در حالی که خبرهای ضد و نقیضی از احتمال افزایش قیمت بنزین در روزهای آینده منتشر شده، رئیس صنف جایگاهداران سوخت از جمعآوری کارت سوخت آزاد پمپ بنزینها خبر داده است.
اسدالله قلی زاده رئیس صنف جایگاهداران کشور روز گذشته از جمع آوری پر سرعت کارتهای آزاد بنزین از جایگاههای سراسر کشور خبر داد. این خبر بار دیگر گمانهزنیها درباره احتمال افزایش قیمت بنزین را برجسته کرده است.
اسدالله قلی زاده با بیان اینکه جمعآوری کارتهای آزاد بنزین «قانونی» است گفته که «اینکه چرا در قانون بودجه به الزام استفاده از کارت سوخت شخصی تاکید شده است برای ما مشخص نیست و تناسبی بین این دو نمیبینیم.»
رئیس صنف جایگاهداران افزوده که اگر این روال ادامه یابد طی ماههای آینده در هر جایگاه نهایت دو تا چهار کارت آزاد باقی میماند، به عبارت دیگر تعداد کارتهای آزاد تا ۷۰ درصد در جایگاه ها کمتر میشود، لازم است مسئولان به تمام کسانی که کارت سوخت دریافت نکردهاند، کارت بدهند و کارتهای المثنی نیز صادر و ارائه شوند.
به گفته این فعال صنفی، زمانی که مسئولان بدون حق نظر مشورتی از متخصصان تصمیماتی در مورد توزیع سوخت میگیرند و چون خودشان در میدان عمل قرار ندارند، طبیعی است که مردم و جایگاهداران با مشکلاتی روبرو میشوند.
اسدالله قلی زاده تأکید کرده که «قطعا همه متخصصان مخالف روشهای اجباری تند و بدون مشورت در این حوزه هستند و مشخص است که در موضوع سوخت راحت ترین راه حل لزوما بهترین راهحل نیست و این جمعآوری سریع کارتهای آزاد مورد اعتراض مجموعه صنفی ما است و مشکلاتی را ایجاد میکند که بار اصلی آن روی دوش جایگاهداران است نه مسئولان تصمیمگیر، لذا در حال پیگیری موضوع هستیم.»
در هفتههای گذشته بارها احتمال افزایش قیمت از سوی رسانههای داخلی مطرح شده اما هربار مقامات حکومتی هرگونه افزایش قیمت بنزین را تکذیب کردند. تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز اطمینان دادند که بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ دولت برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارد.
رمضانعلی سنگدوینی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با «شایعه» خواندن احتمال افزایش قیمت بنزین تأکید کرده که تاکنون دولت هیچ برنامهای برای افزایش قیمت بنزین نداشته است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تأکید کرده که «با افزایش قیمت بنزین منابع جدیدی حاصل میشود که باید برای آن مصارف در نظر گرفته شود. اگر بنا بود که دولت قیمت بنزین را تغییر دهد در لایحه بودجه این موضوع را پیشبینی میکرد و آن را به مجلس ارائه میداد؛ اما در لایحه بودجه ۱۴۰۲ نیز قیمت بنزینی افزایشی نداشته است. عدهای با پخش این شایعات سعی در ملتهب کردن جامعه دارند.»
پرویز محمدنژاد عضو دیگر کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اما تأکید کرده «بحث نحوه سهمیهبندی بنزین در اختیار دولت است. بر اساس برنامههایی که دولت طراحی میکند میتواند تغییراتی در سهمیهها اعمال کند. از طرف دیگر به جهت حساسیتی که بر روی بنزین وجود دارد. کاهش سهمیه و یا افزایش قیمت آن موضوع حساسی است.»
پرویز محمدنژاد نماینده لنگرود در مجلس شورای اسلامی افزوده که بحث کاهش سهمیه سوخت بار دیگر مطرح شده است. بر این اساس سهمیه بنزین آزاد موجود در کارتهای سوخت کاهش خواهد یافت و قیمت بنزین آزاد نیز گرانتر از ۳۰۰۰ تومان خواهد بود.
سخنان پرویز محمدنژاد نشان میدهد دولت میتواند بدون اعلام رسمی افزایش قیمت بنزین، با کاهش سهمیه بنزین آزاد برای کارتهای سوخت، نرخ جدید و گرانتری را برای بنزین آزاد در نظر بگیرد و درآمد از فروش بنزین را به سود خود افزایش دهد.
پرویز محمدنژاد با تأکید بر اینکه افزایش قیمت بنزین به هر شکل نیازمند موافقت مجلس شورای اسلامی است گفته که «ما نیز چند روزی است صرفا در فضای مجازی این مطالب را می بینیم اما نگاه ما این است که شایعه است مگر اینکه مسئولان روز شنبه [۲۶ فروردین] اعلام کنند چنین چیزی است و آنگاه کمیسیون انرژی به موضوع ورود خواهد کرد.»
او البته به نقش «سران قوا» در تصمیمگیریهای اینچنینی اشاره کرده که میتواند نقش قانونی مجلس را دور بزند: «در دولت گذشته نیز که قیمت بنزین تغییر کرد مجلس را خیلی در جریان قرار ندادند. سران سه قوا این کار را کردند. افزایش قیمت بنزین دو راه دارد. یا سران قوا بنشینند در مورد آن تصمیم بگیرند یا اینکه در اصل مجوز افزایش قیمت دهد. در دوره قبل این قدرت را از مجلس گرفتند. اکنون نیز تذکرات لازم در مجلس داده شده است.»
وبسایت «اعتماد آنلاین» در مطلبی با عنوان «بنزین گران میشود اما با این روش سخیفانه؟!» سخنان پرویز محمدنژاد را بازتاب داده است.
بر اساس آمارهای اعلام شده در حال حاضر به صورت ماهانه ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی در کارتهای سوخت شارژ میشود. پس از اتمام این سهیمه، فرد میتواند با کارت سوخت خود تا سقف ۲۵۰ لیتر بنزین ۳۰۰۰ تومانی دریافت کند. در روزهای گذشته مطرح شده که سهمیه بنزین آزاد از ۲۵۰ لیتر به ۱۵۰ لیتر کاهش یابد. بنابراین پس از اتمام دو سهمیه ۶۰ لیتری ۱۵۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتری ۳۰۰۰ تومانی، فرد بایستی بنزین را با قیمت بیشتر خریداری کند. برخی خبرهای غیررسمی نیز از احتمال افزایش قیمت بنزین آزاد به لیتری ۷۵۰۰ تومان حکایت دارد.
از سوی دیگر همچنان شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطمئن نیستند دولت تصمیمی برای افزایش قیمت بنزین نداشته باشد. شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی تأکید کرده که اگر دولت مخفیانه قیمت بنزین را افزایش دهد، با طرح سه فوریتی آن را لغو میکنیم.
شهریار حیدری توضیح داده که «اگر تیم تصمیمگیرنده دولت بخواهد یواشکی تصمیمی بگیرد و قیمت بنزین را بالا ببرد و مجلس را در برابر عمل انجام شده قرار دهد، قطع به یقین مجلس با یک طرح سه فوریتی و ابزاری که در اختیار دارد میتواند هم قیمت را به قبل برگرداند و هم برخوردی قاطع در این زمینه با دولت داشته باشد.»
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی افزوده که «چون افزایش قیمت سوخت بر همه مسائل دیگر اثرگذار است، از این جهت در شرایط فعلی اصلاً به صلاح نیست که قیمت سوخت افزایش پیدا کند. در شرایط کنونی به اندازه کافی مردم مشکلات اقتصادی و معیشتی دارند و الان قدرت خرید مردم کاهش زیادی پیدا کرده است.»
برخی اظهارات مقامات وزارت نفت در روزها و هفتههای گذشته نیز بار دیگر احتمال افزایش قیمت بنزین را مطرح کرده بود. برای نمونه علی اکبر نژادعلی مدیرعامل شرکت نفت گفته بود که «از ابتدای فروردینماه تا ۱۹ فروردینماه، بهطور میانگین ۱۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر بنزین در سراسر کشور مصرف شده است که این عدد نسبت به مدت مشابه پارسال با ثبت میانگین مصرف روزانه ۱۰۲ میلیون لیتر بنزین، ۹ درصد افزایش مصرف را نشان میدهد.»
همزمان موضوع کمبود بنزین در کشور و حتی واردات بنزین از روسیه نیز گزارش شده است. خبرگزاری رویترز سهشنبه گذشته در گزارشی از واردات ۳۰ هزار تن بنزین و گازوئیل به ایران از روسیه طی ماههای فوریه و مارس خبر داد.
بر اساس این گزارش دو منبع آشنا با دادههای صادراتی به رویترز گفتند که در فوریه و مارس سال جاری روسیه بیش از ۳۰ هزار تن گازوئیل و بنزین به ایران صادر کرده است. منبع سومی نیز این صادرات را تأیید کرده اما اطلاعاتی درباره میزان صادرات نداشته است. یک تاجر در بازار نفتی خاورمیانه هم به رویترز گفته که ایران علیرغم دارا بودن پالایشگاههای نفت، به علت افزایش مصرف بنزین داخلی ملزم به واردات شده است.
اینهمه در حالیست که افزایش قیمت بنزین به دلیل اثر سریع و فراگیر در گران شدن انواع کالاها و خدمات در کشور، موجی از تورم را ایجاد خواهد کرد که مشخص نیست چه پیامدهایی داشته باشد. دولت حسن روحانی در آبان ۹۸ بنزین را یکشبه گران کرد و همین موضوع به جرقه آغاز اعتراضات سراسری آبان۹۸ تبدیل شد.
اکنون نیز برخی چهرههای حکومتی نسبت به هزینههای سیاسی افزایش قیمت بنزین برای حکومت هشدار میدهند. در همین رابطه محمد شاهی عربلو رئیس پیشین کمسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفته که «دولت باید تلاش کند تا مدیریت خاصی در قبال ارزاق مردم داشته باشد. مخصوصاً معتقدم که نان و بنزین نباید دست بخورد و نباید اینها را تکان دهند، حداقل این است که تا حل مشکلات ریشهای اقتصاد به قیمت این دو قلم دست نزنند. بعد از حل ریشهای مسائل اقتصادی میشود اینها را بهینه کرد اما الان در وضعیت فعلی اصلاً نباید به این دو قلم دست بزنند که قطعا مسائل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی زیادی ایجاد میکند.»