در سومین ماه انقلاب ملّی علیه جمهوری اسلامی، ریزش در میان سلبریتیها و هنرمندان افزایش یافته است. در همین حال فشارهای امنیتی و قضایی سبب بازداشت شماری از هنرمندان شده و حتا خانه سینما هم تهدید کرده که اگر سینماگران بازداشت شده آزاد نشوند، اعضای خانه سینما تحصن خواهند کرد.
خانه سینمای ایران که پیشتر از تشکیل پرونده، بازداشت یا ممنوع الخروج شدن دستکم ۱۰۰ سینماگر از ابتدای خیزش ملی علیه جمهوری اسلامی تا کنون خبر داده بود، در بیانیهای تهدید کرده که «در اعتراض به ادامه خشونتها علیه مردم ایران و به دلیل احضار و بازداشت پی در پی اعضای خود هشدار میدهد در صورتی که تهدیدها و بازداشتها پایان نیافته و سینماگران بازداشت شده آزاد نشوند، از اعضای خود خواهد خواست دست به اعتصاب زده، از همکاری با پروژه های سینمایی و تلویزیونی خودداری کرده و در برابر سازمان سینمایی تحصن کنند.»
در این بیانیه آمده که در چند روز گذشته با وجود رایزنیهای خانه سینما و اعلام پیگیری سازمان سینمایی برای آزادی سینماگران نه تنها نتیجهای به دست نیامد بلکه منجر به احضارها و بازداشتهای جدیدی هم شد. خانه سینما اتهامهایی نظیر «اقدام علیه امنیت ملی»، «تشویش اذهان عمومی»، «نشر اکاذیب» و «همراهی با رسانههای بیگانه» را که به سینماگران منتسب میشود غیرواقعی دانسته و معتقد است «سینماگران تنها تاوان مدیران کارنابلد را میدهند که در این سالها امکان گفتگو و مکالمه واقعی با مردم را ایجاد نکردهاند. زندان جای هنرمند نیست و هیچکس به دلیل ابراز عقیده نباید در زندان بماند.»
در هفتههای گذشته شماری از هنرمندان، ورزشکاران و چهرههای مشهور به حمایت از خیزش انقلابی مردم پیوستند. در این میان سینماگران که تا کنون به دلیل فشارهای شدید امنیتی و در مواردی برای حفظ امنیت شغلی، از اظهار نظر شفاف درباره اعتراضات گذشته مردم اظهارنظر نمیکردند، انتقادهای زیادی به حکومت کرده و با مردم همراهی کردهاند. برخی سینماگران زن نیز در اقدامی بیسابقه حجاب خود را برداشتند و تصاویر و ویدئوهای خود را منتشر کردند.
در مقابل، نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی اقدام به احضار، تهدید، ممنوع الخروج کردن و بازداشت سینماگران کردند. مژگان ایلانلو مستندساز و هنگامه قاضیانی و کتایون ریاحی بازیگران سینما از جمله افراد بازداشت شده طی هفتههای گذشته هستند.
هفته گذشته نیز خانه سینما از بازداشت و احضار دستکم صد سینماگر به دادسرا طی دو ماه گذشته خبر داده بود. خانه سینما فهرستی صد نفره از سینماگران و هنرمندان موسیقی و تئاتر تهیه کرده که در چند ماه اخیر بازداشت یا ممنوع الخروج شدهاند. برای رسیدگی به پرونده این هنرمندان، کمیته حمایت حقوقی و قضایی از سینماگران در خانه سینما با همکاری خانه تئاتر و موسیقی تشکیل شده است.
ادامه همراهی هنرمندان و ورزشکاران با انقلاب ایران؛ هنگامه قاضیانی بازداشت شد
روز گذشته خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گزارشی از لزوم «حجامت» در سینمای ایران نوشت و افزود: «از زمان اغتشاشات تا کنون پویشهای متعددی هم در سامانه فارس من خبرگزاری فارس برای مقابله و برخورد با دروغگویی سلبریتیها ثبت شده است. در پاسخ به درخواست مردم نیز بسیاری از مسئولین، از قوه قضائیه خواستند تا بدون مماشات با دروغگوییها و انتشار اخبار تحریکآمیز برخورد کند.» رسانههای جمهوری اسلامی و مقاماتش خود را «مردم» قلمداد میکنند!
این خبرگزاری با نام بردن از پنج بازیگر زن سینما، الناز شاکردوست، میترا حجار، باران کوثری، سیما تیرانداز و هنگامه قاضیانی نوشت که «برخورد قضایی با این مسئله حتما لازم است اما کافی نیست. وزیر ارشاد در اولین روزهای اغتشاشات در واکنش به برخی اقدامات سلبریتیها گفت: ما در خدمت تمامی اهالی فرهنگ و هنر هستیم و چتر دولت و نظام همه اهالی فرهنگ و هنر را در بر میگیرد مگر کسانی که خودشان مصر هستند که زیر این چتر نباشند.»
محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در واکنش به بیانیه تهدیدآمیز خانه سینما که همواره نهادی در کنار حکومت بوده است گفته که «این بیانیه تحلیل درستی از اتفاقات نیست. تلاش ما بر این است که وضعیت فرهنگ و هنر به حالت عادی برگردد. ما با هر اقدامی که به دوقطبیسازی یا افزایش تنش منجر شود مخالفیم.» وی ادامه داد: «از هیات مدیره خانه سینما که بیانیه صادر کردند میخواهیم به وظیفه صنفی و حرفهای خود عمل کنند و به ما کمک کنند تا مسائل خاتمه یابد. استفاده از لحنهای غیردوستانه کمکی نمیکند جز اینکه تنشها افزوده می شود.»
اینهمه در حالیست که حمایت سینماگران از انقلاب ملّی ایران ادامه دارد. الهام پاوهنژاد بازیگر سینما و تأتر با انتشار ویدئویی در حساب کاربری خود در اینستاگرم به مرگ کیان پیرفلک کودک ۱۰-۹ ساله واکنش نشان داد و با مردم ابراز همدلی کرد. او که در این ویدئو بدون حجاب اجباری بر سر یک مزار نشسته گفت که «به نام خداوند رنگین کمان، از ظهر شنبه ۹ مهرماه ۱۴۰۱، با حکم بازداشت به اتهام تحریک اذهان عمومی و دعوت به اغتشاش، مُهر به این پنجره کوچک خورد تا باعث تشویش اذهان عمومی نباشم اما اینک، طنین فریاد مادران و پدران دلسوخته و داغدار و آتش قلبم، این مهر را شکست.»
چند روز پیشتر نیز افسانه بایگان بازیگر سینما و تلویزیون با انتشار تصویری در حساب کاربری خود در اینستاگرم، به جمع هنرمندانی پیوست که در روزهای اخیر حجاب اجباری از سر برداشتند. او در توضیح این عکس، شعری نوشته که بخشی از آن میگوید «خدایا خسته از این عمر و تکرارم، خداوندا از اینک من همه عصیان و طغیانم» و در بخش دیگری میافزاید «من از زندان گریزانم.»
سحر مصیّبی تهیهکننده و کارگردان نیز با انتشار تصویر بیحجاب خود خود در اینستاگرام نوشت: «امروز آزاد شدم. این آزادی را مدیون مردم سرزمینم هستم. مدیون خونهای ریخته شده… خون مهسا و ندا و نیکا و نوید و ستار و کیان و مدیون مادران داغدیده، عزیزان در حبس و زنان و مردان دلیر کشورم.»
او در ادامه نوشت: «من سحر مصیبی سر تعظیم فرود میآورم و اگر امروز به زن بودن و ایرانی بودنم افتخار میکنم به خاطر شماست. به نام زن زندگی آزادی. شاید در این راه اگر با هم بمانیم… وقت رسیدن شعر خوشبختی بخوانیم».
نوید محمدزاده بازیگر سینما نیز با انتشار پستی در اینستاگرامش نوشت که در این مورد «به حرمت خانوادههایی که عزیزانشان را از دست دادهاند، چیزی نگفتم، وگرنه تکلیف از ابتدا روشن بوده؛ مسیر یکطرفه است، طرف مردم؛ جایی که بهش تعلق دارم».
هدیه تهرانی، کتایون ریاحی، اصغر فرهادی، مسعود کیمیایی، مریم بوبانی، حامد بهداد، سروش صحت، هومن سیدی، مهران مدیری، پارسا پیروزفر، شهاب حسینی، عادل فردوسیپور، رامبد جوان، باران کوثری، پریناز ایزدیار، احسان کرمی، علی شادمان، همایون غنیزاده، بهنوش طباطبایی، طناز طباطبایی، پانتهآ بهرام، نازنین بیاتی، احمد مهرانفر، سحر دولتشاهی از دیگر سینماگرانی هستند که در هفتههای گذشته با انتشار ویدئو و یا عباراتی در شبکههای اجتماعی حمایت خود را از مردم معترض ایران نشان دادهاند.
از سوی دیگر ریزشها به صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز رسیده است. فرهاد فخربخش و داوود عابدی از مجریان صداوسیمای حکومت از استعفای خود از این سازمان حکومتی خبر دادهاند.
داوود عابدی مجری ورزشی شبکه خبر از تلویزیون خداحافظی کرد و نوشت که «این روزها نمیتوانم نقش مجرى خوشحال و پرانرژى را ایفا کنم.»
فرهاد فخربخش دیگر مجری صداوسیمای نظام نیز روز یکشنبه با انتشار ویدئویی در صفحه اینستاگرام خود نوشته که «اجرا و فعالیتهای هنری نیازمند ذهنی آرام و دلی خوش است» که اکنون «نه در جامعه و نه در خود من» وجود ندارد.