در روزهای گذشته موجی از افزایش قیمتها بازار مواد غذایی ایران را در بر گرفته و همزمان قیمت سکه به بیش از ۱۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است. در چنین شرایطی مقامات دولتی مدعی کاهش ۲۰ درصدی تورم به عنوان دستاوردی اقتصادی در سال نخست فعالیت دولت رئیسی هستند.
گزارشها از بازار مواد غذایی نشان از افزایش قیمت در بسیاری از اقلام خوراکی است. قیمت گوشت گوسفندی به ۳۰۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم رسیده که رقمی بیسابقه است.
گزارش دیگری نشان میهد برنج طارم ممتاز گلستان به کیلویی بیش از ۱۴۰ هزار تومان رسید. برنج هاشمی معطر گیلان کاویش نیز از کیلویی ۱۲۰ تومان گذشت.
همچنین قیمت «میوه خشک» آناناس، توت فرنگی و انبه از مرز یک میلیون تومان نیز فراتر رفته و نجومی شده است. قیمت آناناس خشک در سایتهای فروش اینترنتی خشکبار «یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان» و انبه خشک «یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان» است.
افزایش قیمتها در دیگر بازارها نیز ادامه دارد. در بازار طلا که یکی از پرجهشترین بازارها طی روزهای گذشته بوده قیمت هر سکه طلا به ۱۷ میلیون و ۸۱۰ هزار تومان رسیده است. بازار ارز هم همچنین روند صعودی قیمتها را پشت سر میگذارد.
همچنین آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد قیمت مسکن در تهران طی ماه گذشته نسبت به مهر ماه رشدی نزدیک به ۷ درصد داشته و یک رکورد تاریخی جدید ثبت کرده است. بر اساس این گزارش، قیمت مسکن در تهران نسبت به آبان پارسال نیز نزدیک ۴۶ درصد جهش داشته است.
آمارهای مرکز آمار نیز نشان میدهد بار اصلی تورم بر روی دهکهای پایین درآمدی و خانوارهای روستایی است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار کشور میزان تورم سالیانه در آبانماه، ۴۴/۴ درصد بوده است در حالی که این شاخص برای دهک دوم جامعه بیش ۴۷/۲ درصد یعنی دو واحد درصد بیشتر از میانگین تورم ماه گذشته بوده است. این در حالیست که دهک هشتم با وجود ثروت بیشتر نسبت به دهکهای پایینتر، ۴۴ درصد فشار ناشی از تورم را احساس کرده است.
همچنین در این گزارش آمده است نرخ تورم نقطهای در آبان ماه ۱۴۰۰ به عدد ۳۵/۷ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور بطور میانگین ۳۵/۷ درصد بیشتر از آبان ۱۳۹۹ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.
در چنین شرایط هولناکی که حتی خرید نان خالی هم برای بسیاری از خانوارها به بحرانی جدی تبدیل شده، مقامات دولتی از کاهش ۲۰ درصدی تورم سخن میگویند.
محمدهادی سبحانیان معاون وزیر اقتصاد مدعی شده که «تورم ماهانه کاهش پیدا کرده و آمارهای تورمی به ویژه نسبت به دوره آغاز به کار دولت سیزدهم در حال بهبود است. براساس آمار بانک مرکزی در آغاز به کار دولت، تورم ۱۲ ماهه ۵۹/۳ درصد بود اما در هشتمین ماه از سال ۱۴۰۱ نرخ تورم دوازده ماهه به ۳۹/۹ درصد کاهش پیدا کرده است.»
محمدهادی سبحانیان با بیان اینکه با دستور ابراهیم رئیسی «بر لزوم بسیج همه دستگاهها برای مهار تورم، تاکید و اولویت دولت هم مهار و کنترل نرخ تورم است» گفته که «باید توجه داشت که تورم دلایل تاریخی دارد و دلیل رشد نقدینگی و موتورهای خلق نقدینگی، ناترازی بانکها و ناترازی بودجه بوده و به طور قطع نمیتوان یکشبه و یکساله ناترازی بانکی یا ناترازی بوجه را برطرف و اصلاح کرد. هر چند گامهای خوبی برداشته شده اما این اقدامات کافی نبوده و باید با عزم بیشتر و جدیتری به سمت کنار گذاشتن اقدامات تورمزا و عمل به اقداماتی که نرخ تورم را کاهش میدهد، پیش برویم.»
محمد حسینی معاون پارلمانی ابراهیم رئیسی نیز هفته گذشته مدعی شد که زمانی که دولت سیزدهم بر سر کار آمد نرخ تورم در کشور حدود ۶۰ درصد بود که امروز با کاهش ۲۰ درصدی به ۴۰ درصد رسیده که میتوان این روند کاهشی را با افزایش صادرات و سرمایهگذاری ادامه داده و این رقم را کاهش داد.
بانک مرکزی به تازگی در گزارشی اعلام کرده است که نرخ تورم متوسط دوازده ماهه در آبان ماه سال جاری معادل ۳۹/۹ درصد به ثبت رسید که نسبت به نرخ تورم زمان استقرار دولت سیزدهم که ۵۹.۳ درصد، کاهش ۱۹/۴ درصدی را نشان میدهد. نرخ تورم نقطه به نقطه نیز با ۲۵/۳ واحد درصد کاهش، از ۵۴/۹ درصد در شهریورماه سال ۱۴۰۰ به ۲۹/۵ درصد در اسفندماه این سال رسید.
نرخ تورم در آبان ۱۴۰۰ به ۴۴ درصد و نرخ تورم نقطهای به ۴۸/۱ درصد رسیده است. یعنی برخلاف گزارش بانک مرکزی که مدعی کاهش ۱۹/۴ درصدی نرخ تورم ۱۲ماهه در دوره فعالیت دولت سیزدهم است، نرخ تورم تنها ۱/۲ درصد کاهش یافته است. اما نرخ تورم نقطه به نقطه براساس گزارش مرکز آمار ایران ۴/۹ درصد افزایش داشته است.
نکتهای که در این میان مطرح است، اینکه رییس دولت سیزدهم با وجود تاکید روی آمارهای مرکز آمار ایران، اما تاکنون در چندین نوبت آمارهای متفاوتی از مرکز آمار ایران منتشر کرده است.
آخرین آمار متفاوت، مربوط به شهریور ماه امسال است که ابراهیم رئیسی در نشست مطبوعاتی خود گفت که تورم در یک سال اول دولت او ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است. او گفته بود: «تورم فعلی ۴۰/۵ درصد است؛ یعنی اگر بخواهیم شهریور ۱۴۰۰ را با شهریور امسال مقایسه کنیم که آن وقت قریب به ۶۰ درصد بود؛ الان ۴۰/۵ درصد است.»
به نظر میرسد در حالیکه دولت هیچ توضیحی برای شکست در مدیریت اقتصاد کشور ندارد و بحرانهای اقتصادی با وجود وعدههای زیادی که تیم اقتصادی دولت سیزدهم دادهاند به شدت تشدید شده، حالا مقامات دولتی با فرافکنی به دنبال شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت فاجعهای هستند که در زندگی شهروندان ایجاد شده است.