جمهوری اسلامی برای افزایش تولید «کیک زرد» (سوخت اتمی) کارخانه‌ای در ساغند اردکان افتتاح کرده است. محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ۱۴ اردیبهشت در مراسم افتتاح این کارخانه گفته با استفاده از روش «هیپ‌لیچینگ» ظرفیت کیک زرد در این کارخانه به صورت واقعی حدود ۵۰ درصد افزایش می‌یابد.
سیدجواد احمدی معاون تأمین سوخت و رئیس شرکت مادر تخصصی تولید مواد اولیه و سوخت هسته‌ای ایران پیش از این گفته بود که برای افزایش فعالیت‌های سانتریفیوژهای «UF6» به سوخت بیشتر نیاز است.
در شرایطی که ایالات متحده و متحدان اروپایی آن با حمله روسیه به اوکراین و افزایش تنش‌ها با جمهوری خلق چین دست و پنجه نرم می‌کنند، بحران بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی دوباره تشدید می‌شود.
به گزارش رویترز، سه مقام اروپایی گفتند، بریتانیا، فرانسه و آلمان که نگران برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی هستند به مقامات تهران هشدار دادند که اگر غنی‌سازی اورانیوم را به ۹۰ درصد برسانند تحریم‌های سازمان ملل بازخواهد گشت.
این پیام سال گذشته در نامه‌ای که قبلاً گزارش نشده بود توسط وزرای خارجه این سه کشور به تهران ارسال شده است که نشان از هراس و نگرانی غرب از این دارد که ایران غنی‌سازی اورانیوم را تا سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح اتمی افزایش دهد.
این نگرانی‌ها پس از آن تشدید شده که بازرسان آژانس ذرات اورانیوم ۸۳/۷ درصدی را در اطراف سانتریفیوژهای تأسیسات اتمی فُردو کشف کردند.
در گزارش موسسه علوم و امنیت بین‌الملل، اندیشکده‌ای که از نزدیک برنامه تهران را دنبال می‌کند، آمده است: «احتمال‌های نگران‌کننده شامل این است که ایران تولید اورانیوم با درجه نزدیک به سلاح را آزمایش کرده است.»
بحران مجدد بر سر ایران در زمان بدی برای جو بایدن رئیس جمهوری ایالات متحده در حال روی دادن است. درست در شرایطی که او روی حفظ پشتیبانی متحدان آمریکا از اوکراین در جنگ مقابل روسیه و ائتلاف کشورهای غربی در مقابل جاه‌طلبی‌های نظامی و دیپلماتیک چین تمرکز کرده است.
اما در حالی که برخی از دستیاران بایدن در کاخ سفید ممکن است ترجیح دهند ایران را از میز مذاکره با بایدن دور نگه دارند، مقامات و تحلیلگران پیشنهاد دیگری ارائه می‌دهند.
یک دیپلمات غربی که نخواست نامش فاش شود، گفت: «آنها [غرب] مشغول اوکراین و روسیه هستند و فعلاً نمی‌خواهند جبهه دیگری باز کنند». بنابراین آنها می‌خواهند تمام تلاش خود را برای جلوگیری از رسیدن غنی‌سازی اورانیوم در ایران به غلظت ۹۰ درصد انجام دهند.
☢️محمد اسلامی تأکیدکرده رآکتورهایی در ایران قبلاً اورانیوم را تا ۹۰درصد غنی کرده‌اند!
این شواهد در عین اینکه می‌تواند بیانگر موضع سرسختانه جمهوری اسلامی باشد، اما احتمال #جام_زهر_اتمی و موشکی را نیز نباید از نظر دور داشت!#نظام_جنگ_افروز#غنی_سازی_۹۰درصدیhttps://t.co/mTM7oT53mY pic.twitter.com/5LJ8u7ahFR— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 25, 2022
مقامات غربی بیم دارند که ایران مجهز به سلاح هسته‌ای بتواند اسرائیل و تولیدکنندگان نفت عرب خلیج فارس را تهدید کند و یک مسابقه تسلیحاتی منطقه‌ای به راه بیندازد.
مقامات آمریکایی و اروپایی از زمان شکست مذاکرات غیرمستقیم آمریکا و ایران در مورد «احیای برجام» به دنبال راه‌هایی برای مهار برنامه جمهوری اسلامی هستند.
توافق اتمی در ژوئیه سال ۲۰۱۵ که با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای انجام شد، تهران را ملزم می‌کرد که در ازای پایان تحریم‌های سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا، محدودیت‌های برنامه هسته‌ای خود و بازرسی‌های گسترده‌تر سازمان ملل را بپذیرد.
این توافق غنی‌سازی اورانیوم ایران را به ۳/۶۷ درصد محدود کرده بود اما در هشتم ماه مه سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ رئیس جمهوری وقت آمریکا تصمیم به خروج از توافق گرفت زیرا معتقد بود رژیم ایران روح آن را نقض می‌کند.
ترامپ تحریم‌های گسترده ایالات متحده را مجدداً اعمال کرد، که بسیاری از آنها تأثیرات ثانویه دارند که شرکت‌های غیرآمریکایی را مجبور می‌کند معامله با ایران را متوقف کنند یا خطر از دست دادن دسترسی به بازار ایالات متحده را بپذیرند. اما تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی دوباره فعال نشدند.
محمد اسلامی در یک برنامه تلویزیونی: با افزایش غنی‌سازی «قدرت‌سازی» کردیم؛ مجری: نتیجه چه شد!؟
محمد اسلامی شنبه شب به مناسبت فرارسیدن ۲۰ فروردین که در تقویم جمهوری اسلامی «روز ملّی فناوری هسته‌ای» نامیده شده در یک برنامه تلویزیونی با تکرار ادعای صلح‌آمیز بودن برنامه‌های اتمی… pic.twitter.com/ft0VyZmg0G
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 9, 2023
در توافق برجام تدبیری موسوم به «مکانیسم ماشه» در نظر گرفته شد که راهکاریست برای بازگشت مجدد تحریم‌ها در صورت نقض تعهدات از سوی جمهوری اسلامی. با اینهمه تحریم‌های ایالات متحده- حتا با تأثیرات ثانویه- نتوانسته ایران را از افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم باز دارد. چین نیز با خرید نفت ایران از تحریم‌ها چشم‌پوشی کرده و مشخص نیست که آیا اقدامات سازمان ملل مؤثر خواهد بود یا نه.
در عین حال، احتمال دارد که ایران از غنی‌سازی ۹۰ درصدی خودداری کند تا از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل جلوگیری کند. یک مقام ارشد هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران گفت که تهران احیای تحریم‌های سازمان ملل را تحمل نمی‌کند. وی به رویترز گفت: «اگر طرف‌های دیگر به هر بهانه‌ای آن را تحریک کنند، مسئول تمام عواقب آن خواهند بود… واکنش ایران می‌تواند از خروج از ان‌پی‌تی (معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای) تا سرعت بخشیدن به فعالیت‌های اتمی باشد.»
رویترز می‌نویسد «خروج از NPT دست ایران را برای دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای باز می‌گذارد.»
تهدید این مقام جمهوری اسلامی صریح‌تر از اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ایران است که روز دوشنبه فقط گفت که ایران به قدرت‌های غربی گفته است چگونه واکنش نشان خواهد داد.
هنوز مشخص نیست که آیا ۸۳/۷ درصدی ذرات غنی‌شده اورانیوم بطور هدفمند بوده یا نه. اما مقامات و تحلیلگران غربی می‌گویند که تولید اورانیوم ۹۰ درصدی ایران پاسخ قاطعانه می‌طلبد.
