از روزهای آغازین اعتراضات سراسری در ایران (۲۶ شهریورماه ۱۴۰۱) مقامات و رسانههای حکومتی مدام ادعا کردهاند «در شهرها آرامش برقرار شده» یا «تجمعات ۹۰ درصد کاهش یافت!» حتی فرمانده نیروی انتظامی از این هم فراتر رفت و در سخنانی عجیب و خندهدار مدعی شد، که «طبق نظرسنجیهای صورت گرفته علاقه مردم به نیروی انتظامی افزایش پیدا کرده است!»
بدیهی است حکومت حتا در مواجهه با شدیدترین اعتراضات برای عقبنماندن از «جنگ روانی» بر اساس پروتکلهای امنیتی با کم اهمیت جلوه دادن تظاهرات و تحقیر معترضان و روایتهای غلط دستکم برای حفظ روحیه نیروهای سرکوب و حامیان خود روشهای تبلیغاتی مختلف را محک میزند.
چنانکه علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی با گذشت نزدیک به یک ماه از اعتراضات بدون اشاره به گستردهتر شدن آن خطاب به مسئولان نظام میگوید، «اغتشاشات پراکنده» و «حوادث جزئی» نباید حواس شما را پرت کند. او تلاش میکند با سیلی صورت خود را سرخ نگه دارد و در کلام وانمود کند که خونسرد است و نظام بر اوضاع تسلط کامل دارد و این اعتراضات چیزی نیست که خیال او را مشوّش کند! ضمن اینکه او بر اساس نگاه آخرزمانی خود تأکید کرد «ما به وعده الهی مبنی بر پیروزی قطعی یقین داریم و حتماً کمک الهی همراه ما خواهد بود!»
ساعاتی پس از سخنرانی خامنهای در جمع اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام (چهارشنبه ۲۰ مهرماه) با وجود تهدیدات مکرر مقامات قضایی و امنیتی مردم باز هم در نقاط مختلف کشور به خیابانها آمدند. در تهران تظاهرات آنقدر گسترده بود که به محلات اطراف مجموعه به اصطلاح «بیت» خامنهای رسید. ویدئوها نشان میدهد مردم تا نیمههای شب در خیابان آذربایجان، مختاری، قزوین و عباسی که محلات مجاور محل سکونت عادی خامنهای است تظاهرات کردند و علیه او و حکومت شعار دادند.
تهران (خیابان قزوین)- مردم در اعتراضات شبانه خود خیابان را مسدود کردهاند.
چهارشنبه، ۲۰ مهر ماه#مهسا_امینی #IranRevolution #OpIran pic.twitter.com/s5LeCci5fx— Iran Human Rights (IHR NGO) (@IHRights) October 12, 2022
در این میان، روزنامه دولتی «ایران» با تکیه بر مواضع خامنهای به اعتراضات در یادداشتی که نویسنده آن امیرحسین ثابتی از مبلّغان حکومتی است با روایتسازی دروغ برای کم اهمیت جلوه دادن اعتراضات مدعی شد «برای کسانی که فتنه ۸۸ را از نزدیک دیدند، اتفاقات چند روز گذشته شوخی است!» او نوشته «فتنه سال ۸۸ که از خردادماه آغاز و تا دیماه (مجموعاً ۸ ماه) ادامه داشت فتنه سنگین، فراگیر و پیچیدهای بود… اما [اینبار] مردم روی خوشی به تجمعات نشان نمیدهند زیرا میدانند شورشهای بیسر و بیهدف است!» معلوم نیست در اینصورت از یکسو چه نیازی به توضیح است و از سوی دیگر گسیل کردن اینهمه گارد ضد شورش به خیابانها و تهدیدات مکرر چه معنی دارد!
البته استناد نویسنده در این گزارش به موضعگیریهای خامنهای در ارتباط با اعتراضات است که در مقایسه با اعتراضات سال ۸۸ خیلی به آن توجه علنی نشان نداده است.
اما واقعیت آنقدر آشکار است که حتا مسئولان نظام هم به آن اعتراف میکنند. سید محمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام میگوید: «شعارهای معترضان بطور غیرقابل باوری تند و از روی خشم است.» او همزمان اعتراف میکند اعتراضات بطور گسترده به مدارس کشیده شده و محور آن جوانان و نوجوانان هستند.
در هیچ دورهای از اعتراضات خیابانی مردم تا این حد نسبت به سرکوبگران خشمگین نبودند. تا جایی که از لاک دفاعی بیرون آمدند و برای دفاع مشروع وضعیت تهاجمی به خودشان گرفتهاند. تلفات در بین نیروهای سرکوبگر به شدت بالاست. طی هفتههای اخیر بیش از ۳۰ نفر از آنها کشته شده و به گفته مقامات نیروی انتظامی بیشتر از دو هزار نیروی پلیس زخمی و مصدوم شدهاند. هنوز آمار تلفات سپاه و بسیج و لباس شخصیها در این اعتراضات مشخص نیست.
البته یکی از مسائلی که علی خامنهای در سخنان اخیر خود مجبور به اعتراف آن شده، تغییر روشهای مبارزاتی مردم است. خامنهای در سخنانش به استفاده از کوکتل مولوتوف اشاره کرد که بیسابقه است.
دست بالای پادشاهیخواهان در اعتراضات
نهادهای امنیتی ادعا میکنند آنچه در خیابانهای ایران میگذرد ناشی از دخالت «سفارتخانههای المان و انگلیس» و «مداخله گروههای مسلّح کومله و دموکراتهاست.» گذشته از اینکه چنین ادعاهایی برای این است تا رژیم مثل همیشه برای سرکوب و حذف معترضان پای «دشمن» خارجی را به میان بکشد و همچنین با حمله به مواضع احزاب کُرد در اقلیم کردستان عراق به دنبال بهانهای برای جنگافروزی و انحراف افکار عمومی و بینالمللی از اعتراضات مردم باشد، اما در متن و محتوای صحبت امنیتیها بر اساس همان مواردی که در رسانههای حکومتی منتشر میشود نیز می توان دریافت که برای آنها هم وضعیت بسیار متفاوت است و با «دشمن خارجی» و «تجزیهطلب»ها نمیتوان اعتراضات را سرکوب کرد چرا که دست بالا را ایرانگرایان و طرفداران پادشاهی دارند و به این ترتیب هم موضوع «دشمن خارجی» و هم «تجزیهطلبی» منتفی میشود!
در همین ارتباط یک «مقام امنیتی» روز پنجشنبه ۲۱ مهرماه به خبرگزاری ایرنا میگوید «بدنه دیگری که به این اغتشاشها دامن زد و عمدتاً در شهر تهران هستند جریان سلطنتطلب است.» او توضیح داده «این یک واقعیت است که بخشی از ساکنان قبل از انقلاب در تهران سلطنتطلب بودند. اگر به فیلمهای قبل از انقلاب، مثلاً حرکت شاه از سعدآباد به مراسم تاجگذاری نگاه کنید، عدهای را کنار خیابان میبینید که دارند شاه را همراهی میکنند. اینها سال ۵۷ که ناگهان متحول نشدند، بالاخره عدهای علاقمند به جریان سلطنت طلب هم هنوز هستند، به ویژه با پولی که در این سالها خرج کردند.» نکته دروغ در روایت این مقام امنیتی این است که حمایت از پهلویها را محدود به تهران میکند در صورتی که در تمام سالهای اخیر و همچنین همین سه هفته گذشته در بسیاری از نقاط ایران شعارهای روشنی در حمایت از آنها سر داده شد.
🔴 اعتراضات مردمی در #جزیره_کیش با شعار ملی: #رضاشاه_روحت_شاد
شنبه ۱۶ مهرماه ۲۵۸۱ شاهنشاهی #انقلاب_ملی#مهسا_امینی #IranProtest #IranRevolution pic.twitter.com/IaLREkRkL5
— ائتلاف ۱۰ ꪜ 👀 (@etelaf10) October 8, 2022
از دیگر موارد کلیدی که حکومت سعی میکند در جریان اعتراضات فعلی پنهان نگه داشته شود، ریزش گسترده نیروهای امنیتی است. وضعیت چنان برای نظام بحرانی شده که حتا کار به استفاده از نوجوانان زیر سن قانونی و تطمیع سربازان برای جلوگیری از فرارشان از پادگانها رسیده است. خامنهای برای جبران کمبود نیروی سرکوبگر حتا دستور آزادی تعداد زیادی از مجرمان جنایی زندانی را صادر کرده است. روشی که حکومت در سال ۱۳۸۸ نیز با فرماندهی سردار پاسدار حسین همدانی پیاده کرد. وی اوباش را برای سرکوب مردم از زندان آزاد کرد تا با سلاح سرد و گرم به جان معترضان بیفتند. اما به نظر میرسد اینبار خشم مردم چنان شدید است که این تاکتیک هم تا کنون بیاثر مانده است.