دادستان اهواز از نهایی شدن احکام ۲۱ متهم حادثه فروریختن ساختمان «متروپل» آبادان خبر داد که بر اساس آن متهمان فقط به ۳ سال زندان و پرداخت دیه محکوم شدند. ساختمان متروپل آبادان که توسط یک شبکه مافیایی در استان خوزستان در حال ساخت بود خرداد گذشته فروریخت و دستکم ۴۳ شهروند در این حادثه جان باختند.
صادق جعفری چگینی دادستان اهواز از نهایی شدن احکام پرونده متهمان فروریختن ساختمان متروپل خبر داد و گفت: «هر کدام از محکومان به سه سال حبس تعزیری و پرداخت دیه به خانواده و ورثه جانباختگان حادثه، اقامت اجباری، انفصال از خدمات دولتی و عمومی، لغو پروانه اشتغال و منع اشتغال در حرفه مهندسی ساختمان محکوم شدند.»
دادستان اهواز با اعلام اینکه احکام نهایی محکومان در دادگاه تجدید نظر صادر و به مرحله اجرا رسیده، گفت: «تا کنون ۱۰ نفر از محکومان در حال حاضر دوران حبس خود را سپری میکنند و حکم مابقی محکومان صادر شده که در اسرع وقت حکم جلب آنها اجرایی خواهد شد.»
رأی بدوی این پرونده شهریور امسال صادر شده بود. مسعود ستایشی سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرده بود که ۲۱ متهم این پرونده با اتهام «قتل شبهعمد» و «ایراد صدمه بدنی شبهعمد مصدومین» محاکمه شدند.
مسعود ستایشی افزوده بود که حسین عبدالباقی مالک ساختمان متروپل، که ادعا شده جانباخته است، ۷۵ درصد مقصر بوده است و «هر کدام از متهمان به سه سال حبس تعزیری محکوم و دو سال انفصال از خدمات عمومی و دولتی و منع اشتغال به حرفه ساختمان، لغو پرونده اشتغال و محرومیت از عضویت در سازمان نظام مهندسی محکوم شدند.»
ساختمان متروپل آبادان در نیمروز دوم خردادماه به دلیل تخلفات در ساخت و شکستن ستونهای ساختمان فرو ریخت و طبق آمار رسمی ۴۳ تن در این حادثه مرگبار جان باختند و دستکم ۳۷ نفر مصدوم شدند.
سه جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده متروپل طی امرداد جاری در شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ شهر اهواز برگزار شد. علی دهقانی رئیس کل دادگستری خوزستان ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ پس از برگزاری نخستین جلسه غیرعلنی دادگاه در جمع خبرنگاران گفت: «متهمان این حادثه ۲۱ نفر هستند که همه آنها در دادگاه حاضر شدند که همگی بازداشت هستند و از زندان به جلسه دادگاه اعزام شدهاند.»
رئیس کل دادگستری خوزستان گفته بود که «در این جلسه اظهارات ۲۲ نفر از اولیای دم متوفیان استماع شد و برخی از وکلای آنان نیز اظهارات خود را بیان کردند. بعضا متوفیان اعضای یک خانواده بوده اند که یک نفر به نمایندگی از اولیای دم در جلسه دادگاه حاضر شد.»
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی یک ماه پیش از اعلام رأی بدوی و در امرداد گذشته اعلام کرده بود که بر اساس تحقیقات این کمیسیون، علاوه بر حسین عبدالباقی مالک ساختمان متروپل، شهرداری آبادان و سازمان نظام مهندسی نیز از جمله مقصران ریزش ساختمان متروپل هستند و ناظر تعیین شده بر این پروژه نیز وظایف خود را به درستی انجام نداده است. این کمیسیون در گزارش اولیه نیز که هفته پیش منتشر شد بر تخلف دستگاهها و سازمانهای دولتی و نظارتی در روند ساخت متروپل تأکید کرده بود.
محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفته بود که «از نظر ما در کنار مالک، شهرداری آبادان و سازمان نظام مهندسی بیشترین تخلف را داشتند و البته دستگاههای ناظر نیز به وظایف خودشان به خوبی عمل نکردند.»
بر اساس توضیحات محمدرضا رضایی کوچی، «از ابتدای کار در انتخاب مشاور و ناظر پروژه کوتاهی صورت گرفته چرا که فرد و شرکت مذکور صلاحت کافی نداشته و مجوز آن نیز غیرقانونی بوده است. همچنین در حین ساخت و ساز نیز ناظرهای متعددی تغییر کردند و علیرغم ارائه گزارش وضعیت نامناسب ساختمان متروپل به شهرداری آبادان، این مجموعه توجهی به تخلفات نکرده است و همچنین مسئولان در ردههای مختلف نیز که از این وضعیت اطلاع داشتند، در انجام وظایف خود کوتاهی کردند.»
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تأکید کرده که حسین عبدالباقی مالک ساختمان تخلفات فراوانی داشته و شهرداری و سازمان نظام مهندسی نیز «علیرغم مشهود بودن تخلفات در حین ساخت» کوتاهی کرده و به تخلفات توجهی کردند.
مالک این ساختمان حسین عبدالباقی یکی از رانتخواران در استان خوزستان است که طی دو دهه از آجیلفروشی به همراه برادرانش در مغازه پدری در آبادان به یکی از مافیاهای زمین و ساختمان تبدیل شد.
بر اساس گزارشها، بسیاری از مقامات شهر آبادان و استان خوزستان در روند تبدیل شدن حسین عبدالباقی به مافیای اقتصادی از وی حمایت کردهاند. حسین عبدالباقی با پولپاشی و رشوه مسیر خود را برای زمینخواری و ساختوسازهای کلان در استان خوزستان هموار کرده بود. ساختن بناهای مختلف برای نهادهای حکومتی، ارسال تجهیزات اداری، نصب کولر در ادارات و سازمانها، و آسفالت محوطههای متعلق به دستگاههای حکومت و انواع رشوه در غالب هدیه و به اصطلاح نیکوکاری از جمله این پولپاشیها بوده است.
گزارشهای دیگری که در نخستین روزهای پس از ریزش ساختمان منتشر شد شد نیز نشان میداد که بیش از یک سال پیش عدم رعایت استانداردهای ایمنی و فنی در این ساختمان گزارش شده و حتی در مورد ریزش این ساختمان هشدار داده شده بود. در یک مورد از این گزارشها که نامه رئیس وقت سازمان نظام مهندسی آبادان درباره ۱۴ مورد تخلف در ساخت متروپل بوده، این نامه به شهرداری آبادان، امام جمعه، رئیس وقت شورای اسلامی شهر، فرمانداری ویژه آبادان، معاونت شهرسازی و مدیریت حراست شهرداری آبادان ارسال شده اما هیچ اقدامی از سوی مسئولان صورت نگرفته است!
گزارشها نشان میدهد مجتمع برجهای دوقلوی متروپل به قدری سست بود که ستون اصلی و حملکننده مجتمعها نشست و طبله کرده بود. تصاویر و ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی نیز چنین چیزی را نشان میدهد. مالک این ساختمان داربستهایی در اطراف پروژه کشیده بود که برخی مدعی هستند با هدف پنهانکاری وضعیت وخیم ساختمان انجام گرفته است. نخستین ساختمان متروپل پیش از این به بهرهبرداری رسیده بود و ساختمان دوم این پروژه دوقلو که از آن به عنوان «مگاپروژه متروپل» یاد شده، در آخرین مراحل ساخت قرار داشت اما بهرهبرداری از طبقات پایینی آن آغاز شده بود.
حاشیههای ریزش ساختمان متروپل و جلب شدن توجهها به هلدینگ عبدالباقی به عنوان یکی از رانتخواران حوزه ساخت در ایران که به برخی مقامات منطقهای و کشوری متصل بودند، همچنان ادامه دارد.
با وجود ادعای مقامات حکومتی بر اینکه حسین عبدالباقی زیر آوار متروپل مانده و درگذشته است اما منابع محلی همچنان معتقدند حسین عبدالباقی چند ثانیه پیش از ریزش ساختمان از ساختمان خارج شده و برای فرار از خشم مردم و قانون، به یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس گریخته است.
از سوی دیگر مجید عبدالباقی برادر حسین عبدالباقی مالک ساختمان متروپل آبادان ظهر امروز شنبه اول مرداد ۱۴۰۱ در حال ورود به پارکینگ محل سکونتش مورد حمله افراد مسلح قرار گرفت و درگذشت.
پیشبینی شده حذف برادر حسین عبدالباقی پیش از تشکیل دادگاه با توجه به اطلاعات او از روابط پیچیده برادرش با مقامات محلی و کشوری ممکن است کار مافیاهای وابسته به حکومت یا نهادهای امنیتی باشد. با اینهمه دو نفر به اتهام نبش قبر او چند روز پس از خاکسپاری بازداشت شدند که احتمال دست داشتن خانواده قربانیان در این موضوع مطرح است.