هرچند مقامات جمهوری اسلامی همچنان ادعا میکنند که «مذاکرات هستهای ادامه دارد» اما ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با رد این ادعا که آمریکا میخواهد مذاکرات برجام از سر گرفته شود گفت: «مدتی است برجام در دستور کار ما نبوده و ما کماکان ادعاهای مقامات ایران را مبنی بر اینکه مشتاق ملحق شدن دوباره به برجام هستیم، رد میکنیم.»
پرایس تأکید کرد، «پیام ما به رهبران جمهوری اسلامی روشن است. کُشتن مردم خود را متوقف کنید، ارسال پهپاد به روسیه را متوقف کنید و شهروندان آمریکایی را که به ناحق بازداشت شدهاند آزاد کنید.»
در آستانه برگزاری نشست امنیتی مونیخ، بریتانیا گزارشی از قاچاق سلاح از ایران برای حوثیها در یمن به سازمان ملل متحد ارائه داد و آمریکا شواهد مداخله رژیم ایران در جنگ اوکراین را منتشر کرد. همچنین سازمان ملل متحد در گزارشی اعلام کرد سیف العدل رهبر القاعده در ایران زندگی میکند.
علاوه بر اینها مقامات امنیتی آمریکا و اسرائیل قرار است در مورد راهبردهایی برای توقف ساخت بمب اتمی در ایران گفتگو کنند. برخی تحلیلگران معتقدند با توجه تداوم وضعیت انقلابی در ایران و فشارهای بینالمللی بعید نیست حکومت ایران برای حفظ خود، تلاش برای دستیابی به بمب اتم را سرعت بخشد.
اینهمه در حالیست که در نشستی که هشتم فوریه در پارلمان انگلیستان برگزار شد، هم مقامات سیاسی بریتانیا و هم مدافعان حقوق بشر سخنان صریحی در تعیین تکلیف با رژیم جمهوری اسلامی بر زبان آوردهاند که تقریبا بیسابقه بوده است. از سخنان جاوید رحمان گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران که گفت از اصلاحات ناامید شده تا تأکیدات نمایندگان پارلمان بریتانیا بر حمایت از مبارزات آزادیخواهانه مردم ایران برای تغییر رژیم در ایران بدون آنکه بخواهند در سرنوشت آینده ایران دخالت کنند.
در چنین شرایطی مقامات اروپا به دنبال تصویب پنجمین بسته تحریمی علیه جمهوری اسلامی هستند. این تحریمها در ارتباط با سرکوب اعتراضات در ایران و همدستی با روسیه در جنگ علیه اوکراین است. دولت نیوزلند نیز تحریمهایی را علیه مقامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و چند نهاد جمهوری اسلامی اعمال کرده است.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات اتمی با اشاره به سفر سیدابراهیم رئیسی به پکن به مسئلهای اشاره کرده است که شاید شنیدن آن برای مقامات جمهوری اسلامی اصلا خوشایند نباشد و نگرانیهای آنها را از وضعیت رژیم در ماههای آتی بیش از پیش تشدید کند.
این دیپلمات روس در توییتی نوشت «تردیدی وجود ندارد که چین به برجام پاییند است. پرسش این است که آمریکا و اروپاییها چه اندازه به احیای برجام و محافظت از عدم گسترش تسلیحات هستهای متعهد هستند؟ این امروز یک پرسش بزرگ است. چنین به نظر میرسد که آنها [غربیها] یک برنامه مخفی دارند.»
No doubt that #China is committed to the #JCPOA. The question is to what extent the #US and #E3 are committed to revitalisation of the nuclear deal and maintaining nuclear non- proliferation.This is a big question mark as of today. Looks like they have a hidden agenda. https://t.co/XuwAaOioLs
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) February 14, 2023
اولیانوف البته نگفته برنامه مخفی غربیها چه میتواند باشد اما جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دو سال پیش از این به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده بود که اگر توافق نشود: «گزینه بعدی چیز خوبی نیست.»
وی پیش از نیز در توئیتی با اشاره به بنبست در مذاکرات اتمی گفته بود اعضا طرحی برای عبور از مسائل باقیمانده ندارند.
ابراهیم رئیسی در سفر به جمهوری خلق چین ۲۰ سند همکاری امضاء کرد و در حالی که گفته میشود شش کلاس بیشتر سواد ندارد، عنوان «استاد افتخاری دانشگاه پکن» را نیز دریافت کرد!اما مسئله متناقض اینجاست که نفع جمهوری خلق چین و روسیهی پوتین از جمهوری اسلامی بیش از آنکه با «احیای برجام» تأمین شود از ادامه تحریمها و حتا تشدید آنها تأمین میشود! آنها در چنین شرایطی است که میتوانند نفت ایران را زیر قیمت دریافت کرده و در ازای آن با توجه به تحریمهای بانکی به صورت تهاتر کالاهای بنجل و به اصطلاح تجهیزات به جمهوری اسلامی بدهند.
در اواسط سال ۱۳۹۹ و ماهها پیش از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین بود که در دیدار نمایندگان مسکو و پکن آن زمان که هنوز رژیم ایران برای «احیای برجام» شانس داشت، فو تسونگ مدیر بخش کنترل تسلیحات وزارت خارجه چین گفته بود «برجام نمیتواند تمام مسائل امنیتی منطقه را حل کند.» سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز پیشنهاد مذاکره مستقیم جمهوری اسلامی با آمریکا را مطرح کرد.
چین و روسیه راه «مذاکره مستقیم با آمریکا» و «توافقات تازه» را به آیتاللهها نشان میدهند
معامله یا «توافقات تازه» مجهولی اساسی دارد: آیا مردم ایران در اوج نارضایتی از حکومت منتظر خواهند ماند تا نظام از طریق «توافقات تازه» خود را احیا و بازسازی کند؟https://t.co/T0BTUyufFV pic.twitter.com/jf6P96lv0f
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 2, 2020
آرشین ادیب مقدم استاد فلسفه مدرسه مطالعات شرقی- آفریقای لندن (SOAS) در مورد سفر رئیسی به چین کمونیست به «تایم» میگوید «ما در میانهی یک تجدید نظم مهم در سیاست جهانی هستیم.» وی توضیح میدهد «پیوند ایران و چین را باید بخشی از همین ساختار و ترکیب جدید جهان دانست.» اشاره او به شکلگیری جبههها و ائتلافهای جدید در سیاست بینالمللی است.
روزنامه «اعتماد» با اشاره به سفر رئیسی به پکن در گزارشی با عنوان «چشمانداز مبهم ارتباط با چین» مینویسد «برخی زمزمهها شنیده میشود که قرارداد ۲۵ ساله چینیها با ایران از نوع قراردادهای نازل است.»
روزنامه کیهان چاپ تهران در واکنش به این گزارش نوشت «شبکه نیابتی دشمن در داخل نیز طی همپوشانی با نظام سلطه، از گسترش روابط راهبردی میان ایران و چین عصبانی است.» اما واقعیت این است که جمهوری خلق چین و روسیهی پوتین در حال دوشیدن جمهوری اسلامی و غارت منابع ایران هستند و رژیم مجبور است برای بقای خود به آنها باج دهد به این امید که روزنههایی جدید برای اقتصاد بحرانزده ایران باز شود. امیدی که به نظر میرسد با توجه به عدم مشروعیت رژیم در داخل ایران و توجه جامعه جهانی و غربیها به مبارزات ایرانیان جهت تغییر رژیم و یکبار برای همیشه رها شدن از شرّ جمهوری اسلامی در منطقه، اصلا واقعبینانه نیست.