خبرگزاری «ایرنا» در گزارشی نادرست و عجیب مدعی شده که آمار مقایسه‌ای از افزایش قیمت مواد غذایی در دولت رئیسی و روحانی، بیانگر آن است که با توجه به پرداخت یارانه‌های ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، قدرت خرید مردم در دولت سیزدهم حفظ شده است!
در این گزارش با مقایسه قیمت چند قلم مواد غذایی در خرداد ۹۹، خرداد ۱۴۰۰ و خرداد ۱۴۰۱ ادعا شده که پرداخت یارانه‌های ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، قدرت خرید مردم در دولت رئیسی را حفظ کرده است و آمده است: «در دولت گذشته، با وجود گرانی فراوان مواد غذایی، به علت عدم پرداخت یارانه جبرانی، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرد اما در دولت سیزدهم با پرداخت یارانه جدید، قدرت خرید مردم بهبود پیدا کرده است.»
خبرگزاری رسمی دولت، در تمجید از اقدامات دولت «قاضی مرگ»، نوشته که «گرچه چالش‌ها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسئولان دولت سیزدهم اعم از رئیس جمهور، وزرا و سایر ارکان دستگاه اجرایی، طی یک سال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالش‌های گذشته و تلاش برای ریل‌گذاری صحیح برای حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزه‌های مختلف عملکردی صورت گرفته است که به نظر می‌رسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.»
این رپرتاژآگهی برای اقدامات اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی و با ادعای «حفظ قدرت خرید مردم» در حالی منتشر شده که در ماههای گذشته هم از سوی مقامات دولتی و هم نماینده‌های همسو با دولت در مجلس شورای اسلامی ادعاهایی مشابه درباره بهبود وضعیت اقتصادی در ایران منتشر شده بود.
اینهمه در حالیست که موضوع «قدرت خرید» و این ادعا که دولت رئیسی توانسته قدرت خرید را حفظ کند به این سادگی و با یک جدول از چند قلمِ محدود کالای خوراکی قابل جمع‌بندی و توجیه نیست.
قدرت خرید مردم وابسته به تورم اقتصاد و درآمد خانوار است. تورم در اقتصاد کشور طی ماههای گذشته همچنان روند افزایشی داشته است بطوری که نرخ تورم نقطه‌ای در خردادماه ۱۴۰۱ که ادعا شده دولت رئیسی قدرت خرید را حفظ کرده، ١٣/٢ درصد بوده است. برخلاف ادعای گزارش خبرگزاری «ایرنا» قیمت کالاها و خدمات به طور میانگین در خرداد امسال نسبت به خرداد پارسال بیش از ۱۳ درصد افزایش داشته است.
همچنین تورم مواد خوراکی در خردادماه ۹۰ درصد اعلام شده است. در آنسو اما ارزش واقعی درآمد خانوار در ایران به دلیل بیارزش شدن پول ملی، به شدت کاهش یافته است.
پرسش اینجاست که آیا پرداخت رقم ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان یارانه نقدی اعطایی از سوی دولت ابراهیم رئیسی توانسته، درآمدهای مردم را ۹۰ درصد افزایش دهد؟ اساسا آیا میزان افزایش درآمد اقشار مختلف از کارگر و کارمند تا بازنشسته ۹۰ درصد بوده است؟
در دولت رئیسی به ویژه در سال ۱۴۰۱ بطور مشخص قدرت خرید به واسطه افزایش تورم و کاهش ارزش واقعی درآمدها بسیار بدتر شده است.
از سوی دیگر دولت به دلیل نبود منابع کافی مالی، برای پرداخت این یارانه‌های نقدی دست به خلق پول زده است. استقراض از بانک مرکزی و فروش اوراق قرضه از راهکارهایی بوده که برای تأمین منابع پرداخت یارانه نقدی مورد استفاده قرار گرفته و این اقدام منجر به افزایش نقدینگی شده است. افزایش نقدینگی یکی از محوری‌ترین عوامل افزایش تورم در اقتصاد ایران است.
اینهمه نشان می‌دهد نه تنها پرداخت یارانه نقدی کمکی به معیشت و افزایش قدرت خرید مردم نکرده، بلکه راه تأمین منابع برای پرداخت یارانه، گرداب تورم در اقتصاد کشور را گسترده‌تر کرده و مردم را در آینده نیز با مشکلات معیشتی بیشتری روبرو خواهد کرد.
روند دیگری که نشان می‌دهد پرداخت یارانه نقدی کاملا بی‌خاصیت بوده، کوچک شدن سفره مردم و کاهش سرانه مصرف مواد خوراکی است. حامیان دولت هر چند می‌کوشند با نگاه تک بُعدی، نتیجه‌گیری کنند وضعیت خوراک مردم در دولت سیزدهم بهبود یافته یا دستکم ثابت باقیمانده است اما واقعیت اینست که سبد مصرفی خانوار فقط شامل مواد خوراکی نیست. اقتصاد ایران در دیگر حوزه‌ها هم طی ماههای گذشته تورم‌های بسیار بالایی را تجربه کرده است.
گزارش‌های حکومتی تورم حدود ۵۰ درصد برای اجاره‌بهای مسکن را اعلام میکنند اما گزارش‌های میدانی از تورمی تا ۱۰۰ و ۱۵۰ درصد صحبت میکنند. آمارهای رسمی نشان می‌دهد در نیمه دهه ۸۰ خورشیدی سهمی که خانوار از درآمدش برای هزینه اجاره اختصاص می‌داد حدود ۳۰ درصد بود، این سهم در اواسط دهه ۹۰ به ۴۵ درصد رسید و حالا به ۷۰ تا ۸۰ درصد رسیده است.
در نتیجه خانوار برای خرید مواد خوراکیِ گران شده، سهم کمتری از درآمدش را می‌تواند اختصاص دهد. در نتیجه‌ی چنین مجموعه ویرانگری است که نه تنها قدرت خرید خانوار حفظ نشده، بلکه سفره خانوار کوچک و کوچکتر شده و مصرف برخی اقلام خوراکی مثل گوشت طی یک سال نصف شده و برخی اقلام خوراکی از سبد خرید تنگدستان به طور کلی حذف شده است.
نصف شدن مصرف گوشت گاو ؛ «بسته»های دولت برای سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی و نابودی فقر!
مهدی میرزا امین عضو هیات رئیسه اتحادیه تهیه و توزیع گوشت گاویروز پنجشنبه چهارم شهریورماه گفته که میزان خرید گوشت از سوی مصرف‌کنندگان قابل توجه نیست و خرید‌ها نسبت به ماه گذشته حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهشی شده است؛ و این کاهش مصرف نسبت به سال گذشته حدود ۱۰۰ درصد ریزش کرد.
به گفته این فعال صنفی کاهش قدرت خرید مردم در کنار گرانی سبب کاهش مصرف گوشت شده است: «مردم در خرید انواع پروتئین‌ها مراعات می‌کند و تقاضا برای خرید گوشت مرغ باوجود اینکه زیر نرخ مصوب عرضه می‌شود کاهش پیدا کرده است.»
رئیس اتحادیه بارفروشان به تازگی اعلام کرده که با کاهش قدرت خرید مردم، خرید دانه‌ای میوه افزایش یافته و میزان مصرف میوه در ایران ۵۰ درصد کاهش یافته است.
همچنین پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد میزان مصرف لبنیات در ثروتمندترین بخش جمعیت ایران در سال ۹۹، از میزان مصرف لبنیات در فقیرترین بخش جامعه ایران درسال ۸۴ کمتر است.
مدیر اتحادیه دام سبک کشور چند هفته پیش خبر از سقوط سرانه مصرف گوشت مردم ایران به ۳ کیلوگرم داد، در حالیکه که آمارها نشان می‌دهد ایرانی‌ها در یک سال گذشته به طور میانگین ماهانه ۵۰ هزار تن گوشت قرمز مصرف کرده‌اند و به این ترتیب سرانه مصرف ماهانه گوشت قرمز برای هر ایرانی به ۶۰۰ گرم کاهش یافته است.
همه این آمارها و واقعیت‌ها از روند اقتصادی در ایران نشان می‌دهد ادعاها و دروغ‌های مقامات حکومتی و حامیانشان نه تنها توهین به شعور مردمی است که زیر بار فشار هزینه‌های زندگی کمرشان خم شده بلکه همچون بنزینی بر روی آتش خشم عمومی نسبت به جمهوری اسلامی عمل خواهد کرد.
