بیماری سالک که پیش از انقلاب ریشه‌کن شده بود و در سال‌های گذشته در روستاها شیوع یافته بود حالا در شهر ساوه شیوع پیدا کرده و مقامات شهرستان نشستی با عنوان «نشست هم‌اندیشی پیشگیری از شیوع بیماری سالک» برای جلوگیری از شیوع گسترده‌تر این بیماری برگزار کردند.
در هفته‌های گذشته دوباره گزارش‌هایی از شناسایی بیماری سالک در چند شهر ایران از جمله شیراز، یزد، اصفهان، مشهد و ساوه منتشر شد. شیوع بیماری در ساوه اما به مرز هشدار رسیده و مسئولان نشستی برای چاره‌اندیشی درباره این بیماری برگزار کردند.
در این نشست محمودرضا سازنده دادستان ساوه گفت که «اقدامات انجام شده برای کنترل بیماری سالک در برخی روستاهای شهرستان باعث فروکش شدن این بیماری شد اما مشاهده مواردی از ابتلا به سالک شهری نگرانی‌های را به وجود آورده است.»
گسترش بیماری سالک در شرق استان اصفهان: ۵۰۰ دانش‌آموز مبتلا و آمپول‌های تاریخ‌مصرف گذشته در انبارها
به گفته دادستان ساوه منشأ سالک شهری سگ‌های بی‌خانمان هستند. او تأکید کرده که «باید جمع‌آوری سگ‌های ولگرد از سطح شهر در دستور کار متولیان امر قرار بگیرد و به نحوی دسترسی این حیوانات به زباله‌ها قطع شود.»
او در ادامه گفته که «متولیان امر محل تجمع حیوانات و حشرات موذی همچون منازل مخروبه را پاکسازی و تسطیح کنند و روند انجام فاضلاب روستایی و فاضلاب خانگی شهری سریع تر انجام بگیرد.»
محمدامین قربانپور سرپرست مرکز بهداشت ساوه نیز در این نشست با ارائه توضیحاتی گفت ناقل این بیماری حشرات هستند و از سال ۹۹ این مرکز اقداماتی در راستای پیشگیری از شیوع بین بیماری در دستور کار قرار داده است. در سالک شهری عامل اصلی سگ و در مرحله بعدی انسان است و پشه‌ها می‌توانند عامل سومی برای انتقال این بیماری از انسان به انسان دیگر باشند.
هشدار وزارت بهداشت نسبت به شیوع بیماری هاری و اسهال و سالک در مناطق سیل‌زده
امیررضا یوسفیان شهردار ساوه نیز در این جلسه با بیان اینکه کامل‌نبودن شبکه فاضلاب باعث جولان حیوانات ولگرد شده است، گفت: «در حالیکه جمع‌آوری سگ‌های ولگرد در دستور کار شهرداری قرار دارد اما جولان حیوانات و جوندگان به معضلی برای مدیریت شهری تبدیل شده است.»
بیماری سالک در چند استان دیگر از جمله استان هرمزگان نیز شیوع پیدا کرده و به گفته مدیرگروه بیماریهای واگیر و غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی این استان «بستک» و «حاجی آباد» کانونهای مهم بیماری سالک هستند.
فریده فخار مدیر گروه بیماری های واگیر و غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان روز دوشنبه پنجم تیرماه با اعلام این خبر گفته که دو نوع سالک شهری و روستایی در ایران وجود دارد که بسیاری از استان‌ها به خصوص در مناطق روستایی سالک نوع روستایی و در شهرهای بزرگ و متوسط سالک نوع شهری شایع است.
بر اساس توضیحات فریده فخار بیماری سالک به وسیله پشه خاکی به انسان منتقل شده و ایجاد زخم پوستی می‌کند زخم آن بعد از بهبودی تا پایان عمر باقی می‌ماند و موجب اذیت و آزار فرد می‌شود.
او افزوده که سالک نوع شهری که به سالک خشک معروف است، زخم‌های کوچک و بدون ترشح دارد و دوره بیماری حدود ۸ ماه طول می‌کشد. سالک نوع روستایی که به سالک مرطوب معروف است زخم‌های بزرگتر همراه با ترشح دارد ولی دوره بیماری کوتاه‌تر و حدود ۴ ماه طول می‌کشد.
افزایش مبتلایان به آنفولانزا و شیوع سالک در ۲۰ استان و کمبود نگران‌کننده آنتی‌بیوتیک‌ها
خردادماه امسال نیز خبرگزاری «ایرنا» در گزارشی از شیوع سالک در استان فارس خبر داده و نوشته بود بیماری سالک به صورت افسارگسیخته در مناطق شهری و روستایی از جمله بافت قدیم کلانشهر شیراز می‌تازد.
در این گزارش تأکید شده بود که فراوانی بیماری سالک در استان فارس منجر به شناسایی شهرستان‌ههایی که بیشترین درگیری را با این بیماری دارند شده است، شهرستان‌ها و مناطق درگیر با بیماری سالک روی کمربند سالک تعریف و شناسایی شده‌اند، این کمربند از شمال غرب تا جنوب شرق استان فارس را درگیر کرده و باید برای کنترل آن چاره‌اندیشی کرد.
بر اساس اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی شیراز کانون بیماری سالک در استان فارس امسال به ترتیب در شهرستان های شیراز، مرودشت، زرقان، زرین دشت، خرامه، آباده طشک(بختگان)، ارسنجان، استهبان، بیضا و کازرون شناسایی و بیشترین مبتلایان در این شهرستان ها به سالک مبتلا شده‌اند.
عباس رضاییان زاده معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز همزمان گزارش داده بود که در سه ماهه پایانی سال گذشته هزار و ۸۱ مورد تشخیص قطعی سالک در سطح استان فارس داده شده است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزوده بود که «بیماریابی با هدف تشخیص و درمان زودهنگام صورت پذیرفت و اینکه فرد مبتلا به سالک مخزن متحرک انتقال بیماری سالک در جامعه است که با گزش پشه امکان انتقال بیماری به راحتی فراهم می‌شود.»
عباس رضاییان زاده با بیان اینکه «گلوکانتیم داروی سالک گران قیمت است» گفته بود که با این وجود تمام مراحل درمان و تامین داروی مورد نیاز این بیماری در سطح استان فارس و شیراز رایگان است.
وجود منابع آلودگی، بناهای قدیمی و فرسوده، وجود کانال‌های روباز انتقال آب و فاضلاب، افزایش دما از جمله عوامل تشدیدکننده بیماری سالک عنوان شده است.
دکتر محمدرضا شیرزادی رئیس گروه مدیریت بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت نیز خردادماه امسال و همزمان با سرعت گرفتن آمار ابتلا به سالک در توضیحاتی گفته بود که «بیماری انگلی است که به وسیله پشه خاکی به انسان منتقل و سبب بروز زخم پوستی می شود. زخم ناشی از این بیماری ممکن است بیش از یک سال طول بکشد اما محل آن پس از بهبودی تا پایان عمر باقی بماند.»
دکتر محمدرضا شیرزادی افزوده بود که سالک با یک جوش کوچک شروع می شود. سپس این جوش بزرگ شده و ایجاد زخم های بدشکل می کند. البته اشکال بیماری به صورت ضایعات غیر زخمی هم دیده می شود.
به گفته وی، سال گذشته ۱۲ هزار و ۹۱۱ مورد مبتلا به سالک در کشور گزارش شد و همچنان این بیماری در ۱۹ استان کشور آندمیک [بومی و در مناطق خاص] است.
بنا بر اعلام دفتر مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، مهمترین کانونهای شناخته شده نوع آنتروپونتیک (شهری و خشک) بیماری سالک در حال حاضر کرمان، بم و مشهد هستند؛ همچنین نوع آنتروپونتیک در نیشابور، قم، شیراز، یزد، سبزوار و پل دختر نیز شناسایی شده است. از مهمترین کانونهای شناخته شده نوع روستایی و مرطوب این بیماری نیز نقاطی از استان های اصفهان، جنوب فارس، سمنان، خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی، گلستان، خوزستان، ایلام، بوشهر، هرمزگان و یزد هستند.
