قوه قضاییه جمهوری اسلامی با وجود همه انتقادها و تلاشهای داخلی و بینالمللی همچنان مشغول صدور حکم اعدام علیه شهروندان است. در آنسو اما در برخی پروندهها ناچار به عقبنشینی شده و با وکیل تعیینی (انتخابی) برای شهروندانی که در جریان اعتراضات بازداشت شدند موافقت کرده است.
در این میان، مهدی بهمن نویسنده و نگارگر ایرانی که مهرماه امسال در تهران بازداشت شد نیز به اعدام محکوم شده است. این نویسنده ۲۱ مهرماه امسال در پی «مصاحبه» با شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل بازداشت شد. به او که همچنان در بند ۲۰۹ زندان اوین محبوس است اتهام «جاسوسی» زده شده است.
دادگاه این نویسنده سوم دیماه در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی عموزاد برگزار شد. «کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان» روز پنجشنبه ۸ دیماه با انتشار خبر محکومیت مهدی بهمن به «اعدام» تأکید کرد که این نویسنده در این مدت از حق برخورداری از وکیل تعیینی (انتخابی) محروم بوده است.
مهدی بهمن بیش از ۲۰ سال در حوزه «همزیستی ادیان» فعالیت کرده و به همراه آیتالله معصومی تهرانی، فعالیتهای مشترکی در راستای گفتگوی ادیان انجام داده است.
او آثار و کتابهایی از جمله تورات، زبور و انجیل را تذهیب کرده است. مجموعه داستان «سرمای استخوان سوز» عنوان کتابی از مهدی بهمن است که به خاطر ممنوعیت انتشار و سانسور کتاب در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سال ۲۰۱۹ توسط نشر «روناک» در آمستردام منتشر شد. کیهان لندن در بهمن ۱۳۹۹ در ارتباط با مجموعه داستان مهدی بهمن و اینکه چرا آن را در خارج کشور به چاپ رسانده با وی گفتگو کرده بود. این نویسنده و هنرمند در این گفتگو اشاره کرده بود: «اینکه جهان داستانهای من اینقدر سیاه است عمدهترین دلیلش این است که من در «ایران» زندگی میکنم با همه فراز و نشیبهای تاریخی و اجتماعی آن.»
ادامه صدور حکم اعدام علیه شهروندانی که در اعتراضات یا به دلیل فعالیتهایی مرتبط با جنبش انقلابی علیه جمهوری اسلامی بازداشت شدهاند در حالی ادامه دارد که معاون دادستان خراسان رضوی که از جمله آمران و عاملان اعدام مجیدرضا رهنورد جوان ۲۳ ساله بازداشتشده در اعتراضات در مشهد است، مدعی شده «چون عده زیادی از معترضان «فریبخورده» بودند، ۸۰ درصد از احکام آنها به صورت تعلیقی تا دو سال صادر شد.»
اسماعیل رحمانی معاون دادستان خراسان رضوی گفته که «حکم فریبخوردگان اغتشاشات اخیر مشهد که بیش از ۸۰ درصد پروندهها را شامل میشود با ارفاق به مدت ۲ سال تعلیق شد. این ارفاق شامل افرادی میشود که هیچ سابقه قضایی ندارند و تحت تاثیر فضای مجازی احساساتی و هیجانی شدهاند.»
معاون دادستان خراسان رضوی افزوده که «برای این افراد کلاسهای توجیهی و دورههای مشاورهای برگزار و اقدامات جهادی جایگزین مجازاتشان میشود و چنانچه در مدت ۲ سال جرمی مرتکب نشوند، سابقه قضایی برای آنها ثبت نخواهد شد. اغلب شرکت کنندگان در اغتشاشات مهر و آبان، فریب خوردگانی بودند که به صورت موقت هیجانی شده بودند و اقدام سازمان یافتهای نداشتند و سعی شد با صدور تعلیق حکم به آنها مساعدت شود.»
این مقام قضایی در حالی مدعی «مساعدت» به بازداشتشدگان است که ۲۰ روز پیش مجیدرضا رهنورد جوان ۲۳ ساله در یک سناریوی تباه از سوی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (ساس) و قوه قضاییه خراسان رضوی به دار آویخته شد. مجیدرضا رهنورد یک نشان شیروخورشید بزرگ بر ساعد دست راستش تتو کرده بود و نیروهای سپاه پاسداران پس از بازداشت همین دست او را شکستند. حکم «اعدام» او در کمتر از دو هفته صادر و چند روز بعد در سحرگاه ۲۱ آذر در ملاء عام اجرا شد.
یکی از نزدیکان #مجیدرضا_رهنورد جوان ۲۳ ساله که سحرگاه ۲۱ آذر توسط جمهوری اسلامی اعدام شد: «اینکه میگن دست چپ مجید تتو شیروخورشید بوده، درسته برای همونم دستش شکسته و بسته بود! موقع دستگیری هم بخاطر این تتو به دستش شوکر و باتوم زدن!»#مهسا_امینی#IranRevolution #انقلاب_ملی_ایران pic.twitter.com/TXA9kY9h4u
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 24, 2022
با اینهمه انتقاد از صدور اتهامات و احکام سنگین علیه شهروندان بازداشت شده و همچنین انتقادهای حقوقدانان از شیوه دادرسی پرونده معترضان بازداشت شده و زیر سوال بردن اتهامات و احکام صادره از سوی قوه قضاییه، به تغییراتی در برخی پروندهها منجر شده است.
امیر رئیسیان وکیل پایه یک دادگستری خبر داده که قوه قضاییه وکالت او و یکی از همکارانش در پرونده توماج صالحی را پذیرفته است. امیر رئیسیان در توئیتر نوشته که «وکالت من و همکارم، خانم رزا اعتماد انصاری، در پرونده آقای توماج صالحی پذیرفته شد، بخشی از پرونده توسط همکارم مطالعه شده است. در روزهای آتی کل پرونده مطالعه خواهد شد و با موکل ملاقات خواهیم کرد.»
توماج صالحی هنرمند و خواننده رپ که همواره کنار مردم و حقوق آنها بوده هشتم آبان بازداشت شد. توماج صالحی به «محاربه»، «همکاری با دولتهای متخاصم علیه جمهوری اسلامی» و «نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی از طریق فضای مجازی و تحریک و ترغیب افراد به اعمال خشونتآمیز» متهم شده است. او از جمله بازداشتشدگانی است که با خطر صدور حکم اعدام روبروست.
وکالت من و همکارم، خانم رزا اعتماد انصاری، در پرونده آقای #توماج_صالحی پذیرفته شد، بخشی از پرونده توسط همکارم مطالعه شده است. در روزهای آتی کل پرونده مطالعه خواهد شد و با موکل ملاقات خواهیم کرد.
— امیر رئیسیان AMIR RAESIAN (@amirreiis) December 29, 2022
«سازمان حقوق بشر ایران» در تازهترین گزارش خود اعلام کرده که بر اساس مستندات و اطلاعاتی که در دست این سازمان است، بیش از ۱۰۰ شهروند که در جریان اعتراضات بازداشتشدهاند با خطر اعدام روبرو هستند. برخی از شهروندان به اعدام محکوم شده و برخی دیگر نیز مانند توماج صالحی با اتهامات سنگینی روبرو هستند که امکان صدور حکم اعدام علیه آنها وجود دارد.
تلاش برای نجات شهروندان به ویژه آنها که با حکم اعدام روبرو هستند ادامه دارد. شکیرا خواننده مشهور کلمبیایی برای آزادی امیر نصر آزادانی فوتبالیست زندانی که با اتهام سنگین «بغی» روبروست کمپین راهندازی کرده است. شمار امضاکنندگان این پتیشن در چند روز به بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر رسیده است.
امیر نصر آزادانی در اعتراضات ۲۵ آبان در اصفهان حضور داشته و دو روز بعد توسط نهادهای امنیتی بازداشت شد. این ورزشکار حرفهای از سوی قوه قضاییه به عنوان یکی از متهمان پرونده کشته شدن سه نیروی امنیتی در جریان اعتراضات شناخته شده است.
امیر نصر آزادانی به «بغی» و همچنین «عضویت در دستههای غیرقانونی به قصد بر هم زدن امنیت کشور و اجتماع و تبانی منتهی به جرائم ضد امنیت» و «معاونت در محاربه» متهم شده است. اتهام «بغی» به احتمال زیاد صدور حکم اعدام علیه این ورزشکار را در پی خواهد داشت.
اسدالله جعفری رئیس دادگستری استان اصفهان روز یکشنبه ۲۰ آذر گفت که این پرونده ۹ متهم دارد که یکی از آنها متهم ردیف پنجم امیر نصر آزادانی است.
رئیس کل دادگستری استان اصفهان با بیان اینکه امیر نصر آزادانی از ۲۷ آبانماه در بازداشت بسر میبرد گفته او به «بغی» و «عضویت در دستههای غیرقانونی به قصد بر هم زدن امنیت کشور و اجتماع و تبانی منتهی به جرائم ضد امنیت» و «معاونت در محاربه» متهم است.
بسیاری از سیاستمداران و همچنین چهرههای مشهور ورزشی، هنری، سیاسی و فرهنگی در شهرهای مختلف جهان به حمایت از مردم ایران پرداختهاند و کفالت سیاسی شمار زیادی از زندانیان و محکومان به اعدام را پذیرفته و برای آزادی آنها تلاش میکنند. این توجهات بینالمللی اگرچه ممکن است در روند قضایی که علیه متهمان در جریان است اثر برجسته نداشته باشد اما هم به مردم ایران روحیه میبخشد و هم جوّ روانی علیه جمهوری اسلامی را گسترش میدهد. با اینهمه واقعیت این است که هیچ شهروند زندانی و غیرزندانی از خطرات مرگبار جمهوری اسلامی در امان نیست.