بازداشت، احضار و تهدید هنرمندان در دومین ماه از اعتراضات سراسری ایران همچنان ادامه پیدا کرده است. سعید شریفی جوان ۲۰ ساله و دستیار فیلمبردار در اعتراضات با ۲۸ گلوله کشته شده است.
ترس حکومت جمهوری اسلامی از مخالفان تاثیرگذارش در عرصه فرهنگ و هنر، مربوط به امروز و دیروز نیست. گروهی از فعالان عرضه هنر سینما سالهاست که به دلیل حمایتشان از مردم و انتقاد از سیاستهای نظام، سانسور، بازخواست، بازداشت، تهدید و زندانی میشوند.
این روزها پس از اعتراضات سراسری ایرانیان، دستگیریها ابعاد گستردهتری گرفته و هنرمندان جوان و دگراندیش هدف سرکوب بیامان قرار گرفتهاند.
نیک یوسفی، سازنده این موزیک ویدیو، یکشنبه شب بازداشت شده. #مهسا_امینی pic.twitter.com/37zY0YUN1k
— Ghoncheh Habibiazad | غنچه (@GhonchehAzad) October 18, 2022
بر مبنای گزارشهای منتشر شده، نیک یوسفی تدوینگر و فیلمساز، شامگاه یکشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۱ با ورود ماموران امنیتی به خانه دوستش بازداشت شد. از محل نگهداری و نهادی که او را بازداشت کرده اطلاعی در دست نیست.
#نیک_یوسفی تدوینگر و فیلمساز فعال در شبکههای اجتماعی، شامگاه یکشنبه ۲۴ مهر با ورود ماموران امنیتی به خانه دوستش بازداشت شد.
از محل نگهداری و نهادی که او را بازداشت کرده اطلاعی در دست نیست. نیک در این مدت فقط یک تماس کوتاه با پدر خود داشته است.#مهسا_امینی pic.twitter.com/K3izSwygEG— محمدحسین آجورلو (@mohamadhosein_2) October 18, 2022
وی در همراهی با اعتراضات سراسری ایران یک موزیک ویدئو تهیه کرده بود که بسیار مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت. او چند ساعت قبل از بازداشت در توییتی نوشت: «دستگیر هم شدیم از الان بگم قرار نیست خودکشی کنم یا لبهی پشتبوم خونهها برم… اگه خبری شد بدونین کار خودشون بوده.» اشاره وی به ترفندهای سخیف و مذبوحانه نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی است که جوانان را به قتل میرسانند و بعد به دروغ میگویند که خودکشی کردهاند!
محل اختفای قبلی یوسفی با استفاده از «اسنپ فود»، اپلیکیشن سفارش غذا، توسط نهادهای امنیتی شناسایی شده بود. ولی این فیلمساز جوان محل را ترک کرده بود. هماکنون تمام حسابهای شبکههای اجتماعی وی از توئیتر و اینستاگرام حذف شده است.
از سوی دیگر، سپهر شریفی جوان ۲۰ ساله و دستیار فیلمبردار سینما در جریان اعتراضات روز ۱۵ مهر ۱۴۰۱ در شهرک دانشگاه تهران با شلیک ۲۸ گلوله مأموران امنیتی حکومت کشته شد. معین شریفی پدر سپهر در صفحهی شخصی خود نوشته است: «به کدامین گناه؟ چطور توانستی ۲۸ گلوله به سمت پسرم شلیک کنی؟»
آنگونه که برخی منابع آگاه نیز نوشتهاند، آترین آزرفر هنرمند و گرافیست اهل سنندج نیز امروز چهارشنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۱ بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است. تصویری منتسب به این هنرمند جوان نیز در شبکههای اجتماعی نشر یافته است.
همچنین دکتر بهروز یاسمی شاعر و پژوهشگر اهل ایلام شب گذشته ۲۵ مهر ۱۴۰۱ در منزل شخصی خود در تهران، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. او طی روزهای اخیر در صفحهی اینستاگرام خود، شعرهایی در حمایت و همراهی با اعتراضات مردمی ایران سروده و منتشر کرده بود.
بهروز یاسمی متولد ۱۰ خرداد ۱۳۴۷ درایوانغربِ ایلام، از غزلسرایان نوگرا است. او که لیسانس روزنامهنگاری، فوق لیسانس ادبیات و فارغالتحصیل دکترای دامپزشکی از دانشگاه «چمران» اهواز است، نخستین بار تعدادی از شعرهای خود را در سال ۶۸ در نشریات منتشر کرد و وارد فعالیتهای ادبی شد. وی علاوه بر فعالیت در زمینه غزل معاصر، در حوزه نقد و نظر پیرامون شعر و ادبیات فعال است. «همان گناه همیشه»، «تقویم گناهان تازه»، «عاشقی جرم قشنگی است» از جمله آثار این شاعر و پژوهشگر است.
در پی ممنوعیت فعالیتهای اهالی سینما و هنر، گفته میشود بیلبوردهای پژمان جمشیدی فوتبالیست سابق و بازیگر کنونی سینما نیز از سطح شهر جمعآوری شده است. در پی موضعگیریهای علی دایی، مهران مدیری و شهاب حسینی درباره اعتراضات سراسری، سازمان زیباسازی شهر تهران دستور به جمعآوری بیلبوردهای تبلیغاتی این افراد از سطح شهر کرده است. علاوه بر این صداوسیمای حکومت هم از پخش تیزرهای تبلیغاتی شرکت و فروشگاهی که علی دایی و مهران مدیری سفیر برند آن بودند خودداری کرده است.
در این میان، انتشار ویدئوی جدیدی از مهران مدیری تهیهکننده و بازیگر با انتقادها و واکنشهای منفی روبرو شده است. مهران مدیری که پیشتر صداوسیما را از پخش آثارش منع کرده بود، در این ویدئو گفته که «مالکیت آثارم با صداوسیماست!»
مدیری توضیح داد: «هر اثری را که در طول این سالها ساختم اعم از سریال یا هر نوع کار دیگری، خالق این آثار من هستم اما مالکش من نیستم مالکیت هر اثری که در تلویزیون ساخته میشود چه توسط من چه دیگران با سازمان صداوسیماست و تصمیم برای پخش و پخش نشدن هر برنامهای هم بر عهده صداوسیماست.»
او نیز مشابه برخی دیگر از حامیان رژیم ایران به موضوع نخنما و کلیشه شدهی حکومت در واکنش به اعتراضات مردمی اشاره کرده و با تاکید بر تمامیت ارضی کشور افزوده است: «نکتهای که این روزها خیلی دربارهاش حرف زده و بر آن تاکید میشود، موضوع وطن است. موضوع خاک است. موضوع امنیت ملی و تمامیت ارضی است.»
برخی بر این باورند مدیری مانند آنچه بر دیگران گذشته، تحت فشار امنیتیها، سخنانش را تغییر داده و ویدئو منتشر نموده است. با وجود این، منتقدانش اجباری بودن این تغییر رویکرد را نمیپذیرند و به دلیل منفعتطلبی وی میگویند، «مثلا اگر این حرفها زوری بوده و مدیری نمیگفت میخواستند بکشنش؟ ته تهش نمیگذاشتند در تلوزیون کار بسازد دیگر٬ این روزها را یادمان نمیرود آقای دو دره باز»!