده که «این موضوع تأثیرات منفی در وضعیت بازار و قیمت‌ها خواهد داشت و قطعاً هزینه‌های بسیار زیادی را به آنها تحمیل می‌کند.»
نایب رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران توضیح داده که بر اساس آمار در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته ۲۵ تا ۳۰ درصد واحد ها با ۷۵ درصد از ظرفیت خود فعال هستند این در حالیست که اکثریت واحدهای تولیدی امکان فعالیت با تمام توان را ندارند و بخشی از بنگاه‌ها هم با ظرفیت ۵۰ درصد و بسیاری با ظرفیت ۲۰ الی ۳۰ درصد فعالیت می‌کنند.
این عضو اتاق بازرگانی با تأکید بر اینکه بر اساس ماده ۲۴ قانون بهبود فضای کسب و کار دولت موظف است انرژی مورد نیاز واحد های تولیدی، برق در تابستان و گاز در زمستان را تأمین کند گفته که برای بهبود فضای کسب و کار در ایران که فعلا در رتبه ۱۲۸ قرار دارد باید اقداماتی در راستای تأمین انرژی صورت گیرد. این عوامل علاوه بر روند سخت اخذ مجوزها، ارائه تسهیلات بانکی و قرار گرفتن در شرایط تحریم‌هاست.
این در حالیست که در اوایل تیرماه فرج جمال‌زاده رئیس گروه مدیریت مصرف انرژی وزارت نیرو مدعی شده بود که «تولیدکنندگان کالاهای اساسی مشمول قطعی و خاموشی برق نمی‌شوند و بنابراین صنایع تولید محصولات دارویی و غذایی از قطعی برق معاف هستند» گفته که «برق چاه‌های کشاورزی ۵ ساعت در روز قطع می‌شود و البته مصرف برق این چاه‌ها در بقیه ساعات روز رایگان محاسبه خواهد شد.»
قطع برق در ایران؛ خسارت سنگین به صنایع و محرکی برای افزایش بیشتر قیمت‌ها
او مصرف برق در ایران را «بسیار بیشتر از استانداردهای جهانی» عنوان کرده و گفته که «استفاده بهینه از انرژی برق در کشور ما چندان معنایی ندارد؛ بطوری که شاهد این هستیم که ۹ درصد از هزینه تولید در صنعت فولاد کشور مربوط به مصرف برق است و یا مصرف برق در گلخانه‌ها بسیار غیرمنطقی و نگران‌کننده است.»
حمید شمسایی فعال صنعتی شهرک‌های عباس‌آباد و شنزار درباره قطع برق صنایع گفته که «پارسال برق صنایع تنها پنج ساعت قطع می‌شد ولی امسال ۱۲ ساعت قطع می‌شود و در پی قطع برق کارخانه‌ها، کارگران بیکار می‌شوند و تولیدکنندگان آسیب می‌بینند.»
حمید شمسایی توضیح داده که ماشین‌آلات کارخانه‌ها بر اساس قطع برق دچار سوختگی می‌شوند و دولت هم از این بابت هیچ خسارتی به تولیدکنندگان و صنعتگران پرداخت نمی‌کند.
مهدی شیخی‌نیا دبیر اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی نیز درباره خسارت وارده به صنایع با قطع برق گفته که «دولت قوانین قطعی برق تولیدکنندگان را سخت‌تر از قبل کرده و برق صنایع یک روز کامل در هفته قطع می‌شود. همین مسئله بود که عرضه و کیفیت کاشی و سرامیک را در هفته های گذشته به شدت کاهش داد و این موضوع سبب افزایش قیمت‌ها در بازار شد.»
