ایران در حالی وارد موج هفتم شیوع کرونا شده که واکسیناسیون عمومی با واکسن‌های تاریخ مصرف‌گذشته و با دستکاری رسمی وزارت بهداشت در حال انجام است. یک مسئول انستیتو پاستور در واکنش به انتقادها در سخنانی عجیب گفته، مگر واکسن، ماست و پنیر است که تاریخ مصرف داشته باشد!
فجایع واکسیناسیون علیه کرونا در ایران تمامی ندارد. در حالی که فقط ۲۸میلیون از واجدان شرایط، دوز سوم واکسن را دریافت کرده‌اند، عرضه‌ی واکسن‌های تاریخ مصرف‌گذشته و با برچسب‌های مخدوش، مردم را در بلاتکلیفی و سرگردانی فرو برده است.
با توقف یکساله واردات واکسن‌های خارجی سینوفارم و آسترازنکا، واکسیناسیون عمومی با واکسن‌های داخلی «برکت»، «پاستوکووک» و «اسپایکوژن» صورت می‌گیرد که طبق اعلام ستاد کرونا، در بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ مرکز سلامت آغاز شده است. با کمبود واکسن آسترازنکا وزارت بهداشت توصیه کرده تا کسانی‌که دوزهای قبلی را آسترازنکا تزریق کرده‌اند، برای دوز یادآور پاستوکووک دریافت کنند.
به این عکس ها نگاه کنید ویال واکسن استرازنکا است که بصورت رسمی به بیمارستان ما داده شده و برای کادر درمان در بیمارستان فعال کوید تو شهر تهران‌هست.واکسن تاریخ مصرف گذشته رو لیبل جدید زدن!!تقریبا هر کس اینبار واکسن استرازنکا زده هیچ عارضه ای مثل تب …نداشته.جان وسلامتی ….. pic.twitter.com/ZDm1R9TAgQ
— Hajiaghai (@Hajiaghai3) July 12, 2022
شماری از شهروندان در تهران و مشهد در شبکه‌های اجتماعی تصاویری از واکسن‌های دریافتی منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد یا تاریخ انقضای تعیین شده از سوی کارخانه تولیدکننده گذشته و یا دو برچسب تاریخ انقضا روی آنها قرار گرفته است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، واکسن وارداتی مانند آسترازنکا و داخلی پاستوکووک شامل این دستکاری‌ها بوده‌اند و تاریخ مصرف‌شان تا ۹ تیرماه و ۲۶ تیرماه افزایش داده شده است.
روزنامه «اعتماد» در گزارشی نوشته که واکسن پاستوکووک تا ۱۱ اردیبهشت‌ماه اعتبار تزریق داشته ولی یکباره با دستور وزارت بهداشت، تا یکسال مجوز آن تمدید شده است! به تازگی نامه‌ای که توسط محمدمهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نوشته شده، انتشار یافته با این محتوا که تمامی مراکز بهداشتی و دانشگاه‌های علوم پزشکی یکسال تاریخ انقضای واکسن پاستوکووک را تمدید کنند!
رفتم دوز ۴ زدم، میگم ویال رو ببینم میخوام عکس بگیرم، میگه ما اجازه نداریم.
با کلی بحث مسئول اصلی اجازه داد، دیدم بله تاریخ گذشته میزنن به ملت.
رفتم بهداشت، مسئول بهداشت میگه "ما تصمیم گرفتیم که تاریخ واکسن ها تا مرداد تمدید بشن ولی برچسب ها رو عوض نکردیم، هزینه اضافست". pic.twitter.com/vBHDNLSmLT— پرهام (@Parhamahp) July 13, 2022
حالا در پنج روز گذشته، شهروندان از مشهد و تهران گزارش داده‌اند در پایگاه‌های واکسیناسیون، واکسن آسترازنکایی که دریافت کرده‌اند، یک تاریخ انقضای کارخانه تا پایان ماه ژوئن (۹ تیر) داشته و یک تاریخ دوم انقضای داخلی که مهلت تزریق را تا ۱۷ ژوئیه (۲۶ تیرماه) افزایش داده است.
واکنش کانال رسمی متخصصان بهداشت ایران به اقدام وزارت بهداشت در تمدید انقضای سرخود واکسن‌های کرونا
وزارت بهداشت در اقدامی بسیار عجیب، طی بخشنامه‌‌ای تاریخ انقضاء واکسن‌های تاریخ‌مصرف گذشته تولید داخلی پاستوکواک را تا یکسال افزایش داد!#عوارض_واکسن #واکسن_تاریخ_گذشته#نه_به_واکسن pic.twitter.com/Lt5v10uciT— parnian (@Patriot_313) July 15, 2022
واکنش وزارت بهداشت به این رسوایی متناقض بوده است. محسن زهرایی رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت بطور غیررسمی گفته که «این واکسن‌ها، قانونا باید جمع‌آوری می‌شد.»
او در اظهارنظرهای دیگری مسئله را از اساس انکار و ادعا کرد: «هیچ مرکز واکسیناسیونی واکسن کرونای تاریخ مصرف گذشته تزریق نمی‌کند و سامانه الکترونیکی واکسیناسیون هم اصلا اجازه ثبت واکسن تاریخ مصرف گذشته را نمی‌دهد. در ایران اصلا امکان ثبت واکسن تاریخ مصرف گذشته وجود ندارد. اگر مردم در جایی با تزریق واکسن تاریخ مصرف گذشته مواجه شدند، حتما درباره آن از مرکز سوال کنند، روی واکسن‌ها را بخوانند و از افراد تزریق‌کننده درباره آن سوال کنند. از نظر وزارت بهداشت واکسن تاریخ مصرف گذشته نباید تزریق شود و تزریق هم نمی‌شود. همه واکسن‌ها مانند دارو‌ها دارای تاریخ تولید و انقضا هستند و اگر واکسنی در زمانی که تاریخ انقضا دارد استفاده نشود و منقضی شود، امحا خواهد شد.»
بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت نیز تأکید کرده که هیچ مرکز واکسیناسیونی حق ندارد واکسن تاریخ‌مصرف گذشته به مردم تزریق کند. او همچنین درباره رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت مبنی بر افزایش یک ساله تاریخ انقضای واکسن‌های پاستوکووک گفت: ««اگر یک نامه را کارشناسی به کس دیگری داده، دلیل نمی‌شود که واکسن تاریخ گذشته استفاده شده است.»
حمیدرضا اینانلو مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو موضوع را به عدم امکان ثبت دارو و واکسن‌های تاریخ مصرف گذشته در سامانه مرکزی «تیتک» ربط داده و گفته است: «تاریخ انقضای واکسن داخلی و وارداتی از سوی سازمان غذا و دارو بر اساس مستندات تولیدکننده، تعیین و روی لیبل به همراه کد UID در سامانه مرکزی تیتک ثبت می‌شود، حتی اگر یک روز از مجوز سازمان غذا و دارو بگذرد، امکان ثبت در سیستم الکترونیک وجود نخواهد داشت و پیام خطای تاریخ منقضی بودن فرآورده صادر می‌شود.»
در این بین سخنان عجیبی در مورد تعیین تاریخ مصرف واکسن‌ها توسط آمیتیس رمضانی مدیر مرکز تحقیقات انستیتو پاستور منتشر شده که مهر تأییدی بر دستکاری تاریخ مصرف واکسن‌هاست. او گفته است: «در تمام مدتی که واکسن در کشور وجود دارد، سازمان غذا و دارو به صورت ماهانه آن را ارزیابی و داده‌ها را چک می‌کند که آیا این واکسن با استانداردهای موجود دنیا تطبیق دارد یا نه. وقتی در این مدت همه استانداردهای آن چک شد دوباره مجوزش تایید می‌شود تا مدت زمان بیشتری بتواند مورد استفاده قرار بگیرد!»
او با طرح این ادعا که واکسن فایرز نیز هر ۳ تا ۶ ماه اعتبارش تمدید می‌شود، گفت: «واکسن ماست و پنیر نیست که کپک بزند و از بین برود و تا زمانی که کارایی آن تایید شود، قابل استفاده است.»
پیشتر گزارش شدهه بود که شرکت سیناژن شش میلیون، پاستور سه میلیون، رازی چهار میلیون، نورا ۲/۵ میلیون و اکتوورکو سه میلیون دوز واکسن دارند که وزارت بهداشت از آنان نمی‌خرد و تاریخ مصرف‌شان در حال انقضاست و روی دست تولیدکنندگانشان باد کرده‌اند. حالا از شواهد پیداست که وزارت بهداشت واکسن‌های آسترازنکای تاریخ مصرف گذشته و واکسن‌های بادکرده نهادهای زیرمجموعه قدرت و فساد را داخل جریان واکسیناسیون عمومی وارد کرده تا هم شعار واکسیناسیون با واکسن‌های «داخلی» را به خیال خودش به واقعیت بدل کند و هم وعده‌ی خود به مافیای دارو را جامه عمل بپوشاند و جیب‌های آنها را پر کند.
اکنون در شرایطی‌که موج هفتم شیوع کرونا شروع شده و فقط ۲۸ میلیون نفر واکسن دریافت کرده‌اند، سرنوشت واکسیناسیون عمومی با واکسن‌های منقضی‌شده ابهام‌برانگیز است. شیوع کووید۱۹ در کشور سیر صعودی دارد و طبق آمار نامعتبر وزارت بهداشت، موارد شناسایی شده در روز یکشنبه به ۶ هزار نفر رسیده و ۱۳ نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند.
آمار مشخصی از دریافت‌کنندگان واکسن‌های تاریخ‌مصرف گذشته وجود ندارد و این اصالت واکسن‌های دریافتی توسط شهروندان را بطور کلی زیر سوال می‌برد. تزریق واکسن‌های نامعتبر به مردم، باعث خود ایمن‌پنداری کاذب در افراد می‌شود و مخفیکاری‌های مقامات و نهادهای مسئول نیز باعث می‌شود دست‌کم شماری از این جمعیت آگاه به بی‌اثر بودن واکسن‌هایی که دریافت کرده‌اند نباشند. این موضوع به خودی خود به شیوع بیشتر کرونا دامن می‌زند.
