ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) در بیانیهای اعلام کرد که در چند رشته عملیات توسط فرانسه که در ماه ژانویه صورت گرفت چند محموله سنگین تسلیحات نظامی ارسالی به یمن که منشاء آن ایران بود توقیف شد. نهادهای امنیتی اروپا اکنون اما روی یک مسئله حساستر متمرکز شدهاند: اقدام نظامی احتمالی علیه جمهوری اسلامی و خروج غیرعادی طلا از ایران!
در یکی از این مأموریتها که ۱۵ ژانویه در خلیج عمان صورت گرفت بیش از سه هزار کلاشنیکف، بیش از ۵۷۸ هزار فشنگ و انواع گلوله و ۲۳ موشک هدایت شونده ضد تانک در یک لنج کشف شد.
سنتکام اعلام کرد «این ستاد و نیروهای دریایی شریک بطور منظم عملیات امنیت دریایی منطقهای را انجام میدهند و این توقیف یکی از چهار ماموریت مهم برای ممانعت از محمولههای غیرقانونی در ماههای گذشته بوده است که طی دو ماه توانسته از رسیدن بیش از پنج هزار سلاح و یک میلیون و ششصد هزار گلوله به یمن جلوگیری کند.»
به گزارش روزنامه «وال استریت ژورنال»، مایکل کورلا فرمانده سنتکام از نیروهای امنیتی یمن بابت توقیف ۱۰۰ موتور پهپاد ارسالی به حوثیها، قدردانی و تمجید کرد.
این عملیات دریایی بخشی از اقدامات بینالمللی برای اعمال تحریم تسلیحاتی سازمان ملل متحد علیه حوثیهاست با اینهمه اما به نظر میرسد فرانسه و انگلیس که متحدان اصلی آمریکا در ناتو و منطقه خلیج فارس هستند بیش از گذشته نسبت به ارسال تسلیحات نظامی از جمهوری اسلامی به سایر نقاط منطقه حساسیت نشان میدهند.
در همین ارتباط «والاستریت ژورنال» نوشت تا همین اواخر، ارتش ایالات متحده رهبری تعقیب قاچاقچیان اسلحه در آبهای خاورمیانه را به عهده داشت اما اکنون، فرانسه و بریتانیا نقش بزرگتری ایفا میکنند.
در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ هرچند او و امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه برای «مهار رفتارهای رژیم ایران» توافق کردند اما در عمل بین اقدامات فرانسه و آمریکا به ویژه در مورد برخورد با اقدامات تهدیدآمیز رژیم ایران در عمل همکاری بیشتری نشد.
در آن دوران وقتی موضوع افزایش فشارهای بینالمللی علیه رژیم ایران مطرح بود، علاوه بر انگلیس و آمریکا، استرالیا، بحرین، عربستان، امارات، کویت، اسرائیل، آلبانی و کره جنوبی و کمی محدودتر ژاپن در یک ائتلاف همکاری میکردند و «ائتلاف دریایی اروپایی» با همکاری آلمان، فرانسه، بلژیک، دانمارک، یونان، ایتالیا، هلند و پرتغال تشکیل شد. آنها تحت عنوان «ماموریت نظارت دریایی اروپایی در تنگه هرمز» (EMASOH) در تنگه هرمز و خلیج فارس حضور داشتند.
اگرچه به نظر میرسید مأموریت هر دو ائتلاف مشترک است اما در عمل گروه دوم محافاظهکارانهتر عمل میکرد و تا جای ممکن از هرگونه اقدامی که به نوعی احتمال درگیری در منطقه را افزایش میداد خودداری میکردند. اکنون اما وضعیت دگرگون شده و به نظر میرسد عزم اروپاییها برای برخورد با جمهوری اسلامی بیشتر شده است.
پیش از این نیز اتحادیه اروپا شرکت هواپیماسازی ایران (هسا) را در فهرست تحریمها قرار داد و شرکت هواپیمایی آلمانی لوفتهانزا پروازهایش به مقصد ایران را به دلیل شرایط امنیتی حریم هوایی ایران و ناامنی فرودگاه تهران متوقف کرد. اقداماتی که در گذشته اروپاییها از انجام آن طفره میرفتند.
همچنین فرانسویها در گذشته تمایلی به همکاری مشترک با اسرائیل در خلیج فارس و خلیج عدن یا دریای سرخ نشان نمیدادند. حالا اما برخی منابع فرانسوی گزارش دادند که دولت فرانسه و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل قرار است در مورد تشکیل یک ائتلاف نظامی علیه رژیم ایران مذاکره کنند. رادیو فرانسه به نقل از «لیبراسیون» گزارش داده «اسرائیل طرح حمله به ایران را در جزئیات کامل تهیه کرده است. در این طرح حدود سه هزار هدف شناسایی شده و دولت اسرائیل مایل است هرچه سریعتر اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران در چارچوب یک ائتلاف با قدرتهای غربی از جمله فرانسه و آمریکا و چند کشور عرب منطقه صورت بپذیرد.»
یک منبع آگاه به کیهان لندن میگوید «اروپاییها به ویژه فرانسه نسبت به بعضی تحولات امنیتی در ایران حساس شدهاند. نهادهای امنیتی اروپایی اطلاعاتی در مورد جابجایی مقادیر زیادی طلا از ایران به مقصدهای مختلف به دست آوردهاند.»
جابجایی محمولههای طلا در حکومتهایی که با بحران و اعتراضات گسترده داخلی روبرو هستند دارای پیشینه است و پیام آشکار به غربیها میرساند.
بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا جابجایی چندین تُن ذخایر طلا لیبی توسط معمر قذافی در سال ۲۰۱۱ از دلایلی بود که فرانسه را ترغیب به «مداخله نظامی بشردوستانه» در لیبی کرد. در آن دوران اعتراضات ضدحکومتی در لیبی به اوج خود رسیده بود و نیروهای وفادار به قذاقی در شهرهایی مثل بنغازی حمام خون به راه انداخته بودند.
رئیس سابق بانک مرکزی لیبی که به مخالفان قذافی پیوسته بود در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی «کوریا دلا سرا» گفته بود قذافی قصد دارد این طلاها را بفروشد تا هزینه حفاظت از حکومت خود را تأمین کند. بخشی از این پولها صرف تأمین هزینههای مزدوران و شبهنظامیان میشد تا به نفع قذافی علیه مردم بجنگند.
اتفاقاً در آن دوران قذافی به دنبال گسترش نفوذ خود در کشورهای آفریقایی بود و برای آنها تسلیحات ارسال میکرد.
از سوی دیگر، نشانههایی وجود دارد که جمهوری اسلامی برای تأمین کسری منابع پولی خود به سراغ ذخایر طلا رفته است. همچنین بر اساس گزارشهای غیررسمی استخراج طلا از معادن ایران طی چهار ماه اخیر همزمان با تشدید بحرانهای داخلی افزایش پیدا کرده است. در مورد خروج مشکوک طلا از ایران گزارشهایی به سرویسهای اطلاعاتی غربی رسیده است.
یک منبع به کیهان لندن میگوید «سپاه پاسداران و روسیه به کمک هم به اسم ایجاد یک نوع پول دیجیتال که پشتوانه آن طلاست در حال غارت منابع طلای ایران هستند.» همین منبع میگوید «در ماههای اخیر با کمک کارشناسان روسیه و قزاقستان چند معدن با رگههای طلا در ایران کشف شد.» استخراج معادن طلای ایران به دست گروههای نظامی افتاده و حتا دولت نمیتواند آن را پس بگیرد! برخی منابع میگویند بخشی از این طلا بابت بدهیهای خارجی ایران است و یکی از طلبکاران اصلی روسها هستند.
لوان جاگاریان سفیر سابق روسیه در تهران تیرماه ۱۴۰۱ گفته بود «ایران به روسیه بدهکار است، بدهیاش را هم پرداخت نمیکند.»
در هفتههای اخیر با وجود کسری قابل توجه بودجه، پولهای کلانی برای افزایش استخراج از معادن طلای ایران تأمین شده است. برخی از تجهیزات جهت استخراج از قزاقستان و روسیه وارد کشور شده است.
در چنین شرایطی شایعات در مورد معادن طلای ایران قوت گرفته زیرا واگذاری معادن طلا هم به روسیه و هم به چینیها نیز سابقه دارد. یک نمونه مربوط به بهرهبرداری چینیها از معدن طلای خوی است که اخیراً زلزلهای مهیب بخشهایی از منازل مسکونی در آن منطقه را ویران کرد. مردم میگویند نیروهای امنیتی در اطراف مسیرهای منتهی به معدن طلا مستقر شدهاند. برخی میگویند چینیها برای دسترسی سریعتر به رگههای طلا اقداماتی کردهاند که منجر به وقوع زلزله اخیر شده است. آنها زلزله خوی را از چشم چینیها میبینند.
اینهمه در حالیست که اگر طلاهای ایران به دست روسها برسد، آنها را در جنگ اوکراین تقویت خواهد کرد و این برای اروپا علاوه بر تجهیزات نظامی و پهپادهای ارسالی جمهوری اسلامی به روسیه، تهدید جدی دیگریست که اصلا قابل قبول نیست.