استاندار چهارمحال و بختیاری مدعی است که وضعیت آب آشامیدنی شهرکرد به حالت پایدار رسیده و حالا برای افزایش مقدار بیشتری آب در مدار آبرسانی تلاش میشود. تصاویر و گزارشها حاکیست، سدهای کشور تقریبا خالی شدهاند و برای نمونه سد اکباتان تأمینکننده آب شهر همدان کاملا خالیست.
غلامعلی حیدری استاندار چهارمحال و بختیاری پس از شانزده روز قطع مداوم در شهرها و روستاهای این استان، اعلام کرد که آب آشامیدنی در شهرکرد مرکز این استان به حالت پایدار در آمده و آنان در تلاش هستند تا «مقدار بیشتری آب از چشمه وارد مدار آبرسانی شهرکرد شود.»
به گفتهی او، «کدورت آب چشمه کوهرنگ» که به دلیل گلآلود شدن در پی سیلاب ۱۷ امردادماه در این منطقه، از مدار خارج شده بود، هماکنون کاهش یافته و به زیر ۲۰ رسیده است.
گزارش «تسنیم» زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از شهرکرد حاوی این ادعاست که از ۸۰۰ لیتر بر ثانیه نیاز آبی شهرکرد، تا کنون ۶۵۰ لیتر بر ثانیه آن تأمین شده و شهرکرد با کمبود ۱۰۰ تا ۱۵۰ لیتر بر ثانیه آب مواجه است.
بر این مبنا، میزان آب تأمین شده از چاههای کشاورزی، خط پدافندی تصفیهخانه سامان، خط پدافندی طرح عمان و قسمتی نیز از طریق چشمه کوهرنگ که گلآلودگی آن کمی پایین آمده تأمین میشود.
این در حالیست که هیچ گزارشی از وضعیت شش شهر و بیش از ۳۰۰ روستای درگیر قطع آب و تنش آبی از سوی این مقام مسئول ارائه نشده است. ادعای «پایداری» آب در شهرکرد در حالی اعلام میشود که وزیر نیرو گفته بود، ۲ روزه معضل آب منطقه را حل میکنند.
رفع مشکل قطع گسترده آب در استان چهارمحال و بختیاری اکنون در گرو تحقق امیدواری استاندار است که گفته «با اجرای پروژههای آبرسانی در استان، دیگر شاهد ایجاد بحران و تنش نخواهیم بود.»
در پی قطع آب در شهرکرد، بیش از پانصد تن از شهروندان در مقابل استانداری تجمع کرده بودند و علیه ابراهیم رئیسی شعار دادند و از بیکفایتیهای مسئولان امر انتقاد کرده بودند. احمد وحیدی وزیر کشور درباره اعتراضات شهرکرد گفت که «مشکل ضدامنیتی» در شهرکرد نداریم و «در حال حاضر مشکل آب تا حد زیادی برطرف شده و در وضعیت پایداری قرار گرفته است و بخش اندک باقی مانده هم به سرعت حل خواهد شد.»
وحیدی اضافه کرد، «ضدانقلاب و بدخواهان همیشه تلاش دارند تا هر موضوعی را به سمت و سوی ضدامنیتی ببرند اما هیچ مشکل امنیتی در شهرکرد نداریم، ما قبول داریم این مسئله جزو مطالبات مردم است و بخشی از موضوع خارج از کنترل بود با این حال تلاش کردیم مشکل بهوجود آمده را برطرف کنیم.»
آنگونه که گزارشها از شهر همدان نشان میدهد، این شهر که از ابتدای هفته جاری با قطع شبانه آب روبرو بوده، هنوز در برخی نقاط با قطع کامل و یا کاهش شدید فشار آب تا حداقل ۱۰ ساعت روبروست.
همدان این روزها گرفتار کاهش فشار آب در مخازن شهری است و با توجه به افزایش گرما، میزان ورودی آب به شدت کاهش و مصرف آن افزایش یافته است.
بنا بر گزارشهای تصویری، شهروندان با در دست داشتن دبههای آب در سطح شهر به دنبال تانکرهای آبرسان میگردند تا دستکم اندکی از نیاز خود را رفع کنند.
شهروندان همدان پس از چهار روز بیآبی میگویند، قطع آب در این شهر، ناگهانی و بدون هیچ اطلاعرسانی قبلی صورت گرفته و به نظر میرسد مسئولان، پس از قطع آب تازه به دنبال راه حل هستند.
در حالی که اصلیترین منابع تامینکننده آب شهر همدان، دو سد اکباتان و آبشینه در این سال آبی، کمترین میزان ذخیره آب را ثبت کردهاند اما مسئولان استان گویا وضعیت را حتی هشدارآمیز ندانستهاند که به مردم گزارش دهند و راه و چارهای برای آن بجویند.
اکنون پس از ۴ روز جیرهبندی و دسترسی نداشتن به آب در بسیاری از محلههای شهر همدان مسئولان از اجرای طرح ضربتی منابع جایگزین و اجاره چاههای کشاورزی به منظور تامین بخشی از کمبود آب آشامیدنی شهر همدان خبر دادهاند. روز یکشنبه ۳۰ امرداد علی آقازاده معاون مهندسی و توسعه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور گفت که قرار است تا زمان انتقال آب از سد تالوار به همدان، پس از توافق با کشاورزان منطقه، تعدادی از چاههای کشاورزی در مدت بسیار کوتاهی و به صورت ضربتی تجهیز و به شبکه آبرسانی شهر همدان متصل شود و بخشی از کمبود آب آشامیدنی شهر همدان را تامین کند.
علیرضا الماسوندی معاون شرکت مدیریت منابع آب ایران، کاهش جدی ذخیره آب سد اکباتان را اصلیترین عامل قطع آب شهر همدان دانسته و احتمال داد که سد اکباتان در پایان هفته نخست شهریور «خشک و از مدار خارج شود!» حجم کنونی ذخیره آب سد اکباتان همدان امروز دوشنبه ۳۱ امرداد حدود یک میلیونمترمکعب اعلام شده است.
الماسوندی «کدورت» آب سد اکباتان را ۱۰ برابر سال گذشته عنوان کرد و گفت که «این موضوع مشکلاتی را در زمینه شستشوی فیلترهای تصفیهخانه ایجاد کرده است.»
معاون شرکت مدیریت آب ایران، اعلام کرد، پیش از این خروجی سد اکباتان یکهزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه بود که ۸۰۰ لیتر آن در تصفیه خانه بهشتی و ۴۰۰ لیتر نیز در تصفیه خانه اکباتان تصفیه و وارد شبکه آبرسانی میشد.
سد اکباتان تأمینکننده اصلی آب شهر همدان است که با خشک شدن سد، ۷۷درصد منبع تأمین آب همدان بطور مطلق از دست میرود.
آنگونه که کارشناسان معتقدند، با توجه به اینکه بحران آب در همدان و شهرکرد در دو سال گذشته نیز وجود داشته است، موضوع تنها به کاهش بارندگیها مربوط نمیشود و برداشت بیرویه از منابع زیرزمینی، تأمین آب نیروگاهها و تأسیسات، فقدان برنامهریزی و مدیریت آب و الگوهای نامناسب گشت و کشاورزی از دلایل متعدد وقوع این بحرانهاست.
تلاش مقامات مسئول ولی گره زدن موضوع بیآبیها با کاهش بارندگی است. امروز فیروز قاسمزاده سخنگوی صنعت آب در عین اینکه میزان بارندگی امسال به نسبت پارسال را دارای رشد ۲۹درصدی خواند ولی گفت که «در سال آبی جاری، علیرغم کاهش ۱۸ درصدی بارش، حداقل تنش در بخشهای مختلف مصرف را شاهد بودهایم.»
بر اساس شبکه ایستگاهی بارانسنجی وزارت نیرو، میزان بارشها از ابتدای سال آبی تا ۲۹ امرداد ۱۴۰۱ حدود ۲۰۲ میلیمتر است که در مقایسه با سال گذشته رشد ۲۹ درصدی و در مقایسه با متوسط بلندمدت کاهش ۱۸ درصدی دارد.
برخی از استانها از جمله هرمزگان، سیستان و بلوچستان و کرمان دارای شرایط بالای عادی بودهاند و برخی از استانها نظیر ایلام، کرمانشاه و همدان، کاهش شدید بارش طی سال جاری داشتهاند.
سخنگوی صنعت آب تصریح کرد: «تغییرات اقلیمی در سالهای اخیر به گونهای بوده است که فراوانی سالهای خشک افزایش یافته است و تداوم سالهای خشک در برخی دورهها منجر به کاهش منابع آب در دسترس شده است. در دو سال آبی اخیر نیز با وقوع خشکسالی، مدیریت منابع و مصارف آب، بهینهسازی مصارف و اعمال کنترل در آنها بطور جدی دنبال شده است، بطوری که در سال آبی جاری، علیرغم کاهش ۱۸ درصدی بارش، حداقل تنش در بخشهای مختلف مصرف را شاهد بودهایم.»
آمارهای شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان میدهد حجم آب ورودی به سدها از ابتدای سال آبی تا ۲۰امردادماه با رشد ۵درصدی نسبت بهمدت مشابه پارسال روبرو بوده و نکته مثبت اینکه خروجی آب از سدها نیز کاهش حدود ۲۰درصدی نسبت به پارسال داشته است.
موجودی آب سدهای ایران به ۲۱ میلیارد و ۹۸۰ میلیون مترمکعب رسیده که به نسبت پارسال ۲درصد کاهش داشته است.
بر این اساس، بخشی از کسری آب سدها در ایران با همین کاهش خروجیها جبران شده ولی باز هم بیآبی در استانهای مختلف وجود دارد.
استان گیلان با ۹۱۹/۶ میلیمتر بارش از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۰ امردادماه پربارشترین و استان سمنان با ۸۰/۹ میلیمتر مقام کمبارشترین نقاط در سال آبی جاری بودهاند.