دو بچه یوزپلنگ در منطقه حفاظت شده توران توسط یک چوپان پیدا شده و به پاسگاه محیط‌بانی منتقل شدند. این دو یوزپلنگ نوزاد در حالی هواداران حیات وحش را امیدوار کرده که یوزپلنگ ایرانی از خطر انقراض نجات پیدا کند که در توانایی نهادهای مسئول جمهوری اسلامی برای حفاظت از این دو توله یوزپلنگ ابهام و تردید جدی وجود دارد.
بهرامعلی ظاهری مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با اعلام خبر پیدا شدن دو توله یوزپلنگ در منطقه حفاظت شده توران گفته توله‌های پیدا شده ۱۶ تا ۲۰ روزه و هر دو ماده هستند و این موضوع امید برای تولید مثل و نجات گونه‌ی در حال انقراض یوزپلنگ ایرانی را افزایش داده است.
بهرامعلی ظاهری توضیح داده که یک چوپان روز پنجشنبه گذشته دهم آذرماه در حین چرای دام خود در پناهگاه حیات وحش توران صدای حیوان را می‌شنود و به نزدیکی صدا می‌رود و در نهایت ۲ توله‌یوزپلنگ را مشاهده می‌کند و می‌گیرد. پس از آن موضوع را در روز جمعه به محیط‌بانان گزارش می‌کند و از همان موقع جستجو برای یافتن مادر ۲ یوزپلنگ آغاز شد که تا کنون با وجود تلاش‌ها هنوز مادر توله‌ها پیدا نشده است.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفته که زایمان یوزپلنگ به طور معمول در اوایل بهار انجام می‌شود، زیرا دمای هوا و سایر شرایط طبیعی برای رشد و نمو توله‌ها مناسب است؛ اما زایمان یوز در نیمه دوم پاییز در طبیعت توران پدیده‌ای نادر بوده و احتمال بقای توله‌ها را در طبیعت بسیار دشوار می‌کند.
او گفته که برای بررسی سلامت توله یوزپلنگ‌ها، از متخصص داخلی دام کوچک دانشکده دامپزشکی، متخصص داخلی دام بزرگ سازمان محیط زیست کشور و متخصص مامایی و بیماری‌های تولیدمثل و برخی اعضای متخصص دیگر در این حوزه استفاده شده و این افراد اکنون در منطقه حضور دارند و در حال فعالیت هستند.
پیشتر «پیروز» تنها توله باقیمانده از بارداری یک توله یوزپلنگ ماده، امیدواری برای نجات یوز ایرانی را افزایش داده بود و حالا دو توله یوزپلنگ ماده می‌تواند این امید را دو چندان کند.
ویدئویی از «پیروز» یوزپلنگ جوان ایران
سلام آقاپیروز؛ خوبی؟!#محیط_زیست#حیات_وحش pic.twitter.com/b3PmpeFHcB
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 1, 2022
مدیرکل حفاظت محیط زیست سمنان تأکید کرده جستجو برای یافتن مادر دو توله‌ی یافت شده در منطقه حفاظت‌شده توران ادامه دارد و اگر مادر توله‌ها پیدا نشود یا توله‌ها را نپذیرد، باید در مورد نگهداری آنها به صورت دستی و تحت نظارت و مراقبت ویژه تصمیم‌گیری شود. از آنجا که چوپان به توله‌ها دست زده و آنها را از محلی که قرار داشتند جابجا کرده، احتمال اینکه حتی در صورت پیدا شدن مادر یوزها، او توله‌هایش را بپذیرد و حاضر به شیر دادن و مراقبت از آنها باشد خیلی پایین است.
اینهمه در حالیست که چند روز پیش خبری درباره عدم توانایی دولت در پرداخت هزینه‌های نگهداری «پیروز» منتشر شده بود. حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفته بود «ما «پیروز» را حتما به توران انتقال خواهیم داد اما برنامه‌ای برای رهاسازی او در طبیعت نداریم. ضمن اینکه ما نمی‌خواهیم اعتبار، انرژی و هزینه سازمان را بیش از این برای «پیروز» و حتی شرایط تکثیر صرف کنیم.»
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفته بود که اولویت هزینه‌کرد برای یوزپلنگ‌هایی است که در طبیعت زندگی می‌کنند چراکه ظرفیت اعتباری ما نامحدود نیست بنابراین اولویت را به یوزپلنگ‌های ساکن در طبیعت می‌دهیم.
بنا به گفته معاون سازمان حفاظت محیط زیست نگهداری «پیروز» ماهانه ۱۰۰ میلیون تومان هزینه دارد. او تاکید دارد که با توجه به مشورت و توصیه کارشناسان، «پیروز» احتمالا در بهار سال آینده به پارک ملی توران برای نگهداری در فنس انتقال داده می‌شود.
این در حالیست که سازمان محیط زیست و تیمارگر «پیروز» بار‌ها اعلام کرده‌اند که پیروز امکان رها شدن در طبیعت را ندارد و باید در شرایط اسارت نگهداری شود.
«پیروز» تنها توله بازمانده از زایمان «ایران» است که اردیبهشت امسال به همراه دو یوز نر دیگر در توران به دنیا آمد. «ایران» توله یوز هشت‌ماهه ماده‌ای بود که طی همکاری مشترک یگان حفاظت محیط زیست و پلیس امنیت از قاچاقچیان حیوانات کشف و به پردیسان منتقل شد. «ایران» در زمان کشف دچار سوءتغذیه شدید بود و به علت جدایی زودهنگام از زادگاه خود، بسیاری از مهارت‌های بقا را فرا نگرفته بود. دامپزشکان امید چندانی به زنده ماندن «ایران» نداشتند اما او زنده ماند و پس از دو سال توانست نخستین بارداری خود را تجربه کند.
تشخیص دامپزشکان این بود که زایمان طبیعی برای «ایران» خطرناک است و به همین دلیل او سزارین شد. دست زدن تیم زایمان به توله‌ها باعث پس زدن توله‌ها از سوی ایران شد. دو توله نر دیگر حاصل از این زایمان جانباختند و «پیروز» توله نر زنده ماند.
«پیروز» که اکنون شش ماهه است، هنوز وابستگی زیادی به انسان به ویژه به علیرضا شهرداری تیمارگرش دارد. سازمان محیط زیست اعلام کرده که دلیل این وابستگی نیاز پیروز به درمان و مراقبت ویژه بوده است.
«پیروز» اواخر فروردین ۱۴۰۲ به «توران» منتقل می‌شود؛ «پیروز و احتمال انقراض‌اش» یک هشدار و خطر جدیست
یوز ایرانی از جمله گونه‌های جانوری در حال انقراض در ایران است که طی سال‌های گذشته اشتباهات پی در پی مقامات دولتی، خطر این انقراض را افزایش داده است.
پیام محبی رئیس جامعه دامپزشکان ایران در مورد پیدا شدن دو توله یوز با کنایه گفته که «اینکه یک چوپان توانسته این دو توله‌یوز را ببرد و از آنها نگهداری کند، بدون اینکه جان‌شان به خطر بیفتد، موضوع جالب و مهمی است، خصوصا که همین چند ماه پیش مدیران محیط زیست ایران نتوانستند برای حفظ دو فرزند دیگر «ایران» کاری انجام دهند، بر این اساس به نظرم بجای این مدیران، یک چوپان را برای حفظ و احیای پروژه احیای یوزپلنگ ایرانی بگذاریم، نتیجه بهتری می‌گیریم.»
پیام محبی افزوده «مسئله اینجاست که کسانی که پایه‌گذار اصلی پروژه احیای یوز ایرانی بودند حالا اصلا در پروژه حضور ندارند و کنار گذاشته شده‌اند، آنهایی هم که در حال حاضر بر سرکارند، مدام مشغول هستند که ثابت کنند مدیران و برنامه‌ریزان قبلی چه اشتباهاتی داشته‌اند.»
رئیس جامعه دامپزشکان ایران درباره استفاده از این توله یوزها در پروژه احیای یوزپلنگ ایرانی گفته که «هر یک روز که این توله‌ها در بیرون از حیات‌وحش نگهداری شوند، یک روز از توانایی آنها برای زندگی طبیعی و در طبیعت کاسته می‌شود و این موضوع بسیار مهمی است.»
