آوا میلر (اوبرلین ریویو) – روز ۱۷ بهمن، سازمان عفو بین‌الملل گزارشی ۱۷صفحه‌ای منتشر کرد که در آن اقدامات استاد دین‌شناسی، محمد جعفر محلاتی، به عنوان سفیر سابق جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد محکوم شده است. در این گزارش آمده است که محلاتی نقش فعالی در سرپوش‌گذاری بر کشتار جمعی زندانیان سیاسی در ایران در سال ۱۳۶۷ داشته است.
در این گزارش، که اخیرا منتشر شده، ادعا شده که محلاتی تلاش می‌کرده با دادن اطلاعات گمراه‌کننده به سازمان ملل و تهمت زدن به قربانیان اعدام‌ها، از تحقیقات این سازمان در مورد کشتار سال ۱۳۶۷، که تا سال ۱۳۶۸ ادامه داشته است، جلوگیری کند. این گزارش ادعا می‌کند که محلاتی «در آذر و دی ۱۳۶۷ برای جلوگیری از تصویب قطعنامه‌ای توسط مجمع عمومی سازمان ملل، که در مورد اعدام‌های دستجمعی ابراز نگرانی می کرد، تلاش کرده است.» سایر شواهد ذکر شده در این گزارش حاکی از آن است که محلاتی اعدام‌ها را به‌عنوان «مرگ در میدان جنگ» جا زده است.
در سال ۱۳۶۸، پس از ارائه شواهد قابل توجهی از اعدام های فراقانونی خرداد تا شهریور ۱۳۶۷به مقامات ایرانی، محلاتی همه گزارش‌های مربوط به اعدام‌های دستجمعی را رد کرد. در آذر ۱۳۶۷، سازمان ملل با تصویب قطعنامه‌ای «نگرانی شدید» خود را درباره هدف قرار دادن زندانیان سیاسی توسط جمهوری اسلامی ابراز کرد. طبق گزارش رسانه‌های بین‌المللی، محلاتی تلاش کرده است که این قطعنامه «لغو» یا «تضعیف» شود. محلاتی در بهمن ۱۳۶۷ نامه‌ای از طرف نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران به سازمان ملل متحد در نیویورک نوشت و مدعی شد که افراد کشته شده «ارتباطات سازمانی مستقیم با… یک شبکه جاسوسی خیانتکار» داشته‌اند.
از مهر ۱۳۹۹، اعضای خانواده کشته‌شدگان خواستار اخراج محلاتی و عذرخواهی دانشکده بابت استخدام او شده‌اند. در سال ۱۴۰۰، کالج اوبرلین یک شخص ثالث ناشناس را برای بررسی اتهامات علیه محلاتی استخدام کرد. بر اساس یافته‌های تحقیقات، دانشکده به این نتیجه رسید که هیچ مدرکی برای تأیید این اتهامات علیه محلاتی وجود ندارد. اتحاد علیه حامیان رژیم اسلامی ایران در مراسم پایان تحصیل دانشجویان کالج اوبرلین در خرداد ۱۴۰۱ علیه محلاتی دست به اعتراض زدند. در شهریور ۱۴۰۱، نمایندگان جمهوریخواه اعلام کردند که تحقیقات خود علیه کالج اوبرلین را آغاز خواهند کرد. نمایندگان کنگره جیم بنکس از ایالت ایندیانا و ویرجینیا فاکس از کارولینای شمالی شواهدی در مورد ارتباط محلاتی با سپهر سیاست، یک روزنامه ایرانی که متهم به حمایت از گروه شبه نظامی اسلامگرای لبنانی حزب الله است، منتشر کردند.
عفو بین‌الملل شواهدی ارائه کرده که نشان می‌دهد محلاتی همچنان اطلاع خود از اعدام‌های دستجمعی را انکار می‌کند. محلاتی در مصاحبه‌ای با مسیح علینژاد در سال ۱۴۰۱ گفت: «من مطلقاً هیچ اطلاعاتی نداشتم و در دفتر نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک، یک تلکس یا یک سند وجود ندارد که نشان دهد اطلاعاتی در این باره به سفیر داده شده است.»
محلاتی در مدت تصدی پست سفیر جمهوری اسلامی، نماینده آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بود. کامرون امین، استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه میشیگان- دیربورن که در مورد ایران و تاریخ ایران تحقیق می‌کند، به خشونت رژیمی که محلاتی نماینده آن بود اشاره کرده, می‌گوید: «آیت‌الله خمینی تصمیم‌های بی‌رحمانه‌ای گرفت، وی بسیاری از اعضای سابقاً مورد اعتماد حلقه درونی خود را پاکسازی کرد، قدرت قانونی مقامی را که در اختیار داشت تشدید کرد، او جنگ ایران و عراق را پایان داد زیرا این جنگ منابعی را که دولت می‌توانست برای سرکوب بیشتر مخالفان استفاده کند، از بین می‌برد. جانشین خمینی، آیت‌الله خامنه‌ای، با ترور مخالفان برجسته در ایران و خارج از کشور، این میراث خونین را ادامه داد. قتل عام سال ۱۳۶۷ اشتباه نظام جمهوری اسلامی نبود، بلکه یکی از ویژگی‌های آن بود. »
در واکنش به اطلاعات جدید عفو بین‌الملل، سازمان «اتحاد علیه حامیان رژیم اسلامی ایران» بیانیه‌ای منتشر کرده و بر اتهامات خود علیه محلاتی تاکید کرده, اعلام کردند: «با توجه به این شواهد جدید، با اطمینان به این نتیجه می‌رسیم که آقای محلاتی از اعدام‌ها آگاه بوده و در موقعیتی قرار داشته که مانع از وقوع آنها شود. ما او را به دلیل عدم استفاده از موقعیت خود در سازمان ملل برای جلب توجه عمومی به رژیم اسلامی یا جنایات جمهوری اسلامی علیه بشریت، جلوگیری از اعدام‌های بیشتر و گمراه کردن سازمان ملل متحد، سهل‌انگار و شریک جرم می‌دانیم… همچنین کالج اوبرلین را به دلیل دفاع مستمر از یک ناقض حقوق بشر و عدم ملاقات با خانواده قربانیان، بررسی مدارک و گوش سپردن به داستان‌های آنها محکوم می‌کنیم.»
*منبع: اوبرلین ریویو
*نویسنده: آوا میلر
*ترجمه و تنظیم: لادن بازرگان
