فرجامخواهی محمد قبادلو جوان ۲۲ ساله محکوم به اعدام که در جریان اعتراضات اخیر بازداشت شده بود در دیوان عالی پذیرفته و جهت رسیدگی به دادگاه تجدید نظر ارجاع شده است.
خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه روز دوشنبه سوم بهمن ۱۴۰۱ از ثبت فرجام خواهی، پرونده محمد قبادلو در دیوان عالی کشور خبر داد. بر اساس این گزارش، پس از محکومیت محمد قبادلو به اعدام، فرجام خواهی وکیل وی در دیوان عالی کشور ثبت و پرونده جهت رسیدگی به یکی از شعب دیوان ارجاع گردیده است.
امیر هاشمی مدیر روابط عمومی دیوان عالی کشور نیز بعد از ظهر دوشنبه سوم بهمن در توییتی ضمن تأیید این خبر نوشت: «در پی محکومیت محمد قبادلو به قصاص نفس، فرجام خواهی وکیل وی در دیوان عالی کشور ثبت و پرونده جهت رسیدگی به یکی از شعب ارجاع شد».
دیوان عالی کشور روز سوم دیماه خبر پذیرش فرجامخواهی محمد قبادلو و سامان صیدی (یاسین) از معترضان بازداشتشده را منتشر کرد اما ساعاتی بعد در خبری تکمیلی اعلام شد که درخواست فرجامخواهی محمد قبادلو رد و حکم اعدام او تایید شده است.
در پی محکومیت #محمد_قبادلو به #قصاص نفس، فرجام خواهی وکیل وی در #دیوان_عالی_کشور ثبت و پرونده جهت رسیدگی به یکی از شعب ارجاع شد.
گفتنی ست؛ پس از به #شهادت رساندن استوار کرم پور از پرسنل #فراجا به وسیله خودرو، حسب شکایت اولیاء دم #شهید، پرونده وی، منتهی به صدور حکم قصاص شده بود.
— amir_hashemi_official (@Amir_hashemii) January 23, 2023
محمد قبادلو جوان متولد ۱۳۷۹ در جریان اعتراضات هفتههای گذشته بازداشت و متهم به «محاربه» و «افساد فی الارض» با «زیرگرفتن» چند نیروی حکومتی شده است. هفته گذشته در سوم دیماه دیوان عالی کشور با وجود ابتلای محمد به اختلال دو قطبی، حکم اعدام او را تأیید کرد و هر روز ممکن است این حکم اجرا شود.
بر اساس گواهی صادر شده از سوی پزشک معالج محمد قبادلو، او از هفت سال پیش به دلیل ابتلا به اختلال دو قطبی تحت درمان بوده و از دو ماه پیش از حادثه تصادف، دارو مصرف نکرده بود. در چنین شرایطی و بر اساس همین قوانین نیمبند و ناعادلانه جمهوری اسلامی هم این جوان ۲۲ ساله نمیتواند متهم به «محاربه» و محکوم به «اعدام» شود.
سازمان عفو بینالملل به تازگی در بیانیهای اعلام که دادرسی محمد قبادلو با اتکا به «اعترافات تحت شکنجه» بوده و چون دستور ارزیابیهای دقیق سلامت روان با وجود اختلال روانی او صادر نشده، این دادرسی از اساس مخدوش است.
سازمان عفو بینالملل روز جمعه ۳۰ دی ۱۴۰۱ در نامهای به غلامحسین محسنی اژهای رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی خواستار لغو فوری حکم اعدام محمد قبادلو شد. این سازمان بینالمللی حقوق بشر، همچنین طی فراخوانی از شهروندان و سازمانهای حقوق بشری خواسته با «زبان و قلم» خود به سفارتخانههای جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف مکاتبه و خواستار لغو فوری حکم اعدام محمد قبادلو شوند.
سازمان عفو بینالملل تأکید کرده بود که «محمد قبادلو در ارتباط با اعتراضات سراسری اخیر در ایران در معرض خطر شدید اعدام است. او در پی محاکمههای نمایشی به شدت ناعادلانه دو حکم اعدام دریافت کرده است. روند دادرسی با اتکا به «اعترافات» گرفته شده تحت شکنجه و عدم صدور دستور ارزیابیهای دقیق سلامت روان، علیرغم اختلال روانی محمد قبادلو، از اساس مخدوش شده است. طبق قوانین و موازین بینالمللی، صدور مجازات اعدام برای افراد دارای ناتوانی و اختلالات روانی ممنوع است.»
در گزارش سازمان عفو بینالملل آمده بود که «محمد قبادلو در تمام دوران تحقیقات و تا پس از جلسه اول محاکمهاش در تاریخ ۷ آبان از دسترسی به داروهای لازم برای اختلال دوقطبی محروم بوده است. این بدرفتاری، که ناقض ممنوعیت شکنجه و سایر برخوردهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز است، موجب شد که حال روانی محمد قبادلو رو به وخامت رود و آسیبپذیری وی را طی بازجوییها و محاکمههایش شدت بخشید.»
این گزارش تأکید کرده بود که محمد قبادلو «پس از ضرب و شتمهای مکرر و پس از وعده بازجویانش مبنی بر آزادی او و تسهیل خروجش از ایران، مجبور به «اعتراف» و قرائت متنی از پیش تهیه شده در مقابل دوربین فیلمبرداری گشته است.»
بر اساس اسنادی که منتشر شده بازپرس امنیتی در این پرونده تلاش کرده موضوع بیماری محمد در پرونده پررنگ نشود و از فرستادن او نزد پزشکی قانونی برای بررسی سلامت روان هم جلوگیری به عمل آمده است. این در حالیست که گفته شده محمد در دادگاه به قاضی هم گفته که اختلال دو قطبی دارد و تأکید کرده دو ماه بوده دارو استفاده نکرده است.
معصومه احمدی مادر محمد قبادلو پیشتر در متنی در اینستاگرامش توضیح داده که «با وجود داشتن پرونده پزشکی بیماری دوقطبی و به علت عدم مصرف داروهای ضروری اش، همچنین شرایط محیطی حاکم بر جامعه، کنترل خود را از دست داده و هنگام وقوع حادثه حالت عادی نداشته و قدرت تصمیم گیری از او سلب شده است. در تاریخ ۱۹ آذر ماه در دادگاه کیفری، روانپزشک قوه قضائیه، بیماری دوقطبی محمد را تأیید کرده ولی به قاضی دادگاه گفت متهم رفتار هدفدار داشته و کاملا میدانسته ماهیت رفتارش چه بوده است!»
پدر محمد قبادلو نیمه دیماه به دلیل فشار ناشی از احتمال اعدام فرزندش دچار حمله قلبی شد و در بیمارستان بستری شد. پدر محمد قبادلو پیشتر با انتشار ویدئویی با درخواست کمک برای نجات فرزندش گفته بود که «من ۸ سال جنگیدم و جانباز شیمیایی هستم؛ پسرم را اعدام نکنید!»
طی هفتههای گذشته به دلیل احتمال اجرای حکم اعدم محمد قبادلو تلاشهای زیادی برای لغو حکم اعدام او در جریان بود. ونسنت دلاهایه نایب رئیس سنای فرانسه نیز روز سهشنبه ۶ دی ۱۴۰۱ در توئیتی نوشت:«او محمد قبادلو نام دارد، ۲۲ سال سن دارد. او به اعدام محکوم شده است و هر لحظه ممکن است اعدام شود. من میخواهم او را تحت کفالت خودم در بیاورم و خواستار توقف فوری اعدام در ایران هستم.»
بیش از ۵۰ روانپزشک نیز هفته نخست دیماه در نامهای به غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه خواستار تشکیل شورایی از روانپزشکان معتبر شدند تا تمام سوابق و مدارک بیماری محمد قبادلو، از معترضان بازداشتی که به اتهام «محاربه» به اعدام محکوم شده را بررسی کنند.
امضاکنندگان این نامه گفتهاند: «با توجه به پیچیدگی تشخیصهای روانپزشکی به ویژه اختلالات دورهای مانند اختلال دوقطبی و با توجه به اختلاف نظر پزشکان در مورد وضعیت روانی محمد قبادلو» خواستار بررسی دقیق تر وضعیت او از نظر روانپزشکی هستند.
در این نامه همچنین گفته شده که بررسی سوابق و مدارک بیماری، مصاحبه با بیمار، خانواده و پزشکان قبلی قوه قضائیه را می تواند در رسیدن به «حکمی مبتنی بر موازین علمی و مستندات بالینی، منطبق بر واقع و عادلانه یاری کند.»