بر اساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ابتدای هفته آینده کوپن بطور رسمی وارد چرخه تبادلات مواد غذایی در کشور خواهد شد. رقم در نظر گرفته شده برای هر نفر تنها ۸۰ هزار تومان است!
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده از هفته سوم خردادماه کوپن بطور رسمی وارد چرخه مبادلات کالای غذایی خواهد شد.
هرچند قرار بود از ابتدای سال گذشته با حذف ارز ترجیحی (دلار ۴۲۰۰ تومانی) برای حمایت از اقشار تنگدست و کم‌درآمد کوپن توزیع شود اما اکنون با بیش از یک سال تأخیر دولت از اجرای این طرح با عنوان «کالابرگ الکترونیک» خبر داده است.
صولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است که در گام اول، یارانه کالابرگ ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کند و کسانی که مشمول یارانه هستند می‌توانند تا ۷۰ درصد یارانه‌شان را کالا خریداری کنند و مشمول افزایش یارانه شوند.
صولت مرتضوی در توضیحات تکمیلی از افزایش ۸۰ هزار تومانی مبلغ یارانه کالابرگ الکترونیک خبر داد و اعلام کرد این طرح از هفته آینده اجرا می‌شود و همه یارانه‌بگیران یا هر عضو از خانواده‌هایشان که ۴۰۰ هزار تومان دریافت نقدی یارانه دارند، در صورت استفاده و خرید کالابرگ الکترونیکی مبلغ یارانه آنها به ۴۸۰ هزار تومان افزایش می‌یابد.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزوده که در این طرح امکان خرید اعتباری ۱۰ قلم کالای اساسی شامل ماست، شیر، پنیر، قند و شکر، ماکارونی، روغن مایع، برنج، مرغ و تخم مرغ تا سقف مبلغ یارانه خانوار یک ماه زودتر از تاریخ واریز نقدی فراهم شده است. ارزش ریالی سبد مذکور ۵۳۰ هزار تومان است ولی سهم پرداختی مردم برای خرید ۱۰ قلم کالا ۲۳۵ هزار و ۷۵۰ هزار تومان است که در صورت تورم احتمالی و افزایش قیمت‌ها این سهم تغییر نمی‌کند.
با وجود توضیحات وزیر کار به نظر می‌رسد این طرح فعلا فقط برای بخشی از یارانه‌بگیران اجرا می‌شود. معاون وزیر کار نیز از سه دهک اول درآمدی به عنوان افراد مشمول این طرح در گام سخن گفته است. علیرضا عسگریان، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با حضور در رسانه ملی توضیحاتی درباره افزایش ۲۰ درصدی مبلغ یارانه سه دهک اول درآمدی ارائه و اظهار کرد: «سه دهک اول به عنوان اولویت اصلی در نظر گرفته می‌شوند، اما در ماه اول به صورت آزمایشی ما یارانه و افزایش یارانه‌ای را به مددجویان امداد و بهزیستی اختصاص می‌دهیم.»
او افزوده که «به عبارتی از سیزدهم این ماه یارانه مددجویان بهزیستی و کمیته امداد را با توجه به طرح جدید شارژ می کنیم. در واقع مددجویان، بخشی از سه دهک هستند و امیدوار هستیم در ماه‌های آتی همه افراد در این سه دهک پوشش یابند و اگر تصمیم گرفته شود در ادامه به دهک‌های بالاتر تسری پیدا کند.»
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره تعداد مشمولان این سه دهک گفت: «هر دهک بین دو میلیون و ۸۰۰ تا دو میلیون و ۹۰۰ هزار خانوار هستند. به عبارتی ۷/۸ میلیون نفر در هر دهک درآمدی داریم. براین اساس کل یارانه بگیران ما ۷۸ میلیون نفر می شوند. ۲۴ میلیون نفر در سه دهک درآمدی اول مستقر هستند. مددجویان کمیته امداد و بهزیستی بین ۷ تا ۸/۵ میلیون نفر هستند و تقریبا یک دهک هستند که در فاز اول مشمول طرح می‌شوند.»
عسگریان ادامه داد: «این طرح کاملا اختیاری است و سرپرست خانوار این یارانه را دریافت می کند، درواقع یارانه به حساب وی واریز می شود. برای روشنتر شدن موضوع یک خانواده یک نفره را با ۴۰۰ هزار تومان یارانه مثال می زنم. اگر این فرد به فروشگاهی مراجعه و شروع به خرید کند برای آنکه بتواند ۸۰ هزار تومان اعتبار بیشتر (۲۰ درصد) را دریافت کند باید ۳۲۰ هزارتومان (۷۰ درصد کل مبلغ یارانه اش) از ۱۱ قلم کالای اساسی را خرید کند تا حساب یارانه‌اش ۸۰ هزار تومان بیشتر شارژ شود.»
وی با اشاره به اینکه شیر، پنیر، تخم مرغ، روغن، ماکارونی، برنج، مرغ، گوشت منجمد گوساله، حبوبات قندوشکر این اقلام اساسی هستند گفت: «برای هر کدام میزان خاصی به عنوان مبنا در نظر گرفته شده است. ما نسبتی از تورم را پوشش می دهیم. مثلا شیر سه لیتر ماهانه برای هرنفر درنظر گرفته اند. این حجمی که بیرون می‌آید یک مبلغی دارد و اگر مشمول تورم شود دولت نسبتی از این تورم را پوشش می دهد و تلاش می کند خودش را به تورم کلی در جامعه نزدیک کند.»
خبرگزاری‌های داخلی گزارش دادند که در حال حاضر در معاونت رفاه و شرکت خدمات فناوری رفاه ایرانیان (فارا) با فروشگاه‌های زنجیره‌ای هماهنگی به عمل آمده تا طرح از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای به کل کشور تعمیم یابد. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بالای ۹۰ درصد آمادگی دارد که طرح کالابرگ را به طور سراسری اجرا کند و دریافت کالا یا یارانه نقدی اختیاری است.
پیشتر نیز معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگو با خبرگزاری «ایسنا» از توافق با فروشگاه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ۴۸ هزار نقطه از کشور خبر داده و گفته بود: «آمادگی سخت‌افزاری در این زمینه به وجود آمده ولی به لحاظ نرم‌افزاری باید آمادگی‌هایی برای اتصال به فروشگاه‌ها ایجاد شود که این ساز و کار هم به زودی به طور کامل آماده می‌شود تا یک اتفاق بزرگ در کشور رخ دهد.»
رقم ناچیز در نظر گرفته شده برای کوپن با توجه به قیمت نجومی مواد غذایی، رقمی بی‌ارزش و حتی توهین‌آمیز است. درست در روزهایی که دولت در حال تدارک ساز و کار پرداخت این رقم برای «کالابرگ الکترونیک» بود قیمت چند قلم اساسی از مواد غذایی همچون نان و لبنیات گران شد.
میانگین قیمت شکر نیز به ۳۷ هزار تومان رسیده است. قیمت یک کنسرو تُن ماهی ۷۵ هزار تومان، قیمت یک کنسرو لوبیا ۳۳ هزار تومان، و هر شانه ۳۰ عددی تخم مرغ ۱۰۵ هزار تومان است. همچنین قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی تا ۵۰۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو مرغ ۱۸۰ هزار تومان است.
قیمت انواع میوه و خشکبار در ایران فقط طی ماه فروردین بیش از ۱۵ درصد گران‌تر شده است. قیمت شیر خام نیز نسبت به سال گذشته با افزایش ۲۵ درصدی همراه شده اما دامداران می‌گویند شیر کیلویی ۱۵ هزار تومان به صرفه نیست و دامدار زیان می‌کنند.
مواد خوراکی یکی از گروه‌های کالایی هستند که به شدت متأثر از تورم بوده و قیمت‌ها در بازار مواد غذایی به صورت نجومی در حال افزایش است. خشایار نادی درباره علت گرانی پرسرعت مواد غذایی گفته که «۷۰ درصد نهاده‌های ما وارداتی‌اند و هرچقدر هم بگوییم با دلار حساب نمی‌شود، اما در نهایت محاسبات خارجی با دلار است؛ وقتی هم که بازار ارز آشفته می‌شود مسلما شاهد افزایش قیمت در خوراکی‌ها و کالاهای اساسی خواهیم بود. این وضعیت باعث شده است که منابع اولیه غذایی تا بیش از ۷۰ درصد تورم را تجربه کند و بخش زیادی از جامعه درگیر فقر غذایی شوند.»
یکی از بزرگترین موج‌های تورمی در سال‌های گذشته با حذف ارز ترجیحی یا همان دلار ۴۲۰۰ تومانی رخ داد. از ابتدای سال ۱۴۰۱ بطور رسمی ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی حذف و دلار نرخ صرافی مبنای واردات قرار گرفت. دو ماه بعد و در خرداد ۱۴۰۱ تورم مواد خوراکی به مرز ۹۰ درصد نزدیک شد.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارش داده میانگین تورم احساس‌شده توسط مردم در مردادماه ۱۴۰۱ رقمی برابر با ۸۶ درصد و حدود ۴۰ درصد بیش از رقم رسمی اعلام شده برای تورم بوده است.
موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وابسته به وزارت صمت هم ایران را در کنار کشورهایی چون زیمبابوه، در میان پنج کشور دارای بالاترین تورم مواد غذایی در جهان معرفی کرد. این آمارها بیانگر فقر غذایی شدید در کشور است.
