در پی «قتل حکومتی» دو شهروند معترض با سپردن آنها به «چوبه دار»، شهروندان معترض در چند شهر ایران اعتراضات و تجمعاتی برگزار کردند. جامعه جهانی و نهادهای حقوق بشری نیز واکنش گستردهای به «اعدام» دو شهروند معترض نشان دادند. در حاشیه واکنشها این موضوع مطرح است که آیا موضعگیری و پذیرش «کفالت سیاسی» در مقابل جنایتهای جمهوری اسلامی کافیست؟! آیا چنین اقداماتی که بیشتر فشار سیاسی و نمادین هستند میتوانند جان شهروندان ایران را چه در زندان و چه در خیابان حفظ کنند؟!
جمهوری اسلامی در اقدامی سازمانیافته حکم «اعدام» دو شهروند معترض دیگر را سحرگاه شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱ به اجرا گذاشت و آنها را به قتل رساند. محمدمهدی کرمی ۲۲ ساله و محمد حسینی ۳۹ ساله دو متهم در پروندهسازی قتل یک بسیجی مسلح و سرکوبگر بودند که به همراه سه متهم دیگر به «اعدام» محکوم شدند اما دیوان عالی کشور با درخواست فرجامخواهی سه متهم موافقت و حکم اعدام این دو جوان را تأیید کرد و این احکام غیرقانونی و ناعادلانه و ضدانسانی روز گذشته اجرا شدند.
علی شریفزاده اردکانی وکیل انتخابی محمد حسینی که البته اجازه نیافت در پرونده و جلسات دادگاه حضور پیدا کند، با انتشار تصویری از سند ثبت اعاده دادرسی اجرای حکم اعدام برای موکلش را «ناحق» خوانده و نوشته که «با توجه به ثبت اعاده دادرسی و ارائه مستندات از جمله شکایت اذیت و آزار موکلام جهت اخذ اقرار و مدارک بیماری روانی دوقطبی او، اجرای حکم ناحق بود.»
علی شریفزاده تأکید کرده که یک روز بعد از تایید حکم اعدام محمد حسینی، اعاده دادرسی موکلاش را ثبت کرده اما هرچه تلاش کرد دستور توقف حکم را بگیرد مسئولان قوه قضاییه مقاومت کرده و به او گفتند ادامه کار را شنبه پیگیری کند. این وکیل دادگستری در حالی که شنبه صبح اول وقت در مسیر دیوان عالی کشور برای طی ادامه مراحل قانونی در حرکت بوده شنیده که موکلاش اعدام شده است.
محمد آقاسی وکیل محمدمهدی کرمی نیز که او هم اجازه نیافت در پرونده محمدمهدی به عنوان وکیل حضور پیدا کند، در مصاحبه با روزنامه «توسعه ایرانی» گفته است «آنقدر سریع موکلام را اعدام کردند که حتی فرصت ندادند برایش لایحه اعاده دادرسی بنویسم. محمدمهدی چهارشنبه گفت در اعتراض به نداشتن وکیل اعتصاب غذا میکند، اما در عرض دو روز او را اعدام کردند.»
محمد آقاسی افزوده «در شرایطی یک پسر ۲۲ ساله را محاکمه میکنند که نه مطلقا دادگاه را میشناسد، نه مقررات را میداند و نه بلد است از خود دفاع کند تا با دست بسته و زبان بسته در محضر دادگاه حاضر شود و از حق قانونیاش محروم شود. در این اعدامها دیوان عالی کشور هم کوتاهی کرد، چون باید وقتی متهمان وکیل انتخابی نداشتند، حکم نقض میشد.»
وکلای انتخابی در حالی پس از اجرای حکم موکلانشان از این موضوع مطلع شدند که بر اساس قوانین ناقص و ناکارآمد جمهوری اسلامی هم، پیش از اجرای حکم اعدام باید وکیل او اطلاع پیدا کرده و حتی میتواند در زمان اعدام در محل حضور داشته باشد!
پیکر #محمدمهدی_کرمی جوان ۲۱ ساله جانباخته میهن در اشتهارد به خاک سپرده شد.
شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱#محمد_حسینی#انقلاب_ملی_ایران#IranRevolution pic.twitter.com/ARtIaRZZzA
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 7, 2023
اعدام این دو جوان معترض با واکنشهای گستردهی داخلی و خارجی روبرو شده است. شهروندان در چند نقطه پایتخت از جمله تهرانپارس و هفت حوض نارمک عصر و شب گذشته تجمع کردند و شعارهای شبانه از منازل سر داده شد.
بر اساس گزارشها و ویدئوهای منتشر شده شهروندان در بیش از ۱۴ محله در تهران، دو محله در کرج و چند شهر دیگر از جمله اراک شعارهای شبانه علیه جمهوری اسلامی سر دادند. مناطق امیرآباد، «ولیعصر»، مرزداران، پونک، بلوار فردوس، ستارخان، ولنجک، دربند، سعادتآباد، خیابان دولت، «پاسداران»، جردن، ظفر و نارمک از جمله محلات تهران هستند که شعارهای شبانه در آنها ادامه داشت. «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه»، «تجاوز، جنایت، مرگ بر این ولایت»، «هر یه نفر کشته شه، هزار نفر پشت شته»، «حکومت اعدامی، نمیخوایم نمیخوایم»، «مرگ بر حکومت بچهکش»، «مرگ بر خامنهای» از جمله شعارهای شبانه مردم در شهرها و محلههای مختلف بود.
جوانانی که با نام #محمدمهدی_کرمی و #محمد_حسینی پلاکارد جنایت و نسلکشی جمهوری اسلامی را یادآوری میکنند
شیراز
شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱#انقلاب_ملی_ایران pic.twitter.com/P0UGvuJfVJ
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 8, 2023
شاهزاده رضا پهلوی روز شنبه در توییتی در واکنش به اعدام محمد حسینی و محمد مهدی کرمی نوشت که این دو «اعدام نشدند» بلکه توسط جمهوری اسلامی «به قتل» رسیدند.
شاهزاده رضا پهلوی نوشته است: «محمد حسینی و محمدمهدی کرمی اعدام نشدند؛ بلکه به دست رژیمی تروریستی به قتل رسیدند. با همت ملت بیدار و متحد ایران، این تروریستهای ضدایرانی و رهبر جنایتکارشان به سزای اعمال خود خواهند رسید. به خون پاک محمد و مهدی سوگند که مصممتر از پیش، این انقلاب را تا روز پیروزی ادامه میدهیم.»
محمد حسینی و محمدمهدی کرمی اعدام نشدند؛ بلکه به دست رژیمی تروریستی به قتل رسیدند.
با همت ملت بیدار و متحد ایران، این تروریستهای ضدایرانی و رهبر جنایتکارشان به سزای اعمال خود خواهند رسید.
به خون پاک محمد و مهدی سوگند که مصممتر از پیش، این انقلاب را تا روز پیروزی ادامه میدهیم.
— Reza Pahlavi (@PahlaviReza) January 7, 2023
ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده در توییتی با محکوم کردن اعدام این دو جوان نوشته است: «ما محاکمه نمایشی و اعدام محمدمهدی کرمی و محمد حسینی را به شدت محکوم میکنیم. این اعدامها بخش اصلی تلاش حکومت [جمهوری اسلامی] برای سرکوب اعتراضات است. ما به همراه شرکایمان به تلاش برای پاسخگو کردن حکومت ایران به دلیل این سرکوب بیرحمانه، ادامه میدهیم.»
ملانی جولی وزیر خارجه کانادا نیز در توییتی با تأکید بر اینکه باید از صدور و اجرای این احکام وحشیانه و غیرانسانی جلوگیری کرد نوشته که «جان دو انسان دیگر به خاطر اعدامهای بیمعنی به دست رژیم ایران تلف شد.»
وزارت خارجه فرانسه نیز در بیانیهای اعدام شهروندان معترض توسط جمهوری اسلامی را «انزجارآور» خواند و نوشت که «این اعدامهای هولناک در صدر نقض جدی حقوق و آزادیهای بنیادین از سوی رژیم ایران قرار دارد.»
جیمز کلورلی وزیر خارجه بریتانیا در توییتی نوشت: «ایران باید فورا به خشونت علیه مردم خود پایان دهد. اعدام محمدمهدی کرمی و سیدمحمد حسینی توسط رژیم ایران نفرتانگیز است.» وی همچنین نوشت: «بریتانیا به شدت با مجازات اعدام در هر شرایطی مخالف است.»
شماری از شخصیتهای هنری و ورزشی ایران نیز به این اعدامها واکنش نشان دادند. هانیه توسلی، سحر دولتشاهی و نوید محمدزاده از سینماگران ایرانی، و علی قمصری آهنگساز با انتشار تصاویری از جمله تصویر محمدمهدی کرمی نوشتند: «به مامان چیزی نگو!» این عبارت که بر دیوارنویسی نیز شده و در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، عبارتی است که محمدمهدی کرمی پس از دریافت حکم اعدام به پدرش گفت تا مادرش را از این فاجعه با خبر نکند.
مهسا افسانه ورزشکار در اینستاگرام نوشت: «انگار کارِتون خون کردن و جدا کردن همیشگی پدر و مادران از فرزندانشان هست. کاری مهمتر از اعدام جوانها و نسلکشی در این کشور ندارید.»
تظاهرکنندگان ایرانی در وین با راهپیمایی تا سفارت جمهوری اسلامی، خواستار بسته شدن آن شدند
اتریش
شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱#محسن_شکاری#مجیدرضا_رهنورد#محمدمهدی_کرمی #محمد_حسینی pic.twitter.com/ru5P0H8slh— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 7, 2023
همانطور که محمد آقاسی وکیل دادگستری هم تأکید کرده محمدمهدی کرمی از روز چهارشنبه ۱۴ دی در اعتصاب غذای خشک بود و در حال اعتصاب غذا اعدام شد.
جمهوری اسلامی حتی این دو جوان را از آخرین دیدار حضور با خانواده پیش از اعدام محروم کرد. پدر و مادر محمدمهدی و تعدادی دیگر از اعضای خانواده از شامگاه مقابل ورودی زندان بودند و برای دیدار او التماس میکردند اما نگذاشتند آنها فرزندشان را ببینند و حتی خبر اعدام را هم به آنها ندادند.
حکم اعدام محمدمهدی کرمی و محمد حسینی در حالی اجرا شد که پیشتر محسن شکاری سحرگاه ۱۷ آذر در تهران و مجیدرضا رهنورد سحرگاه ۲۱ آذر در مشهد دو شهروند معترض دیگری بودند که به دار آویخته شدند. اینهمه در حالیست که پدر و مادر محمد حسینی درگذشتهاند و او هیچ فامیل درجه اول نداشته که جنایتکارانی که حکم را اجرا کردند، پیکر وی را به آنها تحویل دهند!
در هفتههای گذشته شماری از نمایندگان پارلمان در کشورهای اروپایی «کفالت سیاسی» شهروندان معترضی را که در جریان انقلاب ملّی به «اعدام» محکوم شده یا با اتهامات سنگین مانند «محاربه»، «افساد فی الارض» و «بغی» روبرو شدهاند پذیرفتند؛ از جمله کفالت سیاسی محمدمهدی کرمی و محمد حسینی را! اما پذیرش کفالت سیاسی تا کنون نتوانسته قوه قضاییه و بطور کلی جمهوری اسلامی را محدود کند و یا به تجدید نظر در شیوه مرگبار سرکوب شهروندان وادار نماید.
از روز گذشته موضوع کارآمد بودن و موثر بودن پذیرش کفالتهای سیاسی و یا دیگر واکنشهای رسمی دولتها و مقامات کشورها در بازدارندگی جمهوری اسلامی از سرکوب و کشتار بیشتر مردم، مورد توجه کاربران قرار گرفته است.
در همین رابطه رضا معینی مسئول دفتر ایران، افغانستان، و تاجیکستان در سازمان گزارشگران بدون مرز در توئیتی نوشته که «کفالت سیاسی یا حمایت از حقوق و جان یک زندانی زمانی کارآ است که همراه با اقدام عملی و پُرهزینه برای رژیم باشد. میتوان حامیان محمدمهدی کرمی و محمد حسینی و دیگر حامیان زندانیان محکوم به اعدام را به اعتراض و تجمع در برابر سفارتهای ایران فرا خواند.»
#کفالت_سیاسی یا حمایت از حقوق و جان یک #زندانی زمانی کاراست که همراه با اقدام عملی و پُرهزینه برای رژیم باشد.میتوان حامیان #محمدمهدی_کرمی و #حسین_محمدی و دیگر حامیان زندانیان محکوم به #اعدام را به اعتراض و تجمع در برابر سفارتهای #ایران فرا خواند. #نه_به_اعدام #مهسا_امینی pic.twitter.com/XFMDCCVAwe
— Reza Moini (@monreza19) January 7, 2023
در حال حاضر برای بیش از ۱۰ شهروندی که در جریان اعتراضات چهار ماه گذشته بازداشت شدهاند حکم «اعدام» صادر شده اما در این میان حکم محمد قبادلو و محمد بروغنی در دیوان عالی کشور تأیید شده و هر زمان خطر اجرای این احکام و به دار آویختن این دو جوان نیز وجود دارد.
محمد بروغنی جوان ۱۹ ساله در جریان اعتراضات سراسری در پاکدشت دستگیر و به اتهام «آتش زدن فرمانداری پاکدشت» و «حمله منجر به جراحت به مامور دولت» با عنوان اتهامی «محاربه» به اعدام محکوم شده است. قابل توجه اینکه مأموری که محمد را به اتهام مجروح کردن او به «اعدام» محکوم کردند سالم و سر حال در دادگاه محمد حاضر شده و علیه او شهادت داده است!
محمد قبادلو جوان متولد ۱۳۷۹ در جریان اعتراضات هفتههای گذشته بازداشت و متهم به «محاربه» و «افساد فی الارض» با «زیرگرفتن» چند نیروی حکومتی شده است. بر اساس گواهی صادر شده از سوی پزشک معالج محمد قبادلو، او از هفت سال پیش به دلیل ابتلا به اختلال دو قطبی تحت درمان بوده و از دو ماه پیش از حادثه تصادف، دارو مصرف نکرده بود. در چنین شرایطی و بر اساس همین قوانین نیمبند و ناعادلانه جمهوری اسلامی هم این جوان ۲۲ ساله نمیتواند متهم به «محاربه» و محکوم به «اعدام» شود.