اعتصابات کارگران پیمانی صنعت نفت هفته نخست را پشت سر گذاشت و شماری از کارگران و رانندگان در اصناف دیگر نیز به اعتصاب پیوستهاند. مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس کارگران اعتصابکننده را به جایگزینی با «چهار هزار کارگر جدید» در صورت ادامه اعتصاب تهدید کرده است.
اعتصابات سراسری کارگران پیمانی نفت از اول اردیبهشت آغاز و طی نخستین هفته دهها هزار کارگر در بیش ۱۰۰ شرکت پیمانکاری صنایع نفت، گاز و پتروشیمی دست از کار کشیدند و اعتصاب کردند. این اعتصاب که به «کمپین ۱۴۰۲» و «کمپین ۲۰۱۰» معروف شده است در اعتراض به عدم افزایش دستمزد، وضعیت بد معیشتی، عدم توجه حکومت به مطالبات آنها و تحقق نیافتن وعدههای مقامات و مسئولان آغاز شده و همچنان در حال گسترش است.
اصلیترین خواسته کارگران اعتصابکننده صنعت نفت افزایش ۷۹ درصدی دستمزدها، ۱۰ روز استراحت در مقابل ۲۰ روز کار، بیمه، بهبود وضعیت ایاب و ذهاب، غذا، بهداشت و خوابگاهها است.
اتحادیه آزاد کارگران ایران روز جمعه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ با انتشار فهرست کارگاهها و شرکتها خبر داد که کارگران در هفته نخست اردیبهشت دستکم در ۱۱۰ واحد صنعتی و تولیدی اعتصاب کردند. بیشتر این واحدها در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، نیروگاهها و معادن مس فعال هستند.
همزمان اعتصابات و اعتراضاتی در دیگر اصناف نیز آغاز شده است. در روزهای گذشته شماری از رانندگان شهرداری، پرستاران، بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی و بازنشستگان شرکت مخابرات ایران دهها تجمعات اعتراضی در شهرهای مختلف برگزار ککردند.
همچنین رانندگان قراردادی «هادیان شهر» و «حامیان شهر» در سامانه ۴ اتوبوسرانی امروز ۸ اردیبهشت سال ۱۴۰۲ به دلیل عدم واریز حقوقها دست به اعتصاب زدند و در محل کار حضور پیدا نکردند. این رانندگان اعلام کردند که در صورت تداوم عدم پرداخت حقوقها، هر گونه اعتراض اعم از چراغ روشن کردن و غیره را مطابق اصل ۲۷ قانون اساسی برای خودشان محفوظ میدانند.
مقامات جمهوری اسلامی به اعتصاب گسترده کارگران پیمانی نفت بیاعتنا بودهاند اما در همین حال برخی اقدامات در پروژههای صنعت نفت نشان از هراس مدیران وزارت نفت از فراگیرتر شدن اعتصابات دارد.
در همین رابطه سخاوت اسدی مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس کارگرانی را که در بخشهای مختلف این منطقه دست به اعتصاب زدهاند، تهدید کرد که با دستکم «چهار هزار کارگر جدید جایگزین میشوند» و این جایگزینی از روز پنجشنبه هفته جاری [هفتم اردیبهشت] آغاز شده است.
سخاوت اسدی روز جمعه هشتم اردیبهشت به خبرگزاری دولتی «ایرنا» درباره اعتصابات کارگری در این منطقه استراتژیک صنعت نفت مدعی شده که کارگران فصلی مشغول کار در هشت طرح پتروشیمی در حال احداث، به دلیل مشکلات معیشتی «ترک کار» کردهاند.
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس تداوم اعتصابها را «با تحریک و تهدید برخی افراد معاند» مرتبط دانست اما درباره این «افراد معاند» توضیح بیشتری نداده است.
این ادعا در حالی مطرح شده که مشکلات صنفی کارگران پیمانی نفت از دو سال پیش چند مرحله اعتصاب سراسری را رقم زده و مقامات حکومتی و مدیران وزارت نفت هر بار با وعده و وعید کارگران را به کار بازگردانده اما وعدههایشان را عملی نکردند.
اعتصاب اخیر در صنعت نفت نیز در اوایل فروردین در بیانیهای از سوی «کمپین مرکزی نیروهای پروژهای نفت و گاز» هشدار داده شده بود. در این بیانیه تأکید شده که اگر پاسخ مطالبات کارگران پیمانی نفت داده نشود این کارگران اعتصاب میکنند.
«کمپین مرکزی نیروهای پروژهای نفت و گاز» در اواخر فرودین در بیانیه دیگری با اشاره به بیتوجهی مقامات حکومتی به مطالبات کارگران پیمانی نفت، از کارگران خواسته بود از اول اردیبهشت دست به اعتصاب بزنند. این اعتصاب بلافاصله از سوی «شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی» نیز حمایت شد.
در حالی که کارگران به صورت خودجوش این اعتصاب را آغاز کردهاند و هیچ شخص یا سازمانی در اپوزیسیون جمهوری اسلامی فراخوان اعتصابات را صادر نکرده، یا آنها را هدایت نکرده است، مرتبط کردن کارگران اعتصابکننده به «افراد معاند» قطعا فرافکنی سازمانیافتهای است تا مسیر برخورد قضایی و امنیتی با کارگران را هموار کند!
کیهان لندن روز جمعه هشتم اردیبهشت در تحلیل هفتگی خود تأکید کرده که «این اعتراضات بر اساس حقوق اقتصادی و امنیت شغلی و رفاهی و بر بستر نارضایتی عمومی از کلیّت نظام جمهوری اسلامی شکل گرفته که بیش از چهار دهه است نه تنها در توزیع منابع بلکه در توزیع عدالت اجتماعی در کشور نیز ناتوان بوده و تنها به سود «خودی»ها عمل کرده است.»
در این مطلب با اشاره به وجود بسترهایی برای گسترده شدن اعتراضات صنفی و مردمی در هفتهها و ماههای پیش رو آمده که «سرکوب به بهانه «حجاب»، مسمومیتهای سازمانیافته دانشآموزان و موضوعات کلان چون بحران آب و خشکسالی، مشکل تأمین انرژی برق در تابستان و کمبود بنزین در کنار افزایش تورم و گرانی از عوامل تشدید کننده پتانسیل اعتراضی در آینده نزدیک هستند.»
از سوی دیگر حمایتهای گستردهای از اعتصاب کارگران پیمانی صنعت نفت صورت گرفته است. اتحادیه تشکلهای کامیونداران با کارگران اعتصابی اعلام همبستگی کرده و گفته است از این اعتصاب حمایت کرده و مطالبات کارگران را در زمینه حقوق مناسب و شرایط کاری بهتر بسیار منطقی و عادلانه میداند. به گفته اتحادیه کامیونداران، این اعتصاب نشان دهنده عزم قوی کارگران و زحمتکشان مردم ایران برای احقاق حقوقشان است و نشان می دهد که کارگران ایران تا آخرین قطره حقوقشان را نگیرند از پای نخواهند نشست.
جمعی از کارگران بخشهای مختلف مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت تپه هم از اعتصاب و اعتراض کارگران پیمانی صنعت نفت اعلام حمایت کرده و از کارگران پیمانی و غیر پیمانی و رسمی در همه شرکتها و صنایع کشور خواستهاند به مصوبه دستمزد اعتراض کنند و دست به عمل اعتراضی و اعتصابی بزنند.
به گفته کارگران نیشکر هفت تپه، این اعتصابات گسترده در آستانه روز جهانی کارگر نوید همبستگی قدرتمند کارگران برای زندگی بهتر است. مصوبه دستمزد از نظر کارگران اعتبار ندارد و باید لغو شود. دستمزد مناسب و مکفی باید توسط نمایندگان مستقل کارگران تعیین شود.
گسترده شدن اعتصابات اردیبهشت؛ صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و مس
اتحادیه آزاد کارگران هم با انتشار بیانیهای ضمن اعلام حمایت از اعتصاب کارگران پیمانی صنعت نفت گفته است اینک که کارگران پروژهای نفت و گاز پا پیش گذاشته و جسورانه در ابعاد گستردهای دست به اعتصاب زدهاند فرصت را از دست ندهیم و در سرتاسر کشور بویژه در صنایع کلیدی با خواباندن تولید، متحدانه به این اعتصابات ملحق و به مثابه یک مطالبه فوری خواهان لغو مصوبه مزد ارگان ضد کارگری و حکومتی شورایعالی کار و تعیین حداقل مزد با توافق نماینده های منتخب و مستقیم خود بشویم.
کارگران شرکت گروه ملی صنعتی فولاد اهواز نیز همبستگی با «همقطاران خود در شرکت نفت در اعتراض به افزایش ناعادلانه ۲۷ درصدی دستمزدها در مقابل تورم ۷۰ درصدی» را اعلام کردهاند.
شورای بازنشستگان ایران و بازنشستگان مستقل تهران هم از اعتراضات و اعتصابات گسترده کارگران حوزه نفت و پتروشیمی اعلام حمایت کرده است.
این اعتصابات در آستانه اول ماه مه برابر با ۱۱ اردیبهشت و روز جهانی کارگر میتواند زمینهساز گسترده شدن اعتراضات کارگری در هفته آینده باشد. همچنین یک روز بعد، ۱۲ اردیبهشت، در تقویم جمهوری اسلامی روز معلم است.
طی روزهای گذشته شورای هماهنگی تشکلهای صنفی آموزگاران در واکنش به ادامه مسمومسازی سازمانیافته دانشآموزان با صدور بیانیهای از مردم خواست برای مقابله با حملات شیمیایی مداوم به مدارس «هرچه سریعتر کمیتههای مستقل و مردمی حفاظت از مدارس» سازماندهی شود.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی همچنین به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده که در صورت پایان نیافتن مسموم ساختنهای سازمانیافته دانشآموزان، اعتراضات خیابانی را سازماندهی خواهد کرد: «شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، به نمایندگی از معلمان، در خصوص سناریوی مسمومیتسازی دانشآموزان سکوت نخواهد کرد و در صورت ادامهی این فاجعهی غیرانسانی در هفته های آتی به همراه معلمان سراسر کشور، در کف خیابانها پاسخ مناسبی به این تفکر غلط و متحجرانه ی مغزهای پوسیده خواهد داد. شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، در پایان اعلام میدارد که بیانیههای تکمیلی شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران در این خصوص به زودی صادر میشود.»