احمد رأفت – دیشب نیمی از عراق به خواب نرفت. در تمام طول شب تظاهرات و درگیریها در بغداد و برخی از شهرهای جنوب عراق ادامه یافت. هواداران مقتدی صدر، روحانی شیعه که دوشنبه ۲۹ اوت در بیانیهای اعلام کرد از سیاست کنارهگیری میکند، هنوز کنترل منطقه سبز بغداد را در دست دارند و عملا بصره را نیز به اشغال خود درآوردهاند.
رشید عرفان روزنامهنگار در بغداد صبح روز سهشنبه به کیهان لندن گفت «دامنه شورش هواداران مقتدی به شهرهای دیگری در جنوب چون میسان، دیغار، العماره، بابل، سماوه و دیوانیه نیز کشیده شده است. در این شهرها نیز ساختمانهای دولتی در اشغال معترضین هستند. معترضینی که دفاتر برخی از گروههای وابسته به جمهوری اسلامی و نیروی قدس سپاه پاسداران چون «عصائب اهل حق» و گروه «بدر» را نیز به آتش کشیدند.»
رهبری «عصائب اهل حق» با قیس الخزعلی و گروه «بدر» با هادی العامری است که هر دو از وابستگان به جمهوری اسلامی هستند.
در تظاهرات این روزها تصاویر زیادی از قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس و ابومهدی المهندس فرمانده سابق حشدالشعبی که هر دو در حمله پهپادی آمریکا در تاریخ سوم ژانویه ۲۰۲۰ در حومه فرودگاه بغداد کشته شدند نیز به آتش کشیده شد. البته کم و بیش در کلیه اعتراضهای سال های اخیر در عراق تصاویر قاسم سلیمانی، حتا قبل از کشته شدنش نیز پایین کشیده شده و آتش زده میشد.
🔴بدنبال کنارهگیری صدر از سیاست پس از آنکه آیتالله حائری از مراجع تقلید #عراق از مرجعیت کنار رفت و از مقلدان خود خواست از خامنهای رهبر جمهوری اسلامی #تقلید کنند،
هواداران #صدر در خیابانهای بغداد دست به اعتراض زده و بنرهای #سلیمانی و #المهندس را پایین کشیدند.#حکومت_فرقهای pic.twitter.com/LC3qrwmD7B— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 29, 2022
موج جدید تظاهرات که خیلی زود به خشونت نیز کشیده شد، صبح روز دوشنبه، بلافاصله پس از اعلام کنارهگیری مقتدی صدر از سیاست در منطقه سبز بغداد که عمده ساختمانهای دولتی، سفارتخانههای خارجی و منازل رهبران سیاسی در آنجاست، با ورود هواداران این روحانی شیعه به ساختمان ریاست جمهوری و نخست وزیری آغاز شد.
رشید عرفان میگوید «خشونتها وقتی شروع شد که شبهنظامیان حشد الشعبی تلاش کردند به منطقه سبز برای درگیری با هواداران مقتی صدر وارد شوند و با نیروهای امنیتی مواجه شدند که از ورود آنها جلوگیری میکرد.»
از آغاز درگیریهای دیروز که صبح امروز سهشنبه ۳۰ اوت نیز با پرتاب چند راکت به منطقه سبز ادامه یافته تا زمان تهیه این گزارش دستکم ۲۵ تن کشته و بیش از ۸۰۰ نفر زخمی شدهاند. شماری از نیروهای امنیتی و انتظامی نیز در این درگیریها با تیراندازی شبهنظامیان حشدالشعی کشته و زخمی شدند.
درگیریها صبح روز سهشنبه به دیگر محلات بغداد نیز کشیده شده است. از شب قبل دولت تردد شهروندان را ابتدا در بغداد و سپس در سراسر کشور ممنوع اعلام کرد، اگرچه این دستور اجرا نمیشود.
از عصر روز دوشنبه بسیاری در حال ترک بغداد و حرکت به سمت شمال این کشور و اقلیم کردستان عراق هستند.
برخی از مقامات دولتی و سیاسی چون برهم صالح رئیس جمهور و نوری المالکی نخست وزیر سابق که از حمایت جمهوری اسلامی برخوردار است، بغداد را ترک کرده اند.
مقتدی صدر که در نجف زندگی میکند اعلام کرده است که اعتصاب غذایی را آغاز کرده که تا پایان خشونتها ادامه خواهد داد.
روز دوشنبه برای ساعاتی اینترنت در بغداد و برخی از شهرهای جنوب شیعهنشین قطع شده بود.
فرودگاه بغداد نیز اعلام کرده است که تا اطلاع ثانوی تعطیل خواهد بود و تنها فرودگاههای اربیل و سلیمانیه در اقلیم کردستان عراق هنور به روی پروازهای بینالمللی باز هستند.
جمهوری اسلامی و کویت نیز کلیه گذرگاههای مرزی خود را بستهاند.
بحران در عراق در پی کنارهگیری مقتدی صدر از سیاست؛ معترضان بنرهای قاسم سلیمانی را پایین کشیدند
رشید عرفان در ادامه گفتگو با کیهان لندن میگوید «برخی از میادین نفتی در جنوب کشور نیز توسط نیروهای هوادار مقتدی صدر اشغال شدهاند. آنها میگویند برای جلوگیری از خرابکاریهای نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی در اطراف این میادین نفتی مستقر شدهاند.»
میان کشورهای عضو کارتل نفتی اوپک، عراق دومین کشور از نظر تولید به حساب میآید. این روزنامهنگار عراقی میگوید «از بلندگوهای مساجد شهرک صدر [پرجمعیت ترین محله بغداد با بیش از یک میلیون نفر جمعیت که همیشه نقطه ثقل هواداران مقتدی صدر بوده است] از ظهر روز دوشنبه مردم دعوت به پیوستن به «حی علی الجهاد» میشوند و بار دیگر شبهنظامیان وابسته به این روحانی شیعه مسلح در خیابانها مستقر شدهاند تا در صورت حمله حشدالشعبی از مردم دفاع کنند.»
از سوی دیگر، محمود احمد از جمله رهبران میدانی حرکت اعتراضی «انقلاب تشرین» یا «انقلاب اکتبر» که در پاییز ۲۰۱۹ با هدف مبارزه علیه فساد اقتصادی و سیاسی و با خواست انجام اصلاحات اساسی و پایان دادن به حکومت فرقهای به میدان آمده و تا آغاز پاندمی کرونا نیز در خیابانها مانده بودند، به کیهان لندن میگوید «مقتدی صدر از همان ابتدا تلاش کرد «انقلاب تشرین» را مصادره کند و خود را رهبر جنبش مبارزه علیه فساد جا بزند و تا حدی نیز موفق شد. امروز نیز با دادن نام «انقلاب عاشورا» به حرکت اعتراض هوادارانش تلاش دارد این حرکت را ادامه «انقلاب تشرین» قلمداد کند. حرکت ما اما قومی و فرقهای نبود و شیعه و سنی، کرد و عرب در کنار یکدیگر در خیابان بودیم. آنچه ما امروز شاهد هستیم و بسیار خطرناک است، دعوای بین گروههای شیعه برای کسب قدرت است. ما مخالف تقسیم قدرت بر مبنای فرقه و قوم هستیم و میخواهیم که عراق کشوری برای همه عراقیها و بدون اعمال نفوذ از سوی قدرتهای خارجی باشد.»
رشید عرفان در همین زمینه میگوید «اگر حرکتی که هواداران مقتدی صدر روز دوشنبه آغاز کردند در روزهای آینده نیز ادامه پیدا کند، عراق درگیر جنگ داخلی دیگری خواهد شد که به مراتب از آنچه در دوران اشغال بخشی از کشور توسط داعش شاهدش بودیم گستردهتر و خشنتر خواهد بود.» این روزنامهنگار عراقی در پایان گفتگو با کیهان لندن میافزاید «جمهوری اسلامی نمیتواند بپذیرد نفوذ خود را در عراق از دست بدهد زیرا کشور ما، در کنار لبنان، یکی از مهرههای اصلی استراتژی منطقهای حکومت آیتاللهها است. دیگر کشورهای همسایه هم نمیتوانند بپذیرند که جمهوری اسلامی نفوذ خود را با حذف مقتدی صدر و هوادارانش از سپهر سیاسی عراق گسترش دهد. بنابراین ما امروز در آستانه جنگ جدیدی هستیم که برنده آن مشخص نیست، اگرچه هر کس در مناقشه کنونی پیروز شود، در هر حال مردم عراق بازنده اصلی خواهند بود.»