تهدید و ارعاب چهرههای مطرح هنری و فرهنگی همچنان ادامه دارد و وزارت ارشاد اسلامی تلاش میکند تا با نصف قیمت کردن بلیت سینماها و برگزاری جشنواره فیلم کوتاه و «سینما حقیقت» وضعیت بحرانی نظام را عادی جلوه دهد و مردم را به سینماها بکشاند.
گزارشها از فعالان سینما و تلویزیون از تداوم احضارها، بازداشتهای موقت و ضبط پاسپورت چهرههای سرشناس خبر میدهند. در تازهترین خبرها زینب موسوی کمدین (خالق شخصیت کمدی کوزکو) روز پنجشنبه ۲۰ مهرماه توسط مأموران امنیتی بازداشت شد و خبری نیز از حکم ممنوعیت هدیه تهرانی در شبکههای اجتماعی انتشار یافت.
پانتهآ بهرام بازیگر سینما و تئاتر که تصویر پروفایل اینستاگرامش را با صورت کبود انتشار داده بود پس از چندی اعلام کرد، تصویر گریمشدهای از صورتش بوده و مورد ضرب و جرح قرار نگرفته است. این تصویر ولی شرایط خفقانآور اهالی فرهنگ و هنر را به نوعی بیان میکند که اگر مورد ضرب و جرح هم قرار بگیرند کسی تعجب نمیکند بطوری که میبایست تکذیب شود اما در اینصورت هم باز باور نمیشود!
در این بین، مهاجرت احسان کرمی مجری سابق صداوسیمای حکومت و حضورش در شبکه تلویزیونی «منوتو» پرونده ریزش مجریان این دستگاه تبلیغاتی ضعیف و ناتوان را بیشتر به همگان ثابت کرد. حضور کرمی در این شبکه برونمرزی و مخالف نظام جمهوری اسلامی چنان اثرگذار بود که محمود رضوی مشاور باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و تهیهکننده فیلم «درباره الی» را به واکنش واداشت که گفت انتظار چنین اقدامی از سوی کرمی را نداشته است!
پیمان جبلی رئیس صداوسیمای جمهوری اسلامی به ریزشها اینگونه واکنش نشان داده: «کار با صداوسیما افتخاری برای همکاران ما است. اگر کسی متناسب با این میل و تمایل واقعی نخواهد حرکت کند، ما مانع آنها نخواهیم شد.»
احسان کرمی در گفتگو با «منوتو» درباره سکوت برخی هنرمندان سینما و تلویزیون تأکید کرد که علت سکوت برخی از آنان مانند نوید محمدزاده را درک نمیکند ولی از این موضوع اطلاع دارد که بعضی از چهرههای شناختهشده برای یک استوری یا هشتگ مهسا امینی به شدت تحت فشار قرار میگیرند.
در این بین، ترانه علیدوستی بازیگر به حمایت از همکارانش در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «تمامقد کنار همکاران و خواهران عزیزم که مدافع آزادی هستند میایستم. از همکاران عزیزم خواهش میکنم نسبت به تهدید، ارعاب و ممنوع الخروجی سایر هنرمندان واکنش نشان دهند. میدانم همه تک تک با چه فشارهایی روبرو هستیم اما سکوت و مصلحتاندیشی ما را آسیبپذیرتر و در دفاع از مردم بیپناه میکند. کنار هم باشیم.»
در حالی که مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش میکنند تا سی و نهمین دوره جشنواره فیلم کوتاه تهران را از ۲۷ مهر تا ۲ آبان با وجود گستردگی اعتراضات سراسری برگزار کنند، شمار فیلمسازان و عوامل سینمایی انصرافدهنده از آن مشکلساز شده است. حتی شورای راهبردی اکران هم برای عادی نشان دادن وضعیت بحرانی حکومت تصویب کرد که از امروز ۲۱ مهر به مدت ۲ هفته بلیت تمامی سینماهای کشور به صورت نیمبها خواهد بود!
وحید حسینی نامی، سعید کشاورز، حامد اصلانی، علی پاکنیا و فردین انصاری به نمایندگی از طرف فیلمسازان منتخبی که مخالف برگزاری جشنواره در شرایط فعلی هستند با مهدی آذرپندار دبیر جشنواره فیلم کوتاه جلسهای برگزار کردند با هدف اینکه تاریخ این رویداد به زمان مناسبتری موکول شود. با وجود این، دبیر جشنواره تأکید کرده که باید برگزار شود.
به دنبال این اتفاق فردین خلعتبری، حسن حسینی، پویان صدقی و حمید نجفیراد که قرار بود در بخش فرعی جشنواره فیلم کوتاه برگزارکننده برخی نشستهای تخصصی باشند، اعلام کردند که از حضور در این برنامهها انصراف دادهاند.
کاوه مظاهری از فیلمسازان و فعالان فیلم کوتاه هم که قرار بود به عنوان مشاور بینالملل با جشنواره فیلم کوتاه تهران همکاری داشته باشد، اعلام کرد حاضر به شرکت در این جشنواره نیست.
محمود کلاری، بهروز افخمی، رسول صدرعاملی، رضا کیانیان و احمدرضا درویش از جمله چهرههای مطرح سینمایی هستند که سایر نشستها را به عهده داشته و تا زمان تنظیم این گزارش اظهار نظری نداشتهاند.
وضعیت فیلمسازان شرکتکننده پیچیدهتر است چرا که آنها طبق تعهدات قانونی امکان خارج کردن فیلمشان از جشنواره را ندارند و اکنون دوراهی سختی پیش رو خواهند داشت. با این حال، پیمان نعیمی فیلمساز فیلم کوتاه در صفحه اینستاگرام خود با اشاره به کُشتار جوانان بیگناه و آنچه امروز در ایران میگذرد از شرکتکنندگان خواسته نسبت به این اتفاق، بیتفاوت نباشند.
وی با بیان اینکه سکوت را همراهی با عاملان وضع موجود میداند و قصد تحمیل نظرات خود را ندارد، در بخشی از پیام خود خطاب به حاضرین جشنواره فیلم کوتاه نوشته است: «امروز درک حقیقت سادهتر از هر زمان دیگری است. حقیقت این روزها خون سرخ دختران این سرزمین و گیسوانشان در باد است. از خودمان سوال کنیم آیا یک فریم از این حقیقت در فستیوال فیلم کوتاه تهران به نمایش در خواهد آمد؟»
جابر مطهریزاده فیلمساز نیز از حضور در جشنوارهی دولتی «سینما حقیقت» انصراف داد و نوشت: «در روزهایی که مردم بهخصوص جوانان در کف خیابان حقوق خودشان را فریاد میزنند و هزینه میدهند و مثل همیشه بسیار جلوتر از روشنفکران و فیلمسازان و هنرمندان حرکت میکنند، شرم دارم که از سینما و جشنواره صحبت کنم. کدام جشنواره؟ کدام حقیقت؟»
او افزود: «حقیقت امروز در کف خیابان در حال رخ دادن است، و امروز دیگر جشنوارهای موسوم به حقیقت معنایی ندارد. انصراف خودم را از حضور فیلم مستند «بند تهران» که موضوع رنج و محدودیت دختران را به چالش کشیده است در جشنواره سینما حقیقت اعلام میکنم. کفشهای ما آغشته به خون است و ممکن است فرشهای قرمز جشنوارههای شما را آلوده کند.»
رضا صائمی نویسنده و منتقد سینما نیز در یادداشتی درباره برگزاری جشنوارههای حکومتی در کوران اعتراضات سراسری در ایران نوشت: «شرمآور است که در بستر این سوگ بلند در اندیشه برگزاری جشنواره فیلم کوتاه هستید!…. کدام جشنواره؟ وقتی قلبمان پاره پاره است؟… کدام جشن وقتی در خشنترین هوای تاریخ نفس میکشیم؟… میخواهید فیلم کوتاه برای ما نمایش دهید؟… ما هر روز در حال تماشای فیلمهای کوتاه از جامعه و خیابان و مردمی هستیم که روایتی واقعیتر از فیلمهای گزینش شده شما را به تصویر میکشند… فیلمهای کوتاه در ژانری حماسی از شُکوه و شوکت یک نسل… فیلمهای کوتاه در ژانر تراژدی از زخمی و پرپر شدن قهرمانهای نوجوان و زنان جوان در خیابان… فیلمهای کوتاه در ژانر وحشت از بدمنهای باتوم بدست!… اینجا چند هفتهایست که رئالیستیترین فیلمهای کوتاه در حال نمایش است!… ما شما را به تماشای این فیلمهای کوتاه دعوت میکنیم اگر فیلترهای ذهن و قلبتان بسته نیست!»