در تهران روز سه‌شنبه دهم امرداد از یک کتاب درباره سازمان مجاهدین خلق با عنوان «جزیره سرگردانی» رونمایی شد. آنچه در این نشست طی گفتگوی بین حاضرین رد و بدل شد تحت تأثیر خیزش ملّی اخیر در ایران قرار داشت.
در این نشست که در مؤسسه مطبوعاتی «ایران» برگزار شد علاوه بر بیژن مومیوند نویسنده کتاب، ابراهیم فیاض جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، عباس سلیمی نمین پژوهشگر تاریخ معاصر (مدیر مسئول پیشین کیهان هوایی)، محمد قوچانی مدیرمسئول اصلاح‌طلب نشریه «آگاهی نو»، محمد عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و احمدرضا کریمی نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ و عضو سابق مجاهدین خلق حضور داشتند.
بیژن مومیوند نویسنده «جزیره سرگردانی» می‌گوید «محور کتاب تغییر ایدئولوژیکی سازمان مجاهدین است… اکنون اگر بخواهم درباره مجاهدین بنویسم اولویت به نظر من دیگر این نیست که ماهیت سازمان چه بوده، ما باید ببینیم چرا فضای سیاسی ما فقیر است و افراد کوتوله در این فضا شکل می‌گیرند؟… حس می‌کنم دلیل آن این است که ما در سیاست حزب نساختیم و در چنین شرایطی گروه‌های چریکی شکل می‌گیرند و قدرت در دست آنها می‌افتد.»
محمد عطریانفر عضو حزب کارگزاران سازندگی و از توابین سازمان مجاهدین خلق که خواهرش زهره از اعضای ارشد این سازمان بود با اشاره به اینکه «حس خوبی از این کتاب می‌گیرم»، محتوای این کتاب را به «پوست‌اندازی» حاکمیت ربط داد و گفت: «واقعیت این است که کشور ما به دلیل تاریخی و نوع حاکمیتی که دارد در حال پوست‌اندازی است و باید یک دوره انتقالی را طی کنیم. از این فرآیند عمومی جدا نیستیم و فراز و فرودهایی خواهیم داشت.»
وی تأکید کرد «منطق گفتگو و تفسیر ما باید اخلاق‌مدار باشد. تقدس‌گرایی بیش از حد ما را به این نقطه رسانده است. امروز هم درگیر این بیماری هستیم که نباید به مرز بی‌اخلاقی سقوط کنیم… چنین کتاب‌هایی باید به گونه‌ای نوشته و بیان شود تا نسل‌های پس از ما که آنها را می‌خوانند همذات‌پنداری در آنها بیدار شود و این جزو ضرورت‌های مکمل است.»
ابراهیم فیاض: گفتمان مارکسیستی در صداوسیما حاکم است
ابراهیم فیاض جامعه‌شناسی که مهرماه ۱۴۰۱ در یک مصاحبه گفته بود منشأ جنبش آزادیخواهانه اخیر در ایران «نیازهای جنسی زنان است»، در نقد این کتاب می‌گوید: «تاریخ تکرار می‌شود و به نظرم مجاهدین هم احتمالاً بازمی‌گردند. همانطور که امروز گفتمان مارکسیستی در صداوسیما حاکم است و این یکی از نشانه‌های بازگشت آنهاست.»
وی با بیان اینکه «در رابطه مجاهدین گرفتار تفاسیر متعدد هستیم» توضیح می‌دهد «مجاهدین خلق یک اسلام اموی است که مبنای خود را بر اساس خلق می‌گذارد. همان تفکری که در ادامه به داعش ختم شد.»
او ادامه داد: «متأسفانه الان جمهوری اسلامی برای نسل جدید شفاف نیست و نتوانسته این مسئله را برای جوانان شرح دهد. اینکه مجاهدین خلق از نظر ساختاری هنوز زنده است و گروهی می‌خواهند به آن بپیوندد، نشان می‌دهد فقط به دلیل حمایت آمریکا و انگلیس نیست. ما هنوز مجاهدین خلق را شخم نزده‌ایم. این کتاب به نظر من یک مواد خام بزرگ است و باید آن را بیشتر و دقیق‌تر بررسی کرد… اینکه امروز مجاهدین زنده است، باید برای حکومت هم مهم باشد و می‌بایست آن را بررسی کرد تا بهتر شناخت.»
محمد قوچانی: مجاهدین مسئله روز ماست
محمد قوچانی درباره محتوای کتاب «جزیره سرگردانی» گفت: «ما باید این را بدانیم مسئله مجاهدین خلق مسئله روز ماست و صرفاً یک مسئله تاریخی نیست. اساساً ما فراموش کرده‌ایم آنچه از نظر معرفتی و تاریخی کشور را از سرمایه‌هایی محروم کرد و کشور را دوگانه کرد، مجاهدین بود.»
وی افزود: «کاری که سازمان مجاهدین خلق با حزب جمهوری [اسلامی] کردند، یا خیانت‌هایی که در زمان جنگ انجام دادند یا اتفاقاتی که برای داستان‌های هسته‌ای [لو دادن برنامه مخفی اتمی جمهوری اسلامی] داشتیم، یا هرجا که اعتراضات بحق مردم به انحراف کشیده شد، پای این سازمان در میان بود. جدایی روحانیت و حاکمیت از مردم چیزی است که زیر سر این سازمان بوده است.»
تصاویری از آتش زدن اسناد و مدارک و کامپیوترهای توقیف‌شده در کمپ «اشرف۳»
آلبانی
سه‌شنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
گزارش ویژه؛ درگیری «مجاهدین خلق» با پلیس «مبارزه با فساد و جرائم سازمانیافته» آلبانی در کمپ «اشرف۳»https://t.co/g3tifz0diL
مقامات آلبانی می‌گویند ۴۰ هکتار زمینی که مجاهدین… pic.twitter.com/0IoND5WzAl
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 21, 2023
عباس سلیمی نمین: بعضی اصلاح‌طلبان مجاهدین را تطهیر می‌کنند
عباس سلیمی نمین پژوهشگر انقلابی حوزه تاریخ درباره این کتاب گفت: «مسئله مجاهدین خلق اصلاً تفکر نبود و ما نباید کسی مثل شریعتی را از سنخ مجاهدین بنامیم. این سازمان از ظلم و زور برای حذف اشخاص استفاده می‌کرد و قاعده‌شان این بود که تشکیلات بالاتر از افراد است. آثار متعددی درباره مجاهدین خلق چاپ شده که از این کتاب بهتر است. به نظرم مسئله مهم ما امروز شناخت مجاهدین خلق است. این سازمان با داعش بسیار تفاوت دارد. به نظر من موضوع اصلی ما در کشور مجاهدین خلق است و باید به آنها بپردازیم.»
وی توضیح داد: «مجاهدین خلق پدیده‌ای است در جهت مسخ کردن انسان‌ها. مسخ کردن انسان‌ها و خالی کردن آنها از عواطف انسانی پدیده‌ای منحصر به فرد در مجاهدین خلق است.»
وی افزود: «امروز بعضی از نحله‌های فکری و رسانه‌های اصلاح‌طلب مجاهدین را تطهیر می‌کنند و طوری نشان می‌دهند که آنها در انقلاب نقش محوری داشتند و پس از انقلاب سهم آنها را ندادند و نشان می‌دهند این سازمان راهی نداشت بجز دست بردن به سلاح.»
محمدحسن روزی‌طلب: مجاهدین عصاره روشنفکری دینی است
محمدحسن روزی‌طلب مدیرعامل موسسه فرهنگی مطبوعاتی «ایران» در این نشست گفت: «به نظر می‌رسد مجاهدین خلق عصاره روشنفکری دینی است و از دهه ۳۰ به بعد دین را به خدمت سیاست درآورده است… این نبوغ آنهاست که این تشکیلات را سرپا نگه داشته است. مبارزه مسلحانه برای مجاهدین خلق مثل نیاز آب برای ماهی است. اما در زمانی که احساس می‌کند برای حفظ بقا باید اسلحه را کنار بگذارد، یک شبه استراتژی خویش را تغییر می‌دهد. به نظر می‌رسد چند نسل است که با سازمان مجاهدین خلق درگیر هستیم. نسل اول درگیری بر سر اختلاف عقیدتی بود و هر دو مخالف شاه بودیم. بعد درگیر اختلاف سیاسی شدیم. در ۳۰ خرداد یک درگیری امنیتی رخ می‌دهد.»
وی با بیان اینکه «همکاری مجاهدین خلق با صدام یا کشتن آدم‌های عادی از نقاط بسیار سیاه سازمان است» گفت: «جنایت مجاهدین خلق در دهه شصت آنچنان بدیهی بوده است که مردم مبارزه سخت‌تر را می‌خواستند. به دلیل تنفسی که جمهوری اسلامی به سازمان مجاهدین خلق داد، سبب شد تا جای متهم عوض شود.»
با همین عنوان سال‌ها پیش رمانی از سیمین دانشور همسر جلال آل احمد منتشر شده بود. دانشور نویسنده داستان «جزیره سرگردانی» از ارادتمندان جمهوری اسلامی بود و در داستان خود به زندگی دختری به نام «هستی» از خانواده‌ای ثروتمند پرداخته که در دهه پنجاه خورشیدی وارد مبارزات سیاسی می‌شود.
حالا رونمایی از این «جزیره سرگردانی» در شرایطی صورت گرفته که بخش عمده رسانه‌ها و مقامات حکومتی اصرار دارند خیزش ملّی در ایران را مرتبط با «سازمان مجاهدین» قلمداد کرده و آن را به دلیل احساسات منفی جامعه نسبت به این سازمان، خنثی و منزوی کنند. این درحالیست که شعارها و نمادهای این خیزش و رفتار سیاسی مردم معترض به همان اندازه که علیه جمهوری اسلامی است، در مخالفت با سازمان‌ها و جریاناتی مشابه مجاهدین خلق نیز هست که همچنان از انقلاب۵۷ دفاع می‌کنند.
