با گذشت نزدیک به یک ماه از آغاز خیزش سراسری در ایران به نظر میرسد دولت جو بایدن مجبور شده در حمایت از صدا و خواست مردم ایران کمی جدیتر اعلام موضع کند.

رئیس جمهوری آمریکا که یکی از اولویتهای او در سیاست خارجی معامله اتمی با رژیم ایران بود حالا در موقعیتی قرار گرفته که نمیتواند اعتراضات ضدحکومتی در ایران را نادیده بگیرد. بایدن در جریان سفر به کالیفرنیا در واکنش به خواست ایرانیانی که خواهان حمایت کامل آمریکا از معترضان و توقف مذاکره با جمهوری اسلامی هستند، به جمعیت اشاره کرد و گفت که آنجا پلاکارد «ایران آزاد» را میبیند و افزود «میخواهم بدانید که ما واقعاً در کنار شهروندان و زنان شجاع ایران هستیم.»
رئیس جمهوری ایالات متحده با اشاره به اینکه معترضان در ایران «برای حفظ حقوق اساسی خود تظاهرات میکنند» به سرکوب مردم به ویژه اذیت و آزار زنان اشاره و تأکید کرد «زنان باید بتواند آنچه را میخواهند بپوشند. هیچکس نباید به آنها بگوید چه بپوشند.» البته زیر پا گذاشتن حقوق زنان ایران توسط جمهوری اسلامی نه تازه و نه فقط مربوط به حجاب و پوشش است. اعتراضات کنونی نیز با شعارهای خود این را به صدای بلند از زبان زن و مرد و پیر و جوان و حتا کودک اعلام میکند.
بایدن همچنین هشدار داد: «حکومت ایران باید به خشونت علیه شهروندان خود پایان دهد تا آنها به حقوق اولیه خود برسند… میدانید، من مدتهاست که در سیاست خارجی تجربه دارم، مرگ مهسا امینی مرا بهتزده کرد. آنچه در ایران بیدار شده فکر نمیکنم تا مدتها آرام بگیرد.»
President Biden: "We stand with the citizens and brave women of Iran, […] who right now are demonstrating to secure their very basic fundamental rights. Women and men should have the right to freedom of expression and assembly." pic.twitter.com/fPX0rHZxTR
— The Hill (@thehill) October 14, 2022
همسو با حمایت دولت آمریکا از صدای آزادیخواهانه مردم ایران، نازنین بنیادی بازیگر سرشناس ایرانی- بریتانیایی و از حامیان اعتراضات با حضور در کاخ سفید با مقامات ارشد ایالات متحده از جمعه کاملا هریس معاون بایدن، آنتونی بلینکن وزیر خارجه و جِیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید دیدار و گفتگو کرد. در این دیدار رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا و یکی از حامیان پر و پاقرص معامله اتمی با ملاها نیز حضور داشت.
کاملا هریس در این ملاقات ضمن اعلام حمایت خود از زنان و دختران شجاع ایرانی گفت: «دولت آمریکا در کنار این زنان و سایر مبارزان خواهد بود تا جهان، صدای آنها را بشنود و ضمن تسهیل دسترسی ایرانیان به اینترنت آزاد مقامات جمهوری اسلامی را نسبت به اقدامات وحشیانه در سرکوب معترضان پاسخگو کند.»
I met Nazanin Boniadi today to discuss the peaceful protests in Iran. The women and girls who are risking their lives to stand up for equal rights and basic human dignity are an inspiration to all of us around the world. We see you and we stand with you. pic.twitter.com/PEaEhYI8BH
— Vice President Kamala Harris (@VP) October 14, 2022
جِیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم درباره دیدارش با نازنین بنیادی در توئیتی نوشت:« آمریکا بار دیگر تأکید میکند که دولت بایدن در کنار زنان شجاع و همه شهروندان ایران که در حال حاضر برای تأمین حقوق اولیه خود و در برابر خشونت و سرکوب، به خیابانها آمدهاند ایستاده است.»
پیش از این وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا در دیداری آنلاین با تعدادی از شرکتهای اینترنتی از آنها خواست از مجوز تازه دولت جو بایدن برای ارائه خدمات و ابزارهای ارتباطی اینترنتی به مردم ایران استفاده کنند.
اعتراضات در زاهدان: مرگ بر بسیجی بیناموس!
جمعه ۲۲ مهرماه ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#IranRevolution2022 pic.twitter.com/DlPGSiQ5gU
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 14, 2022
همزمان روزنامه «واشنگتن پست» در گزارشی نوشت که دولت بایدن تلاش میکند از طریق ارسال پیامهای عمومی دلگرمکننده و تشویق شرکتهای فناوری اینترنتی به توسعه و ارائه خدمات خاص، از اعتراضات ضدحکومتی در ایران حمایت کند.
در این میان، مقامات ارشد کاخ سفید گفتهاند از اعتراضات سال ۸۸ در ایران درس گرفتهاند. در آن زمان دولت باراک اوباما رئیس جمهوری وقت آمریکا، به سرکوب معترضان به نتایج انتخابات نمایشی ریاست جمهوری اسلامی در ایران واکنش نشان نداد و از اعتراضات حمایت نکرد آنهم در حالی که معترضان در ایران او را بطور مستقیم خطاب قرار داده و شعار میدادند: «اوباما اوباما، یا با اونا یا با ما!» اوباما اما در عمل جانب «اونا» و رژیم را گرفت.
یک مقام ارشد کاخ سفید که نخواست نامش فاش شود، در اینباره به «واشنگتن پست» گفت: «کاخ سفید این مرتبه حواساش بود تا از همان ابتدا موضع محکمتری اتخاذ کند و در عین حال مراقب است توجه جهان را از اعتراضات مردم ایران منحرف نکند.»
در «روز جهانی دختر»، ۱۱ اکتبر، سرانجام باراک اوباما و همسرش به انقلاب آزادیخواهی ملت ایران واکنش نشان داده و با مبارزات شجاعانه زنان و دختران که «الهامبخش جهان» شده، ابراز همبستگی کردند. #مهسا_امینی #IranRevolution2022 #MahsaAmini pic.twitter.com/xdmfzcEHGW
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 11, 2022
در همین ارتباط باراک اوباما در مصاحبهای با اشاره به رویکرد دولتش در عدم حمایت علنی از اعتراضات سال ۸۸ گفت: «با نگاه به گذشته، این رویکرد اشتباه بود.» وی افزود: «الان که به عقب نگاه میکنم به نظرم آن دید اشتباه بود. هروقت برای مردمی که خواهان آزادی هستند بارقه امیدی به وجود میآید، ما باید از آنها حمایت کنیم و همراهیمان را ابراز کنیم.»
هرچند وزارت خزانهداری آمریکا یک هفته پیش در واکنش به سرکوب اعتراضات در ایران هفت مقام جمهوری اسلامی از جمله احمد وحیدی وزیر کشور جمهوری اسلامی، عیسی زارعپور وزیر ارتباطات، وحید مجید رئیس پلیس سایبری، حسین رحیمی رئیس پلیس تهران، حسین ساجدینیا معاون عملیات نیروی انتظامی، یدالله جوانی معاون سیاسی سپاه پاسداران و حسین نجات معاون «قرارگاه ثارالله» سپاه پاسداران را در فهرست تحریمها قرار داد اما به نظر میرسد با وجود اظهارات مقامات و تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی اما افکار عمومی همچنان نسبت به حسن نیت دولت بایدن در مورد حمایت از اعتراضات در ایران مردد و بیاعتماد است به ویژه آنکه این بیاعتمادی به نقش آمریکا و اروپا در سرنگونی حکومت پهلوی و حمایت از خمینی و روی کار آوردن جمهوری اسلامی بر میگردد.
بر اساس گزارش مؤسسه «اتحاد علیه ایران هستهای»، اعمال ناقص تحریمهای دولت بایدن بر تجارت غیرقانونی نفت ایران به رژیم اجازه داده است که در دو سال گذشته بیش از ۱۵ میلیارد دلار به نیروهای نیابتی نظامی و تروریستی خود تزریق کند.
اینهمه در حالیست که اعتراضات مردم ایران معامله برجام و بازی سیاست بینالمللی در ارتباط با جمهوری اسلامی را بهم ریخته و توجه جهان را به خود جلب کرده است. اعتراضاتی که شعارهای آن به صراحت علیه حکومت اسلامی و برای تغییر رژیم و رسیدن به آزادی و دمکراسی است.