نادر زاهدی – مصاحبه شهبانو فرح پهلوی با با وبسایت ایتالیایی «لیبرو» و یادداشتی که شاهزاده رضا پهلوی در رابطه با سوء قصد به سلمان رشدی منتشر کردند، بار دیگر و اینبار با جدیت و اهتمامی بیشتر از قبل مسئله مشروطیت و نظام سیاسی دمکراتیک ایران آینده را در میان کنشگران سیاسی و اندیشمندان به محور گفتمان ایرانی تبدیل کرده است.
شهبانو در بخشی از سخن خود بر بازگشت سلطنت به ایران و موضوعیت سلطنت مشروطه پرداختند و نقش خاندان پهلوی را در مدرن‌سازی ایران مورد توجه قرار دادند. مسئله حقوق زنان و پیشرفت ایران، از مسائلی هستند که شهبانو بر آنها تأکید کرده و ساخت ایران فردا را بر پایه حقوق انسانی ایرانیان دانستند. به تعبیر رسای شهبانو فرح پهلوی «آنچه بیش از همه برایم جالب است این است که پس از سال‌ها و پس از آنهمه سخنانی که علیه ما گفته شد، بسیاری از کسانی که در آن زمان با ما مخالف بودند، از جمله برخی از سیاستمداران خارجی که اصلاً طرفدار پیشرفت و توسعه ایران نبودند، متوجه آنچه شده‌اند که شاه برای کشور ما انجام داده است. و مهمترین نکته این است که ایرانیان متولد پس از انقلاب نیز امروز این حقیقت را می‌بینند و به نوبه خود احساس همدردی و عشق شدید به پهلوی در حال افزایش است.»
شهبانو در این گفتگو همچنین تأکید کرده‌اند: «در سال‌های اخیر در ایران تظاهرات خیابانی متعددی برگزار شده که جوانان با صدای بلند شعار می‌دادند: رضاشاه روحت شاد! (به معنای واقعی کلمه: رضاشاه روحت شاد). شاه در مورد مسائل کشور، مورد علاقه مردم و در عین حال مورد نفرت گروه‌های مختلف سیاسی و عقیدتی بود. اما آنچه امروز من و خانواده‌ام را به حرکت در می‌آورد، همدلی جوانان ایران با یاد و خاطره شاه و دریافت اینهمه محبت از جانب کسانی است که دیروز با ما مبارزه می‌کردند، در حالی که امروز از حمایت از انقلاب پشیمان هستند.»
تردیدی نیست که مسئله سلطنت مشروطه و نظام سیاسی دمکراتیک، از مرکزیت فعالیت‌های سیاسی- فرهنگی و تبلیغاتی اپوزیسیون به شمار می‌رود؛ ساختار لیبرال- دمکرات و ماهیت ملی و مشروطه، نظامی است که آزادی‌های سیاسی- اجتماعی، رشد اقتصادی و صنعتی، رفاه اجتماعی و تحقق کرامت انسانی ایرانیان را در دستور کار خود قرار داده است. همچنانکه تعیین نظام سیاسی آینده نیز مبتنی بر مشارکت دمکراتیک و آزاد ایرانیان بوده و مشروعیت و حقانیت و کارآمدی آن منوط به انتخاب آزادانه‌ی شهروندان خواهد بود.
سلطنت‌خواهی بخش عمده‌ای از ایرانیان که در اعتراضات سال‌های اخیر با طرح و ابراز شعارهایی در تایید خاندان ایرانساز پهلوی بر زبان آورده‌اند، مسئله دیگری است که شهبانو فرح پهلوی به آن در گفتگوی خویش اشاره داشتند؛ بی‌شک دوران پنجاه ساله سلطنت پهلوی در ایران و عملکرد و خدمات آن یکی از مقاطع تاریخی سرنوشت‌ساز و دورانسازی است که با وجود ضعف و کمبودهایی که داشته، قابلیت دفاع و نوسازی ایده‌ها و افکارش را دارد. بر این اساس سخن و طرح جالب و قابل تأملی که شهبانو فرح در بازگشت پادشاهی مشروطه و نقش شاهدخت نور برای آینده داشتند، روزنه‌ای تازه برای پایه‌گذاری نظام حقوقی برابر زنان و مردان در مشروطیت دمکراتیک ایران آینده می‌گشاید؛ طرفه آنکه ایشان در پاسخ به خبرنگار ایتالیایی می‌گویند «اگر سلطنت در ایران باشد، نور جانشین پدرش می‌شود. قانون اساسی قدیمی ما جایگاه مهمی را برای زنان به رسمیت می‌شناخت. زمانی که شاه مرا به عنوان نایب‌السلطنه منصوب کرد، هدفش برجسته کردن نقش و اهمیت زنان در یک کشور مسلمان در خاورمیانه بود.»
گفتگوی اخیر شهبانو فرح پهلوی با وبسایت ایتالیایی «لیبرو» در حالی انجام شده که رژیم جمهوری اسلامی بیش از قبل فرایند فروپاشی سیاسی- اقتصادی و فرهنگی را طی می‌کند، در صحنه‌های بین‌المللی و دیپلماتیک گرفتاری‌های جدی دارد و به همین خاطر دست به ترور مخالفان فکری و سیاسی می‌زند؛ اعتراضات مردم در برخی شهرهای ایران همچنان ادامه دارد و سیاست سرکوب و خفقان همراه با فساد اقتصادی، موجب ریزش نیروهای وفادار به جمهوری اسلامی و دوری بخشی از طرفداران سابق‌اش از آن شده است. درواقع، سخنان شهبانو فرح پهلوی در «لیبرو» و پیام تازه شاهزاده رضا پهلوی در وال استریت ژورنال در مخاطب قرار دادن کشورهای اروپایی نسبت به شرایط جدید ایران و موقعیت رشدیابنده اپوزیسیون، راهکارهایی هستند برای نوین‌سازی اندیشه و رفتار مبارزه و مقابله با جمهوری اسلامی و رسیدن به آینده دمکراتیک- سکولار و مشروطه ایران.
♦← انتشار مطالب دریافتی در «دیدگاه» و «تریبون آزاد» به معنی همکاری با کیهان لندن نیست.
