رقم سبد معیشت خانوار‌های متوسط کارگری به حدود ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است. این رقم فاصله زیادی با دستمزدهای ناچیز کارگران و دیگر حداقل‌بگیران دارد. گرانی کالاها و خدمات مختلف ادامه دارد و اقدامات دولت برای جبران کسری بودجه سبب افزایش بیشتر تورم شده است.
جدیدترین محاسبات سبد معیشت یا همان رقم خط فقر نشان می‌دهد یک خانواده سه تا چهار نفره باید در ماه ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان درآمد داشته باشد تا هزینه‌های ضروری زندگی را پوشش دهد. این بدان معناست که میان درآمد و هزینه‌های خانواده کارگری و حداقل‌بگیر اختلاف زیادی وجود دارد و هزینه‌های ضروری این خانوارها ۶۳ درصد بیشتر از درآمدشان است!
فرامرز توفیقی رئیس کمیته دستمزد شورای عالی کار درباره افزایش هزینه زندگی و درآمدهای ناچیز کارگران گفته که «در شرایط کنونی توان خرید گوشت مرغ برای کارگران به کم‌ترین میزان ممکن رسیده است؛ فرض کنیم مرغ در بهترین حالت با قیمت کیلویی همان ۶۰ هزار تومان در بازار پیدا شود؛ برای خرید یک مرغ سه کیلوگرمی، باید ۱۸۰ هزار تومان پرداخت؛ حداقل دستمزد روزانه‌ی کارگران در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۴۰ هزار تومان است؛ اگر مزایای مزدی مثل حق مسکن، حق اولاد و سنوات را به این رقم بیفزاییم، با فرض اینکه تمام کارگران مشمول حتماً این مزایا را دریافت می‌کنند، دستمزد روزانه حداکثر به ۲۰۰ هزار تومان می‌رسد؛ بنابراین پول خرید یک مرغ سه کیلویی که در بهترین حالت با احتساب قیمت رسمی، ۱۸۰ هزار تومان و قیمت‌های غیررسمی حدود ۲۰۰ هزار تومان است، برابر با مزد روزانه‌ی یک کارگر است؛ یعنی یک کارگر اگر تمام مزد یک روز خود را بدهد، در نهایت می‌تواند یک مرغ بخرد و به خانه ببرد.»
فرامرز توفیقی افزوده که «تئوریسین‌های اقتصادی باید توضیح بدهند که چطور یک کارگر می‌تواند با دستمزد روزی ۲۰۰ هزار تومان و یارانه نقدی ناچیز، همه‌ی مولفه‌های سبد معیشت را تامین کند؛ اساساً یارانه ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزارتومانی چگونه محاسبه شده؛ کجای افزایش هزینه‌های زندگی باید با این رقم پوشش داده شود؛ نکته اینجاست که اگر هزینه‌های واقعی مسکن و اجاره خانه را محاسبه کنیم، نرخ سبد معیشت از ۱۷ میلیون تومان هم بیشتر می‌شود؛ توضیح بدهند وعده‌ی «سالی یک میلیون مسکن» چه شد؛ در این یکسال چند خانه ساختند و به کارگران و مستاجران دادند؟»
این فعال کارگری افزوده که «محاسبات نشان می‌دهد در طول شش ماه ابتدای سال، سبد معیشتِ حدوداً ۹ میلیون تومانی به رقم ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است و این یعنی تورم ۹۰ درصدی تمام هزینه‌های زندگی. آیا این تورم ۹۰ درصدی قرار است با یارانه ۳۰۰ یا نهایت ۴۰۰ هزار تومانی جبران شود؟»
با توجه به محاسبات جدید درباره رقم خط فقر مشخص است که نه تنها کارگران، بلکه اقشار دیگری چون بازنشستگان و آموزگاران و بخش زیادی از کارمندان دولت زیر خط فقر قرار دارند.
همانطور که فرامرز توفیقی هم اشاره کرده، دولت هیچ برنامه حمایتی کارآمدی برای حمایت از اقشار مختلف حقوق بگیر ندارد و یارانه نقدی که در حال حاضر به دهک‌های اول تا نهم درآمدی پرداخت می‌شود در عمل فایده‌ای ندارد.
در آنسو اقدامات تیم اقتصادی دولت برای جبران کسری بودجه، اقداماتی تورم‌زا است. تازه‌ترین آمار‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد که روند کلی دو متغیر اصلی پولی یعنی پایه پولی و نقدینگی در مرداد امسال نسبت به ماه‌های اخیر تغییر یافته و صعودی شده است. بر این اساس، رشد ۱۲ ماهه پایه پولی که (در هر ماه) از آغاز امسال نزولی شده و در چهار ماهه امسال از ۳۱/۵ به ۲۶/۲ درصد رسیده بود، به یک باره تا ۳۰/۳ درصد در مرداد افزایشی شده است.
از سوی دیگر، نرخ رشد نقدینگی نیز که روند تقریباً نزولی آن از اسفند سال قبل دیده می‌شود، برای چهارمین ماه متوالی در کانال ۳۷ درصد درجا زده و مسیر نزولی خود را ادامه نداده است.
روزنامه دنیای اقتصاد در تشریح دلایل رشد این دو متغیر پولی، به رشد مطالبات بانک‌ها از بانک مرکزی و استقراض دولت از این بانک اشاره کرده که به اصطلاح موجب چاپ پول بیشتر بانک مرکزی شده و در نتیجه نبود تعادل در منابع و مصارف بانک‌ها و بودجه بار دیگر فشار جدیدی را به منابع بانک مرکزی وارد کرده است.
افزایش رشد نقدینگی و پایه پولی کشور، به معنای ایجاد موج جدیدی از تورم در اقتصاد ایران است. این در حالیست که مقامات دولتی مدعی هستند توانسته‌اند از سرعت تورم بکاهند.
قیمت کالاهای اساسی و پرمصرف هم برخلاف ادعای دولت در حال افزایش است. بختیار علم بیگی، رئیس هیات مدیره انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده از احتمال افزایش قیمت ۴۰ تا ۴۵ درصد محصولات شوینده خبر داده و گفته که وقتی مسئولان قیمت تمام نهاده های تولید از جمله برق، گاز و آب را به راحتی افزایش داده اند و گاز بیش از ۱۰ برابر شده است، گرانی سایر تولیدات هم دور از انتظار نیست.
مرکز آمار ایران پیشتر اعلام کرده بود در امرداد امسال تورم نقطه‌ای ۱۲ ماده غذایی به بالای ۱۰۰ درصد رسیده است این گزارش از تورم مرداد ۱۴۰۱ نشان می‌دهد این شاخص نسبت به ماه مشابه سال گذشته در گروه خوراکی‌ها ۸۱/۲ درصد رشد داشت. تورم ماهانه و سالانه خوراکی‌ها هم به ترتیب اعداد ۱/۴ و ۵۷/۴ درصد را نشان می‌دهد و نرخ تورم نقطه‌ای در مرداد ماه ۱۴۰۱ به عدد ۵۲/۲ درصد رسیده است؛ یعنی خانوار‌های کشور به طور میانگین ۵۲/۲ درصد بیشتر از مرداد ۱۴۰۰ برای خرید یک مجموعه کالاها و خدمات یکسان هزینه کرده‌اند.
