اعدام مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی با واکنش گسترده بینالمللی و اعتراض شهروندان در داخل کشور روبرو شده است. نهادهای امنیتی از هراس موج خشم مردم، پیکر این سه جوان را به شکل عجولانه و با تدابیر شدید امنیتی در آرامستانهایی خارج از شهر اصفهان به خاک سپردند.
ساعاتی پس از اعدام مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی در صبح جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ پیکر این شهروندان در تدابیر شدید امنیتی و توسط مأموران حکومتی در سه آرامستان خارج از شهر اصفهان به خاک سپرده شد.
پیکر سعید یعقوبی کردسفلی در نزدیکی غسالخانه روستای کردسفلی در نزدیکی شهرستان تیران در استان اصفهان به خاک سپرده شد. پیکر مجید کاظمی در حبیبآباد در نزدیکی محله زینبیه اصفهان، و پیکر صالح میرهاشمی نیز در بلطاق روستایی در بویین میاندشت در ۱۷۰ کیلومتری شهر اصفهان به خاک سپرده شد.
خاکسپاری سه شهروند اعدام شده در تدابیر سنگین امنیتی و در محاصره نیروهای حکومتی بدون حضور اقوام و آشنایان انجام شده است. نیروهای امنیتی از موج خشم شهروندان هراس داشته و اطلاعرسانی درباره محل خاکسپاری این سه جوان را پس از انجام مراسم عمومی کردند.
شعار علیه جمهوری اسلامی در پی اعدام جوانان معترض «خانه اصفهان»
شهرک نگین غرب، چیتگر، تهران
۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲#نه_به_اعدام pic.twitter.com/I2Bnt4TEpr
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 19, 2023
شماری از شهروندان با تجمع در مقابل منازل سه معترض اعدامشده با خانوادههای سوگوار آنها همراهی کردند. همچنین در بامداد جمعه ۲۹ اردیبهشت و ساعتی پس از اعلام خبر اعدام مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی مردم در چند نقطه از شهر تهران از جمله محلههای چیتگر و اکباتان از پشت بام و بالکنها شعار سر دادند.
«مرگ بر حکومت جوونکُش»، «مرگ بر خامنهای ضحاک»، «مرگ بر دیکتاتور» از جمله شعارهای شهروندان معترض بود.
مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در سخنرانی نماز جمعه با اشاره به اعدام «دردآور» مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی گفت: «کار از پایه و اساس خراب است.»
مولوی عبدالحمید با تاکید بر این که گرفتن اعتراف اجباری از متهمان و زندانیان در ایران به یک «مشکل اساسی» تبدیل شده، افزود: «از یک طرف مسئولان قضایی و امنیتی گفتند که اینها اقرار کردند و اعتراف کردند، از طرفی آنان در داخل زندان پیام فرستادند که از روی اجبار اعتراف کردند.»
مولوی عبدالحمید اعترافاتگیری زیر فشار و شکنجه از بازداشتشدگان را «امری متداول» و «غیر قابل انکار» در جمهوری اسلامی خواند و هشدار داد این اقدامات «جایگاه قانونی» ندارد.
امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین به جمهوری اسلامی هشدار داد که «دلسوزانه میگوییم که اعدام را متوقف کنید و این راه حل نیست، اینها مردم ایرانند و صاحبان کشور هستند. شاید حاکم هم اقلیت باشد و اکثریت با مردم است. باید به خواسته ملت توجه شود.»
شعار علیه جمهوری اسلامی ساعاتی پس از اعلام خبر اعدام جوانان معترض «خانه اصفهان»
شهرک اکباتان، تهران
جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ pic.twitter.com/f5HF254YA8
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 19, 2023
جدا از ایرانیان ساکن درون و بیرون کشور که موج انزجار و نفرت خود از اعدام این سه جوان را در شبکههای اجتماعی مطرح کردند، شماری از چهرههای سیاسی دیگر کشورها نیز به این اعدامها واکنش نشان دادند.
پنی وانگ وزیر خارجه استرالیا با انتشار توئیتی ضمن بیان اینکه اعدام مجید کاظمی، سعید یعقوبی و صالح میرهاشمی نمونهای از «وحشیگری رژیم علیه مردمش» است نوشت که «ما این قتلهای مذموم را به شدیدترین وجه ممکن محکوم میکنیم. فکر ما با خانواده آنهاست. استرالیا در کنار مردم ایران ایستاده است.»
Iran’s execution of Majid Kazemi, Saeed Yaqoubi and Saleh Mirhashemi exemplifies the regime’s brutality against its people.
We condemn these reprehensible killings in the strongest possible terms.
Our thoughts are with their families.
Australia stands with the people of Iran.
— Senator Penny Wong (@SenatorWong) May 19, 2023
هانا نیومن نماینده آلمان در پارلمان اروپا در توییتی با اشاره به اعدام هر سه شهروند معترض با وجود اعتراضات مردم، با تأکید بر اینکه «دنیا، بیدار شو!» خواستار قرار گرفتن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروههای تروریستی اروپا و قطع مذاکرات برجام شد.
💔 They have been executed. All three of them.
Despite protests in front of the prison and all over the world.Wake up world:
Put #IRGC on terror list
Stop negotiations on #JCPOAThere can not be „normalisation“ with a regime that kills its own youth. https://t.co/BRg9jDyQ6w
— Hannah Neumann (@HNeumannMEP) May 19, 2023
ییوان ری نماینده پارلمان آلمان در توییتی نوشت: «آنان سه نفر دیگر را کشتند. رژیم ایران بار دیگر ثابت کرد که تروریستی بیش نیست.»
مارتینا رنر یکی دیگر از نماینده پارلمان آلمان و کفیل سیاسی صالح میرهاشمی نیز در توییتی با اشاره به اینکه «خبر قتل صالح میرهاشمی، من و تیمم را شوکه کرد. خشم با احساس ناتوانی آمیخته میشود» نوشت: «ما مقابل شجاعت و مقاومت مردم ایران سر تعظیم فرود میآوریم و امیدواریم روزی در ایران آزاد، شخصا با بازماندگان ابراز همدردی کنیم.»
Die Nachricht über den Mord an #SalehMirhashemi hat mich und mein Team erschüttert. Wut mischt sich mit Hilflosigkeit. Wir verneigen uns vor dem Mut des iranischen Widerstand und hoffen einst überbringen wir den Angehörigen in einem freien Iran unsere Anteilnahme persönlich. https://t.co/9KTnNryoNs pic.twitter.com/bgGZMl8yFV
— Martina Renner (@MartinaRenner) May 19, 2023
سایمون برمینگام سناتور استرالیایی در توئیتی نوشت: «اخبار اعدامهای بیشتر در ایران یادآوری غمانگیزی از وحشیگری رژیم حاکم در ایران از جمله علیه مردم خود است.»
محمود امیری مقدم مدیر «سازمان حقوق بشر ایران» روز جمعه جامعه جهانی را متهم کرد که به موج اعدامها در ایران واکنش «قدرتمندانه» نداشته است. او تاکید کرد که این سه اعدام تازه باید «عواقب جدی برای رژیم ایران داشته باشد»، وگرنه جان بیش از صد معترض دیگر در خطر خواهد بود.
مدیر «سازمان حقوق بشر ایران» تأکید کرده که «اعدام سه معترض که قتلهای فرا قضایی به شمار میروند، جنایاتی هستند که مسئولان نظام بویژه علی خامنهای باید در قبال آنها پاسخگو باشند.»
محمود امیری مقدم افزوده است: «اگر جمهوری اسلامی به خاطر این جنایات متحمل هزینهای سنگین از سوی مردم ایران و جامعه جهانی نشود، ماشین کشتار حکومت جانهای معترضان بیشماری را خواهد گرفت.»
این فعال حقوق بشر معتقد است که «جمهوریاسلامی برای طولانی کردن بقای خود به اعدام و ارعاب نیاز دارد. فقط هزینه بالای سیاسی است که میتواند حکومت را مجبور به عقبنشینی کند.»
مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی در حالی سحرگاه جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ اعدام شدند که به گفته یک منبع آگاه قرار بود درخواست اعاده دادرسی مجید کاظمی فردا شنبه ۳۰ اردیبهشت در دیوان عالی کشور ثبت شود اما مقامات امنیتی با آگاهی از این درخواست، حکم اعدام را اجرا کردند. در صورت ثبت درخواست اعاده دادرسی، بر اساس تبصره ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری و ماده ۱۲ آیین نامه نحوه اجرای حدود، باید اجرای حکم تا صدور رأی دیوان عالی کشور متوقف میشد.
طی روزهای گذشته خانوادههای این سه جوان و شماری از شهروندان اصفهان در اعتراض به صدور حکم ناعادلانه اعدام و اجرای آن، در اطراف زندان «دستگرد» اصفهان تجمعاتی برپا کرده بودند. با وجود جوّ سنگین امنیتی شامگاه چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت شمار زیادی از شهروندان در اصفهان با اتومبیل مقابل زندان دستگرد اصفهان تجمع کرند و در اعتراض به اجرای حکم اعدام سه معترض محکوم شده در پرونده «خانه اصفهان» بوق ماشینهای خود را به صدا درآوردند.
«کیهان لندن» روز گذشته در گزارشی خبر از خطر اعدام این سه جوان معترض از بامداد روز جمعه ۲۹ اردیبهشت داده بود. در این گزارش آمده بود که «خطر اجرای حکم اعدام مجید کاظمى، سعید یعقوبى و صالح میرهاشمى از فردا و پایان بازیهای تیم فوتبال سپاهان در این دوره از لیگ برتر فوتبال افزایش پیدا کند. تیم فوتبال سپاهان اصفهان هواداران زیادی در این شهر دارد و از شانسهای قهرمانی این دوره از لیگ فوتبال ایران به شمار میرود.»
این گزارش افزوده بود که «تیم سپاهان روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت با تیم مس کرمان بازی خواهد کرد و سرنوشت قهرمانیاش با این بازی روشن میشود. در صورت قهرمانی تیم سپاهان احتمال به خیابان آمدن هواداران تیم در اصفهان وجود دارد.»
در گزارش «کیهان لندن» تأکید شده بود که «به نظر میرسد مقامات امنیتی و قضایی اصفهان نگران بهم پیوستن هواداران تیم سپاهان و معترضان به اجرای حکم سه شهروند محکوم در پرونده «خانه اصفهان» بودهاند و به همین دلیل با وجود تصمیم قطعی برای اجرای حکم و حتی انتقال زندانیان به سلول انفرادی و اجازهی ملاقات حضوری با خانواده، از اجرای حکم خودداری کردند تا بازیهای تیم فوتبال سپاهان در لیگ پایان یابد.»